امیر نظام الدین علیشیر فرزند امیر کیچکنه بهادر در (۸۴۴ هـ. ق) هرات در یک خانواده ترک زبان چشم به جهان گشود. وی در خراسان (۸۵۴ هـ. ق) مدتی در خدمت ابوالقاسم بابر فرمانروای هرات بود و در همین زمان به علت وابستگی که از دوران نوجوانی با سلطان حسین بایقرای تیموری داشت. هر دو در یک مکتب درس می خواندند. پس ازمرگ ابوالقاسم بابر او در مشهد به کسب علم و کمالات پرداخت و سلطان حسین بایقرا برای کسب قدرت به ...

موزه ماتِناداران ایروان در کشور ارمنستان یکی از بزر گترین مرا کز حفظ و نگهداری نسخ خطی در جهان به حساب می آید و در کنار مجموعه عظیمی از نسخ ارمنی )بالغ بر 18500 (کلکسیون کم نظیری از نسخ خطی فارسی و عربی، از سده های آغازین اسلامی تا عصر حاضر را در خود جای داده است که شامل مصحف قرآنی، کتب ادعیه و مذهبی، دیوان اشعار، شاهنامه و قطعات خوشنویسی، تذهیب و مینیاتور می باشند. کتاب حاضر، پژوهشی است ارزشمند...

همای و همایون منظومه‌ای غنایی از خواجوی کرمانی در قرن هشتم هجری است. این منظومه از تعدادی داستانِ تودرتوی کوتاه فراهم آمده است. قهرمان داستان، همای، شاهزادۀ شام است که در سفر برای رسیدن به معشوق خود، همایون، شاهزادۀ‌ چین، با مسائل و حوادث زیادی روبرو می‌شود. در این مقاله، شخصیّت‌ها، کارکردها، ساختار و ژرف‌ساخت‌های اساطیری داستان را بررسی کرده­ایم. براساس ریخت­شناسی پراپ، این منظومه از شش شخصیّت اص...

قصه های عامیانه و ادبیات غنایی از گسترده ترین عرصه های حضور عناصر فانتاستیک است.     «همای و همایون» از کهن ترین منظومه های عاشقانه، توانسته است این عناصر را در خود گرد آورد. با این تفاوت که حضور آن­ها در آثار منظوم نسبت به آثار منثور از نمود کمتری برخوردار است. نگارنده بر آن است که با معرفی اجمالی خواجوی کرمانی و آثار وی، نوع داستان، نشانه شناسی عناصر داستان های فانتاستیک، طرح شناسی فانتاستیک،...

توپونیمیا علمی است که راجع به نام‌های محل و موضع‌های اهالی‌نشین بحث می‌کند. در این مقاله که دایر به سرنوشت نام‌های جغرافی وادی حصار، یکی از موضع‌های قدیمی تاجیک‌نشین، به نگارش درآمده، براساس معلومات اثر تاریخ همایون گلشنی در این باره اظهارنظر شده است. تاریخ همایون اثری مربوط به قرن نوزدهم و ابتدای قرن بیستم است که مؤلف آن را در هشت مقاله به عدد ایالات بخارای شریف ترتیب کرده اس...

یکی از خصوصیات منحصربه فرد لندفرم­های شمالی حوضه آبی زنجان­رود، داشتن سطوح همواری است که به وسیله دره­های عمیق منقطع شده­اند. حوضه آبریز رودخانه­های این دره­ها در بالاتر از سینوزیته کوهستان وسعت چندانی ندارند و در سطوح هموار، رواناب­های اطراف را دریافت نمی­کنند. در بعضی از قسمت زیرحوضه­های آبی، خط تقسیم آب از کناره رودخانه اصلی فاصله چندانی ندارد (رودخانه سهرین). وسعت حوضه­های آبریز بالاتر از س...

منظومه های گُل و نوروز و همای و همایون خواجو کرمانی از منظومه های مطرحِ عاشقانه، در ادب فارسی به حساب می آیند. در این آثارنامه های عاشقانه ای ملاحظه می شود، این منظومه ها از زوایای مختلفی مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است؛ اما نامه های موجود در آنها که اغلب بین عاشق و معشوق مبادله شده مورد پرداخت قرار نگرفته است، باید دید که این نامه ها در چه شرایط رد و بدل شده اند ؟و درون مایه آنها چه بوده و چه...

امیر نظام الدین علیشیر فرزند امیر کیچکنه بهادر در (۸۴۴ هـ. ق) هرات در یک خانواده ترک زبان چشم به جهان گشود. وی در خراسان (۸۵۴ هـ. ق) مدتی در خدمت ابوالقاسم بابر فرمانروای هرات بود و در همین زمان به علت وابستگی که از دوران نوجوانی با سلطان حسین بایقرای تیموری داشت. هر دو در یک مکتب درس می‌خواندند. پس ازمرگ ابوالقاسم بابر او در مشهد به کسب علم و کمالات پرداخت و سلطان حسین بایقرا برای کسب قدرت به ...