واسازی دریدا در نسبت با جریان های فلسفی مختلفی شکل گرفته که اگزیستانسیالیسم، پدیدارشناسی و ساختارگرایی از آن جمله است. این پژوهش می کوشد خاستگاه های واسازی را در آثار و فلسفه نیچه جستجو کند و نشان دهد که تفکر دریدا تا حد زیادی بسطی از تفکر نیچه است. می توان پروژه واسازی را دنباله ای از نقد متافیزیک نیچه دانست. مفاهیمِ دریدایی متافیزیکِ حضور، دیفرانس و نقد لوگوس محوری، ریشه ای نیچه ای دارند. وی به...

ژاک دریدا (jacques derrida) در مهمترین و مبنایی ترین اثر خویش تحت عنوان در باب علم نوشتار(of grammatology) مفهوم «خشونت بنیادی»(arche-violence) را مطرح می کند. از دیدگاه دریدا خشونتی که به مفهوم متداول آن در جامعه می بینیم ریشه در نوعی خشونت انتزاعی و کلی دارد که دریدا از آن به عنوان «خشونت اولیه» یاد می کند. دریدا منشاء خشونت تجربی در تمامی اشکالش را در زبان می یابد؛ خشونت اساسی که جزء لاینفک ...

چکیده مقاله حاضر با تکیه بر پاره ای از مهم ترین گفتارهای دریدا، به قرائت تازه ای از اشارات تئاتری او در فاصله نظری میان آرای آنتونن آرتو و ساموئل بکت پرداخته است. پیمایش دقیق گفتارهای دریدا درباره تئاتر و یافتن پاسخی قانع کننده برای این پرسش که تا چه اندازه می توان از نقد او بر زیبای یشناسی تئاتر مدرن به عنوان رویکردی معتبر برای مواجهه با دیگرآثار نمایشی استفاده کرد، در اولویت پژوهشی این نوشته ...

دریدا در کتاب درباره ی گراماتولوژی با بازخوانی تفکر غربی نشان می دهد که این تفکر گرفتار یک حضور ناب و پر است که به نظر در جایی قرار دارد. بنابراین او فلسفه ی غرب را متافیزیک حضور می نامد. نمود این توسل به حضور اولویت گفتار بر نوشتار در تاریخ تفکر غربی است. دریدا با استمداد از مفاهیم همین تفکر لوگوس محور به واسازی آن می پردازد و گراماتولوژی را به مثابه ی دانشی عمومی معرفی می کند که بر طبق آن نوش...

مفهوم واسازی ژاک دریدا در بیشتر موارد مورد بدفهمی قرار گرفته و اکثراً در درک درست آن ناکام بوده اند. معمولاً واسازی را نقد ساختارشکنانه یا شالوده شکنانه متون فلسفی به حساب می آورند و این امر در ترجمه های فارسی این اصطلاح دریدا نیز دیده می شود. این گونه دریافت با اینکه بخشی از حقیقت را بیان می کند اما از بیان بخش مهمتر حقیقت غافل است. در این تحقیق این ادعا را مطرح می کنیم که واسازی یک روش یا یک نظ...

درباره‌ جایگاه استعاره در فلسفه دو دیدگاه رایج است؛ برخی از فلاسفه (بیشتر فیلسوفان تحلیلی) استعاره را قابل حذف دانسته، ایده‌آل فلسفه را در متونی عاری از استعاره و مبتنی بر کاربرد دقیق و تحت‌اللفظی کلمات می‌بینند. برخی دیگر، استعاره را غیرقابل حذف و اساس مفاهیم فلسفی به شمار می‌‌‌‌‌آورند. دیده‌‌‌‌‌گاه دوم معمولاً به فروکاهی فلسفه به سخن‌وری صرف، و در نتیجه اسطوره‌‌‌‌‌‌ای، شاعرانه و غیردقیق دانستن...

فلسفة واسازانه نمونه‌ای مطلوب برای نشان‌‌دادن چگونگی سازگاری نظامی فلسفی، با دموکراسی است. واسازی با نقد خودگرایی و دیگرستیزیِ سنت اندیشة فلسفی در صدد بنیان ‌نهادن اصول فلسفی متناسب با اصل دیگرپذیری و دموکراسی برمی‌آید. از طرف دیگر، مباحث دریدا در حوزة دموکراسی اجتماعی ـ سیاسی، مانند دموکراسی آینده و چالش‌های پیش روی دموکراسی نیز ریشه در اندیشة فلسفی او دارند. بدین‌ترتیب، دموکراسی و واسازی دو رو...

نظریة گفتمان تلخیص سایر رویکرد های تحلیل گفتمان و یکی از روش های کیفی در حوزة مباحث سیاسی و اجتماعی است. در قلب نظریة گفتمان لاکلاو و موفه این اصل محوری وجود دارد که یک امر اجتماعی یا یک هویت اجتماعی هیچ گاه پایان یافته و تمام شده نیست. لاکلاو و موفه بستر اندیشه ورزی خود را بر قلمروهای نظری گوناگون از سوسور تا دریدا، از آلتوسر و فوکو تا لکان قرار داده اند. در این راستا آن ها با تمرکز ویژه بر وا...

این پژوهش سعی در بررسی ماهیت هنر در سه نمایش نامه از تام استاپارد (1937 - ) دارد، روزنکرنتز و گیلدنسترن مرده اند (1966)، اصل موضوع (1982) و کاراگاه هاوند واقعی (1968). نقش هنر و تعامل آن با زندگی واقعی از زمان افلاطون تاکنون مورد بحث بوده است. از طرفی، در دیدگاه افلاطون هنر به عنوان یکی از آفریده های این جهان در مرتبه ای پایین تر نسبت به زندگی قرار دارد، زیرا از زندگی تقلید می کند و اصالت و حقی...

نوشتار حاضر با هدف بررسی انتقادی تفکر ساختارشکنانۀ دریدا در حوزۀ فلسفۀ دین، با تکیه بر آرای علامه طباطبایی شکل گرفت. دین‌شناسی دریدایی با رویکردی ساختارشکنانه به فلسفۀ دین، در واکاوی مسائل این فلسفه، همچون وجود خدا، هرگز در پی رسیدن به حقیقت نیست. زیرا دریدا به وجود حقیقتی که با روش برهانی، بر انسان مکشوف می‌شود، اعتقادی ندارند. به اعتقاد او با تأکید بر سرّیت می‌توان حیات امر دینی را تضمین کرد. ...