این مقاله با شرح دیدگاه کواین در وجودشناسی که به صورت منطقی در قالب التزام وجود شناختی ارائه می شود،حیثیت نظری موجودات را درنسبت با نظریات علمی بررسی می کندو از رهگذر نقشی که توابع نماینده ایفا می کنند،به نوعی نسبیت درحوزه وجود شناسی می رسد،که کواین از آن به «نسبیت وجود شناختی»تعبیر می کند و روی دیگر آن ساختار گرایی علمی است.اگرچه این نسبیت و ساختار گرایی ضدواقع گرایی به نظر می رسند،کواین در فل...

هدف از این نوشتار، به دست دادن نظر قرآن درباره نسبیت فرهنگى است. در این بحث درون دینى، روى سخن با کسانى است که مدعى هستند قرآن نسبت به فرهنگ‌هاى مختلف، به ویژه ادیان، نظرى مطلق ندارد، و حتى راه هر یک از پیامبران به صورت نکره )صراط( است، و نه »الصراط المستقیم«، این یعنى وجود راه‌هاى راست، نه راه راست. نویسنده برخى از آیاتى که نسبیت فرهنگ‌ها را مى‌رسانند نقل کرده و سپس به آیاتى پرداخته که مدعیات ...

بدون شک ویتگنشتاین در اندیشة متفکران و فیلسوفان دین­شناس در قرن بیستم تأثیر مهمی گذاشته است و لذا تفاسیر، تحلیلها و دیدگاههای متعددی با تکیه بر آثار او به یادگار مانده است. آن چه در این نوشتار دنبال می­کنیم، صرفاً تمرکز بر تفسیرهای دیدگاههای ویتگنشتاین در بحث او از مقولة دین و دین­باوری است. مهم­ترین مشکل پیروان و مفسران ویتگنشتاین در این موضوع فرورفتن در ورطة نسبیت مطلق است. برخی از این دیدگاهه...

مقال? حاضر به شرح تحلیلی اثری برجسته از «ام. سی. اشر» نقاش معاصر هلندی (1898- 1972میلادی) می‎پردازد. در تحلیل این اثرِ هنر مدرن در دوران معاصر که «نسبیت»، نسبی بودن هر اصل، واقعیت یا حقیقتی، نام دارد تلاش می شود تا با اتکا به خود اثر و دقت در تمامی اجزا و زوایای آن، نیت های نقاش کشف و بیان شود. به این ترتیب جستجو در «نسبیت» همانا جستجو در پیوند میان اندیشه و عمل هنرمند است. روش به کار گرفته شده ...

از زمانی که دیلتای بین تبیین و فهم و در نتیجه بین علوم انسانی و علوم طبیعی تمایز نهاد، گرایشی نسبیت گرایانه را دامن گیر فهم، به عنوان روش علوم انسانی ساخت. البته خود دیلتای بر این امر واقف بود و کوشید تا بر این نسبیت گرایی فائق آید، اما راهکار او مورد وفاق واقع نگشت. گادامر با طرح گفتمان بین فاعل شناسا و متعلق شناخت (موضوعات علوم انسانی)، در واقع خواست تا ذهنیت را با ذهنیت محدود کند و از این طر...

چکیده بحث از نسبیت یا اطلاق اصول اخلاقی یکی از مهم ترین مباحث اخلاقی است. از آن جا که موضع گیری در قبال این موضوع در ارائه ی تعریف از اخلاق نیز موثر است و همچنین قول به نسبیت اخلاق معمولاً در تزاحم شدید با آموزه های دینی قرار می گیرد، این مبحث از اهمیت ویژه ای برخوردار است. رساله ی حاضر به بررسی دیدگاه استاد مرتضی مطهری و لوییس پی. پویمن می پردازد. این دو متفکر نسبیت گرایی اخلاقی را مورد انت...

هدف از این نوشتار، به دست دادن نظر قرآن درباره نسبیت فرهنگی است. در این بحث درون دینی، روی سخن با کسانی است که مدعی هستند قرآن نسبت به فرهنگ های مختلف، به ویژه ادیان، نظری مطلق ندارد، و حتی راه هر یک از پیامبران به صورت نکره )صراط( است، و نه »الصراط المستقیم«، این یعنی وجود راه های راست، نه راه راست. نویسنده برخی از آیاتی که نسبیت فرهنگ ها را می رسانند نقل کرده و سپس به آیاتی پرداخته که مدعیات ...

نسبیت فرهنگی به معنای ارزشمند بودن همه فرهنگ‌ها و اعتقاد به این که فرهنگ‌ها قیاس ناپذیرند؛ زیرا شرایطی که فرهنگ‌ها در قالب آنها شکل می‌گیرند متفاوت هستند؛ پس فرهنگ هیچ ملتی با فرهنگ دیگر ملل قابل قیاس نیست. نقطه مقابل نسبیت فرهنگی، قوم مداری است که اعتقاد به برتری فرهنگ خود بر دیگر فرهنگ‌ها دارد.موضوع این مقاله، تبیین نظری و راستی‌آزمایی نسبیت فرهنگی از منظر گزاره‌های دین مبین اسلام است.سوال اص...

پل بوغوسیان در مقام انتقاد از نسبی‌گرایی و برساخت‌گرایی و دفاع از عینیت‌گرایی، به استدلال‌های سه تن از افرادی می‌پردازد که در آرای فلسفی‌شان، نوعی وابستگی واقعیت به توصیف را پذیرفته‌اند. یکی از این افراد هیلاری پاتنم است که بوغوسیان دیدگاه‌های او در باب درهم‌تنیدگی واقعیت و قرارداد را هدف می‌گیرد. بوغوسیان معتقد است که پدیدۀ نسبیت مفهومی مبنای دیدگاه پاتنم در باب درهم‌تنیدگی واقعیت و قرارداد اس...