استدلال اصلی این نوشتار تاثیر نفوذ ابرقدرت ها و نظام بین المللی بر شروع، تطویل و پایان جنگ ایران و عراق است. بدون شک تمامی ابرجنگ ها، متاثر از نوع گفتمان حاکم بر نظام بین الملل و نوع سیاست کشورهای بزرگ است. بالطبع جنگ ایران وعراق از این مورد مستثنی نیست. شروع تهاجم ویرانگر عراق علیه خاک میهمان تا حد زیاد بر عناصر و مولفه های خارجی و اصول و قواعد نظام بین الملل آن زمان بستگی داشت. به عبارتی این ...

چکیده جنگ عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، یکی از بزرگ‏ترین رویدادهای منطقه و طولانی ترین جنگ در بین دو کشور جهان سومی پس از جنگ جهانی دوم به شمار می‏آید. این جنگ عوارض و تبعات بسیاری از خود بر جای گذاشت که از میان آنها آنچه درخور توجه و تأمل بیشتری است پیامدهای اقتصادی آن می‏باشد. جنگ، شرایط خاصی را براقتصاد نفتی ایران تحمیل کرد، که بسیار قابل توجه می‏باشد. هدف پژوهش حاضر، پرداختن به تأثیرات جنگ...

در طول جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران، بخش بزرگی از عملیات های نظامی دو کشور عموماً در جبهه جنوب اتفاق افتاد. برای هر دو کشور، تحولات جبهه های جنوب به مراتب از اهمیت بیشتری نسبت به تحولات سایر جبهه ها برخوردار بود. با آغاز مرحله سوم جنگ و استراتژی تنبیه متجاوز ایران، جبهه جنگ به خاک عراق کشیده شد. تصرف بصره عمده ترین هدف عملیات های نظامی ایران در منطقه جنوب بود. عراق و حامیان این کشور به خو...

جنگ ایران و عراق بر اثر عواملی نظیر تغییر موازنه ی قوا و تشدید اختلاف‏ها بین دو کشور در مقطع بهمن 1357 تا شهریور 1359 به وقوع پیوست، اما نباید تأثیر نابه‏سامانی سیاست خارجی ایران به منظور پیش گیری از تهاجم عراق را نادیده گرفت. در واقع پس از پیروزی انقلاب اسلامی، وضعیت دستگاه دیپلماسی و توان نظامی به عنوان دو ابزار مهم سیاست خارجی ایران دگرگون شد و تحولات ناشی از انقلاب در سطح ساختار و کارگزار و...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی وجود کشور انقلابی با محوریت اسلام، برای بسیاری از دولت های جهان غیرقابل تحمل بود . چرا که انقلاب اسلامی ایران افق های جدیدی از امید به پیروزی را به ملت های مستضعف داد. ایالات متحده امریکا بزرگترین بازنده تحولات داخلی ایران بود و به همین جهت برای اعاده نفوذ خود در ایران به هر کاری که می توانست، دست زد و از ایجاد هر نوع محدودیتی علیه ایران کوتاهی نکرد. بعد از استقرار جم...

سولفورموستارد (sm) به عنوان یک عامل شیمیایی موثر شناخته شده اخیراً در جنگ عراق علیه ایران مورد استفاده قرار گرفت. در حال حاضر بیش از 40000 مصدوم شیمیایی به جا مانده از جنگ تحمیلی از ضایعات ریوی ناشی از گاز خردل رنج می برند. این ترکیب سبب تولید رادیکال های آزاد اکسیژن می شود که فعال شدن مولکول های التهابی را به دنبال دارد. یکی از پروتئین های بسیار مهم که در پاسخ های التهابی نقش موثری دارد، فاکتور...

در جنگ‏هایی که اتفاق می‏افتد، کشورهای همسایه و کشورهای منطقه و فرامنطقه براساس منافعی که از آن جنگ‏ها ممکن است داشته باشند یا منافعی از آنها که در نتیجه آن جنگ ممکن است مورد تهدید قرار بگیرند به موضع‏گیری می‏پردازند. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز از این قاعده مشتثنی نیست. در مقاله حاضر تلاش شده فراز و فرود روابط ج.ا.ایران با لیبی در خلال دوره جنگ مورد بررسی قرار بگیرد. مطمئناً بازنگری در نوع رو...

در آخرین دهه های قرن گذشته، در خاورمیانه، یکی از بحرانی ترین مناطق دنیا، وقوع دو رویداد مهم، یعنی پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوی اسلامی را به ترتیب در سال های 1979 و 1980 شاهد بودیم. جنگ هشت ساله افزون بر درگیری دو قدرت عمده منطقه، یعنی ایران و عراق، بسیاری از کشورهای منطقه و خارج از منطقه و حتی قدرت های عمده جهانی، مانند امریکا و شوروی را درگیر کرد.  از آن جا که ماه...

سازمان سیا از زمان تشکیل، علاوه بر نقش شناختی و نظارتی، نقش‌های اجرایی مختلفی بنام عملیات پنهان و عملیات سرّی را برابر خواست سیاستگذاران انجام داده که در برخی ناکام و در بعضی دیگر موفقیت‌هایی را بدست آورده است. این سازمان علاوه بر تأثیر گذاری روی شرایط سیاسی و اقتصادی کشورهای خارجی، بر روی شرایط نظامی نیز تأثیر داشته و در جنگ‌ها عملیات‌هایی را اجرا کرده که می‌توان آن‌ها را در قالب نقش اجرایی ساز...

عربستان به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس، نقش مهمی در تحولات سیاسی ایفاء می‌نماید. این کشور در دهه 1980 مقارن با انقلاب اسلامی در ایران و احیاء اسلام شیعی در ایران، جمهوری اسلامی را بعنوان تهدید امنیتی تصور نمود. بنابراین با تشکیل شورای همکاری خلیج فارس و کمک لجستیکی، تسلیحاتی و مالی به عراق در جنگ علیه جمهوری اسلامی سعی در مهار و برقراری توازن تهدید در مقابل ایران ...