نگارگری ایرانی ریشه در اعماق تاریخ، تمدن و فرهنگ ایرانی دارد. نگارگری ایرانی در شکوفاترین دوره¬های خود، هنری در خدمت دین و مذهب و در جهت بیان اندیشه¬های مذهبی و دینی بوده است و در طی سده¬های متمادی با تکیه بر غنای تحسین برانگیز فرم و معنا توانسته است حامل پیام¬های والای روحانی برای مخاطبان باشد. در بررسی نگاره¬های بهشتیان و دوزخیان معراج نامه، حضور نشانه بهشتیان(خود) به دلیل تفاوت در جنس دال، س...

این پژوهش به مطالعۀ نقش و جایگاه زن در دورة اشکانی می‌پردازد. منابع تاریخی بسیار گذرا به زنان این دوره پرداخته و اطلاعاتی سطحی و گاه بدور از واقعیت ارائه کرده‌اند. این منابع صرفاً چند تن از زنان درباری، محدودیت‌های اجتماعی زنان، برخی ازدواج‌های سیاسی، و موضوع ازدواج با محارم را بر ما هویدا ساخته‌اند. در این نوشتار، برای دستیابی به وضعیت زن در این دوره آثار مکشوفه از سراسر امپراتوری اشکانی اعم از...

نگارگران مسلمان ایرانی متأثر از اندیشۀ اسلامی همواره در پی حقیقت و مسائل ماوراءالطبیعه بوده اند. ازاین رو، برخلاف نقاشی غرب، نگارگری ایران به ندرت در خدمت شمایل نگاری قرار گرفته است. بنابراین، چهره ها در نگارگری سنتی ایران در عین منحصر به فرد بودن، براساس الگو های مشخصی ترسیم می شده اند. این روش ترسیم برخی از پژوهشگران را به قضاوت نادرست واداشته و چهره ها را در نظر آنان مبدل به چهره هایی همسان ...

یکی ازجلوه های آن در آثار هنری ، مرگ و هراس ناشی از آن است؛ امری که به اعتقاد بسیاری از روانکاوان ، خود سوق دهنده آدمی به خلاقیت است. در تبت ، اندیشیدن به مرگ از این رو حائز اهمیت است که جسارت هنرمند تبتی در خیره شدن در چشمان هیولای مرگ و خلاقیتش برای صورت بندی این تجربه را به نمایش می گذارد. این پژوهش به این منظور انجام پذیرفته است که این صورت بندی ها که به شکل تمثال ها نمود می یابند چه تأثیری...

نقاشی ایرانی بسیاری از هنرپژوهان را در سرتاسر دنیا به خود جذب کرده است. بسیاری از پژوهش های مربوط به آن صرفاً به ارائه ی اطلاعات تاریخی می پردازند و همین امر به یکنواخت شدن مطالعات پیرامون آن منجر شده است. اما در بررسی آثار هنری، مطالعاتی که روش های تحلیلی را به کار گرفته اند دستاوردهای ارزشمندی را در پی داشته اند؛ پشتوانه ی اصلی این پژوهش ها نیز روش هایی است که به خصوص در قرن بیستم بسیار مورد ت...

تبیین رویکردهای سیره نگاران امامیه به سیره پیامبر| در قرون دوم تا چهارم هجری، علاوه بر اثبات اهتمام آنان به سیره آن حضرت|، به دسته بندی این رویکردها و تبیین فضای حاکم بر سیره نگاری امامیه کمک خواهد کرد. به همین منظور، مکتوبات امامیه در سیره پیامبر| شناسایی و به دلیل فقدان آنها، قطعات برجای مانده از برخی از آنها به روش تطبیقی گونه شناسانه تحلیل گردید. تحیل و گمانه‌زنی این داده‌ها نشان داد که در ...

اگر چه هنر شمایل نگاری در تمامی دوران هزار ساله ی قرون وسطی و حتی تا قرن ها پس از آن به شکل و شیوه ی سنتی آن رواج داشته است اما تا این اواخر به دلایل متعدد – جز در روسیه – کمتر مورد توجه و بررسی قرار گرفته بود ، از این رو تحقیقات در این باب هنوز در ابتدای راه خود است و میدان گسترده ای را برای تفحص های هر چه بیش تر و عمیق تر پیش روی محققان قرار می دهد . در ایران نیز این هنر با وجود تمامی پیوندها...

مهدویت نگاری ، یکی از رویکردهای مهم نویسندگان در طول قرون اولیه هجری تا کنون است . شیخ صدوق و شیخ طوسی که هردو از صاحبان کتب اربعه هستند  نیز ، آثاری  مستقل با موضوع مهدویت از خود به جای گذاشته اند . مقایسه رویکرد این دو دانشمند دینی در کتابهای جامع "کمال الدین و تمام النعمه" و "الغیبه"نشان می دهد که مباحث مورد توجه ایشان در باره حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف اشتراک بسیار دارد و رویکرد م...

مجسمه‌های گچی در روند تبارشناسی و تاریخ نگاری هنر سلجوقی مهجور مانده است. این گونه کمال یافته حتی از آن روی که مصداق بارز و تجسم یافته اندیشه «تحریم شمایل نگاری» در شریعت و فقه اسلامی است؛ در احتساب ظرفیت­های هنری- صنعتی تمدن اسلامی نیز نادیده انگاشته و مورد بی­مهری واقع شده است.  با همه این تفاسیر وجود نمونه­های درخور توجه و برجای مانده مجسمه­های گچی از دوران سلجوقی، گواه آن است که هیچ عامل با...

هنر هخامنشی تجسمی از شیوه تفکر هخامنشی است، زیرا که تلاش آنها برای برای سازماندهی یک امپراطوری عظیم و ایجاد ارزش‌های جهانی، این هنر را به هنری منسجم، ایستا، برنامه‌ریزی شده و دارای الگوهایی متعالی تبدیل کرده بود. هخامنشیان با آمیزش هنرهای مختلف سبک ویژه‌ای در معماری و شمایل نگاری در خاستگاه خویش، پارس، بنیان نهادند. در نقش برجسته‌های تخت جمشید صحنه‌هایی از مراسم و مناسک رایج در پایتخت شاهان هخا...