سعدی از شاعرانی است که برای موعظه و ارشاد مردم جایگاه ویژه‌ای قائل شده‌است و از میان آثارش، سراسر بوستان را به پند و اندرز در موضوعات مختلفِ حکمی و اخلاقی اختصاص داده‌اسـت؛ یقیناً وی در سرودن این اثر و بیان نکات اخلاقی آن، مستقیم یا غیرمستقیم تحت تأثیر برخی منابع پیش از خود قرار گرفته‌است واحیاناًاز مطالب آن‌ها استفاده‌هایی نیز کرده‌است. هدف اصلی این گفتار آن است که به بررسی زمینه و منشأ اندرزهای ...

زمینه: متون کهن فارسی مضامین بلندی را در خود جای داده­اند که می‌توانند حتی برای بشر امروزی، بدیع و راه‌گشا باشند. از جمله ‌این مضامین، توصیه‌های اخلاق پزشکی است که در مطاوی این متون دیده می‌شود. قابوس‌نامه، کفایه‌الطب، پندنامهاهوازی، چهارمقاله، خفی علائی، کلیله ودمنه و برخی متون تاریخ پزشکی از جمله آثاری هستند که در این تحقیق و برای این منظور بررسی شدند.   نتیجه‌گیری: اخلاق پزشکی از موضوعاتی ا...

سعدی شیرازی، شاعر زبردست و نویسندۀ شیرین سخنی است که همگان به عظمتش در شعر و ادب مقرّ و معترفند. کسی چون او نیست که در زمینه پند و اندرز، داروی تلخ نصیحت را به شهد شیرین لطافت و ظرافت کلام بیامیزد و چون معجونی شفابخش، دل هر ادب دوستی را با کلامش التیام بخشد. وی در گلستان پرنقش و نگارش در هر بابی سخن رانده و به راستی داد سخن را در آن داده است. گویا سعدی در نگارش این کتاب گرانسنگ به قابوس نامه عنص...

همان گونه که در متون تاریخی فارسی می توان آثاری را یافت که دارای ارزشادبی در خور نگرشی است، در متون ادبی نیز، آثاری وجود دارد که نادیدهگرفتن وجه و صبغه تاریخی آ ن ها دشوار است . گذشته از آن خلق یک اثر ادبیخود رویدادی تاریخی است و برخی از آثار ادبی به شیوه های گوناگون با تاریخپیوند دارند . قابوس نامه امیر عنصرالمعالی از این دست آثار است . نویسند ۀ اثر ،خود یک حکومتگر است و به یکی از سلسله های حک...

دو اثر گرانبهای تاریخ بیهقی و قابوس نامه از آثار ارزشمند زبان فارسی در قرن پنجم هجری به شمار می آیند.کتاب تاریخ بیهقی از باب اطلاعاتی که درباره ی مسایل مختلفی مانند تشکیلات درباری وآداب و عادات مختلف،مراسم و جشن ها و تشریفات رسمی و حوادث تاریخی که دارد، سودمند است. قابوس نامه نیز یکی از کتاب های ارزشمند تربیتی و اخلاقی در ادبیات فارسی به شمار می رود.از آنجا که باورهای عامیانه بخشی از فرهنگ و زب...

قابوس نامه، اثر عنصرالمعالی متعلق به قرن پنچم هجری از جمله آثار بجای مانده از ایران پس از اسلام (دوران میانه) می باشد. قابوس نامه هرچند منحصراً در باب سیاست نگاشته نشده است، اما از آن جایی که چندین باب از آن، به موضوع حکومت و حکومت داری اختصاص یافته است، می توان برای آن، اندیشه سیاسیِ منظمی متصور شد. هدف ما در پژوهش حاضر نیز، بررسی و تحلیل این اندیشه سیاسی است. در واقع، ما با در نظر گرفتن مبدأیی ...

تعالیم و آموزه های اخلاقی در سه کتاب گلستان، کیمیای سعادت و قابوس نامه، بسیار به چشم می خورد. به طور کلی، آموزه های اخلاقی در سه کتاب فوق، به دو بخش مستقیم و غیرمستقیم دسته بندی می شوند: تعالیم اخلاقی در کیمیای سعادت و قابوس نامه، به طور مستقیم و تعالیم مطرح شده در گلستان، غیرمستقیم است. در گلستان، جلوه های اخلاقی، بیش تر واقع گرایانه اند؛ حال آن که در دو کتاب دیگر، این جلوه ها، آموزشی هستند. س...

موضوعی که در این رساله به بحث دربارۀ آن پرداخته شده است نقد و بررسی کیفیت و کارکرد شعر، مبداء و ماهیت آن و تعیین نقش مخاطب و ویژگی های شاعر از دیدگاه نویسندگان و شاعران قرن چهارم تا قرن هفتم هجری است. در بین نویسندگان این دوره سه دیدگاه رایج وجود دارد. یکی دیدگاه ناقدان و نظریه پردازان سنتی از جمله: عنصرالمعالی، نظامی عروضی و شمس قیس است که کوشش ذهنی آنها بیشتر مصروف پرداختن به مسائل فرعی شعر ا...