سرزمین ایلام واقع در جنوب غربی ایران کانون یکی از کهن ترین تمدن های ایران باستان است و در مطالعات باستان شناختی دوران های آغازین تاریخی و شهرنشینی ایران اهمیتی ویژه دارد. منابع سومری نشان می دهد ایلام از هزارة سوم وارد صحنة تاریخی و سیاسی منطقه شد و پس از آن، شاهد حضور مداوم ایلام در رقابت ها و منازعات منطقه هستیم. سرانجام درپی حملات شدید آشوریان علیه ایلام، این فرمان روایی درازپای در سال 646پ....

کهن الگوها از ناخودآگاه جمعیِ افراد در دوره های اوّلیّه نشأت گرفته است. در نظر یونگ (روانکاو سوئیسی) و پیروانش، کهن الگوها قالب ها و ظرف های از پیش تعیین شده ای دارند که در رؤیاها و اسطوره ها نمود می یابند. در پهنة ادبیّات فارسی، شاهنامة فردوسی در بر دارندة بخش عظیمی از این نمادها و کهن الگوهاست که مبتنی بر ناخوداگاه جمعی اقوامی، در طول سالیان متمادی بوده است. مقالة حاضر، کوششی برای یافتن ارتباط بی...

منوچهری دامغانی، از شاعران برجسته عصر غزنوی، از دیرباز مورد توجه ادیبان بوده و سروده های او جریان مستقلی را، به ویژه از نظر خمریه سرایی در شعر فارسی، پدید آورده که تا دوره بازگشت ادبی ادامه یافته است. اهمیت دیوان منوچهری، با قریب سه هزار بیت شعر، سبب شده است تا این دیوان بارها تصحیح و چاپ شود. جدیدترین چاپ از دیوان منوچهری به تصحیح استاد حبیب یغمائی است. این تصحیح اگرچه اخیراً منتشر شده است، ولی...

سیاست و اقتصاد ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر دارند و هیچ‎یک از این دو بی دیگری نمی‎تواند قوام و ثباتی داشته باشد . این نکته ای است که در درازنای تاریخ پیوسته به آن توجه شده است. اما، در گذشته به مانند امروز علم اقتصاد وجود نداشته، بنابراین برای دانستن برخی از مسائل اقتصادی باید به کتاب‎های تاریخی و ادبی مربوط به سیاست، تدبیر منزل و علم اخلاق که اجزای سه‎گانۀ حکمت علمی است، رجوع کرد تا اطلاعات مورد ...

سلسله غزنوی در قرن چهارم هجری / دهم میلادی دولت قدرتمندی را در خراسان بزرگ و نواحی مرکزی ایران تشکیل دادند و از این طریق به شهرت جهانی رسیدند. آنها با رسیدن به حکومت ، وراث تمدن و فرهنگ با سابقه و درخشانی شدند که در این سرزمین باستانی بر اساس رسوم وسنت‌های اسلامی و ایرانی وجودداشت. سلاطین غزنوی نیز از آنجایی که در قلمروی ایران و تحت حکومت سامانیان پرورش یافته بودند، شدیداً تحت تأثیر فرهنگ ایرانی...

هدف پژوهش: نشان دادن نقش شاعران در معرّفی اشخاص و روشن گری حوادث عصر غزنوی. روش تحقیق: تطبیق و مقایسه ی شخصیّت ها و حوادث مشترک تاریخ بیهقی با دیوان های (فرّخی، عنصری و منوچهری). در فصل اوّل این رساله به تحلیل صفات بیست و سه تن از شخصیّت های مشترک تاریخ بیهقی با ممدوحان شاعران پرداخته شده است. حوادث نظامی و مسائل تاریخی عصر محمود و مسعود غزنوی در فصل دوّم، سیاست دربار غزنوی و کشمکش های سیاسی آنان در ...

هدف: این پژوهش بر آن است که به بررسی وضعیت فرهنگی ارامنة بوشهر و تأثیر فعالیت آنها در رشد فرهنگی این شهر در دورة قاجار بپردازد. روش/رویکرد پژوهش: این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی و برپایة منابع کتابخانه­ای و اسناد این دوره انجام شده است. در پایان نیز پس از ارزیابی داده­های تاریخی و تجزیه و تحلیل آنها به استنتاج پرداخته شده است. یافته­ها و نتایج پژوهش:ارامنة بوشهر در دورۀ قاجار در محلات مخصوص به...

در این رساله سعی شده تا روابط سیاسی-اجتماعی غزنویان و سلجوقیان از نبرد دندانقان تا پایان سلطنت بهرامشاه غزنوی (552-431 ه.ق) مورد بررسی قرار گیرد. به عنوان پیش درآمد، نخست روابط طرفین پیش از نبرد دندانقان بررسی شده است این دوره غزنویان در اوج قدرت، به دلیل استبداد بیش از حد سلطان محمود و به ویژه سلطان مسعود، مجال قدرت یابی را به سلجوقیان دادند. روابط سیاسی غزنویان و سلجوقیان از سال 431 تا 552 ه....

ابوالحسن علی بن عثمان بن ابی علی جلابی هجویری غزنوی (متوفی 465 هجری قمری) در خانواده ای از حنفیان متعصب غزنین به دنیا آمد. از زندگی خصوصی وی اطلاع دقیقی در دست نیست و تنها در برخی تذکره ها مطالب مبهمی از سالهای اخیر زندگی وی در هندوستان آمده است . هجویری چندی از ابوالعباس شقانی کسب طریقت کرد. و این شقانی از مشایخ نامدار خراسان بود که با منصور حلاج همدلی داشت ، سپس هجویری حلقه مریدان ابوالفضل مح...