اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان برانداز و حتمی ای بوده است که در عین این که مخالفت های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان برافکن و مهمی بوده است که باز، به رغم مخالفت های فراوانی که در میان فیزیک دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسنده محترم مقا...

اصل حرکت جوهری نظریۀ فلسفی بنیان برانداز و حتمی ای بوده است که در عین این که مخالفت های بسیاری برانگیخته است، سرانجام، در جمع فیلسوفان مسلمان - و به ویژه شیعی - دو سه سدۀ اخیر عموماً مقبول افتاده است. نظریۀ نسبیت انیشتین نیز نظریۀ علمی بنیان برافکن و مهمی بوده است که باز، به رغم مخالفت های فراوانی که در میان فیزیک دانان پدید آورده است، بالاخره در عالَم فیزیک ریاضی تثبیت شده است. نویسندة محترم مق...

 ریشه‌شناسى آراء زبان‌شناسى و معنى‌شناسى ابوزید و ایزوتسو است. معنى‌شناسى که گونه‌هاى چندى دارد، زیربناى تفکر ابوزید است. ایزوتسو نیز آن را در خدمت فهم قرآن قرار داده و بر پایه آن ادعا دارد که قرآن خود باید مفسّر خود باشد. معنى‌شناسى به دو گونه است، یکى گویاى نسبیت درکها و دیگرى از همسانى درکها خبر مى‌دهد. نویسنده، پس از یادآورى اصول گفت و گو در قرآن و به فراموشى سپرده شدن آنها در حوزه قرآن پژوه...

در این مقاله راه حل جدیدی برای مساله فضای هیلبرت در کیهانشناسی کوانتمی در مینی ابر فضا (mini super space) مورد بحث قرار گرفته و نتایج حاصل از تغییرات زمانی هندسه فضای هیلبرت در ساختار مکانیک کوانتمی غیر نسبیتی بررسی شده است. نتایج به دست آمده نشانگر وجود شباهتهای جالب توجهی بین مکانیک کوانتمی و نظریه نسبیت عام است.

نسبیت فرهنگی یکی از رایج ­ترین لوازم نسبیت­ گروی در معرفت­ شناسی شمرده می‎شود. بر اساس نسبیت فرهنگی، ارزش یک عنصر فرهنگی تنها در زمینه فرهنگی خاص قابل درک است. سه تقریر عمده از نسبیت وجود دارد: نسبیت مفهومی، نسبیت اعتقادی و نسبیت ارزشی- هنجاری. با تکیه بر معرفت­ شناسی و انسان ­شناسی فطری می­توان به ارزیابی تقریرات نسبیت پرداخت. تقریرات نسبیت از مبانی نادرست معرفت‏ شناختی در باب صدق نظیر شکاکیت ...

با ظهور نظریه ی نسبیت عام و جواب شوارتزشیلد برای فضای بیرون توزیع جرم های متقارن کروی، موضوع سیاهچاله ها با اثراتی غیرطبیعی بر هندسه ی اطراف خود و پدیده های جدید مورد توجه فراوان قرار گرفت. جواب شوارتزشیلد با دقت بالایی با مشاهدات منظومه ی شمسی هم خوانی دارد. نسبیت عام در مقیاس های طولی کوچک بدلیل پیش بینی تکینگی های کلاسیک در رُمبش های گرانشی بزرگ کاربرد ندارد. تاکنون نظریات ابعاد اضافه ی گوناگ...

قریب به اتفاق پژوهشگران در خصوص پاسخگویی به مسئله اطلاق یا نسبیت اخلاق به تفسیر و توجیه آیات موهم نسبیت اخلاق پرداخته اند (بعد سلبی اطلاق اخلاق) و بررسی بعد ایجابی اطلاق اخلاق با نگاه قرآنی جایی در تحقیقات آنها نداشته است. افزون بر این، پژوهشگران از اهمیت نتایج مترتب بر تحلیل برخی مسائل اساسی فلسفه اخلاق از دیدگاه قرآنی در جهت حل مسئله نسبیت اخلاق غفلت ورزیده اند. این دو مسئله انگیزه نگارش مقال...

نظریه نسبیت عام انیشتین یک نظریه ی موفق در درک کیهان شناسی است و یک نظریه ی کاملاً تانسوری بوده و تعمیمی بر نظریه نسبیت خاص است که در مورد تمامی ناظرها اعم از بدون شتاب و شتابدار صحبت می کند که با ساده سازی در محدوده ی میدان ضعیف به گرانش نیوتن می رسد. با توجه به تقارن موجود در طبیعت فیزیکدانان در معادلات ماکسول به دنبال تغییراتی هستند از آن جمله وارد کردن تک قطبی در این معادلات است، و بیان آن د...

مسأله اصلی این مقاله این است که آیا علم فیزیک عهده‌دار تحقیق در خصوص موجبیتی بودن (یا نبودن) جهان است یا متافیزیک؟ در این مقاله ضمن دفاع از ادعای تقدم اصول عام متافیزیکی بر نظریه‌های فیزیک، ابتنای معیار موجبیت فیزیکی بر اساس متافیزیک صدرایی نشان داده می‌شود. در این راستا ابتدا دو ایده رونوشت کلی جهان و نیز تحول منحصر به فرد سیستم، به عنوان معیار موجبیت در سیستم‌های فیزیکی مورد ارزیابی قرار می‌گ...

یافته های این پژوهش با استناد به مطالعه اسنادی پژوهش های حوزه زبان شناسی اجتماعی و جامعه­- شناسی زبان و جنسیت، بیانگر آنست که در بسیاری از جوامع بین گفتار زنان و مردان تفاوت هایی وجود دارد و هم­چنین معمولاً محتوا و ساختار زبان ها در رابطه با دو جنس زن و مرد خنثی نبوده که از آن به «سوگیری جنسیتی زبان» یا «جنسیت زدگی زبان» تعبیر می شود. این تفاوت ها ازسویی به لحن، طرزبیان و نحوه گزینش کلمات ازسوی ...