قاعده عدم ولایت فردی بر فرد دیگر از قواعد مسلّم فقهی است و مبنای بسیاری از احکام و موضوعات فقه است. این قاعده در فقه سیاسی از قواعد زیر بنایی بوده، کاربردهای زیادی دارد و مبنای بسیاری از احکام سیاسی و آزادی های مردم به شمار می رود. از آنجا که لازمه این بحث غور در باب ولایت در فقه بود، لذا در این مقاله انواع ولایت افراد و حاکمان در زندگی دیگران مورد کنکاش و فحص قرار گرفته است. البته ولایت حاکم در...

سیاست جنایی مشارکتی که بیانگر نقش و جایگاه مردم و نهادهای اجتماعی و غیردولتی در فرایند کیفری است، به دو گونۀ کنشی (پیشگیرانه یا فعال) و واکنشی (پاسخگو یا منفعل) قابل تقسیم است. هدف اصلی سیاست جنایی مشارکتی کنشی یا اولیه، پیشگیری از ارتکاب جرم یا کاهش آن از طریق فرهنگ­سازی در رفتارهای اجتماعی است که به آن پیشگیری اجتماعی نیز گفته می­شود و بیانگر نقش مردم در کاهش ارتکاب جرم است. هدف سیاست جنایی م...

مشارکت عمومی به مفهوم نقش داشتن عموم مردم در تصمیم گیری سیاسی است، به ویژه در آن دسته از سیاس تها که به طور مستقیم بر آنان اثر خواهد گذارد؛ از این رو، فرایند صاحب نقش کردن مردم، دارای معارض در گرای شهای مرکزگرا و مرکززدا در حکومت محلی است. تجربه نشان داده است که مردم می توانند در سطحهای فراتر از محله و شهر خود نیز مشارکت مؤثری در تصمیم ساز یها داشته باشند. این مقاله اولاً به بیان هم هجانبۀ چیستی...

میزان توفیق یا عدم توفیق نهضت‌های انقلابی تا حدِ قابل توجهی به میزان بسیج توده‌ها در روند مبارزات انقلابی بستگی دارد. در پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز، توده مردم نقش بسزایی ایفاء کرده‌اند. با این حال، فهم بازیگری مردم در روند ِانقلاب، بدون ِشناخت ِنقش عنصر رهبری و چگونگی آن، در جهت دهی و بسیج‌گری مردم ممکن نیست. این مقاله با روش کیفی و از نوع تحلیل اسنادی درصدد پاسخ به این سوال اصلی است: «امام خمی...

این تحقیق به بررسی جنبه های سینمایی و جنبه های مردم شناسی «مستند مردم نگار» می پردازد. عناصر ساختاری چون صدا، تصویر، میزانسن، گفتار، موسیقی و تدوین که از آن ها به عنوان جنبه های سینمایی نام برده شده است در تعامل با جنبه های مردم شناسی ویژگی های خاصی می یابند که در این تحقیق به آن ها پرداخته شده است. در سینمای مردم شناسی با دو دسته آثار روبرو می شویم؛ دسته اول، آثار مردم شناسان است که گرچه از ل...

مقاله ای که با عنوان ‹‹مردم شناسی کاربردی و استعمار›› تقدیم می شود‘ ترجمه بخشی از فصل اول کتاب ‹‹مردم شناسی اجتماعی و سیاست توسعه››‘ به ویراستاری رالف گریلو و رو آلن است. این مقاله را گریلو به منظور معرفی کتاب و بررسی وضعیت مردم شناسی کاربردی در دهه 1980 نوشته است. اهمیت این مقاله در آن است که ضمن مروری بر پیشینه پیدایش مردم شناسی کاربردی‘ سعی می کند این حوزه را از دیدگاههای مختلف با یکدیگر برر...

امیرالمؤمنین (ع) در سال 35 هجری کوفه را مرکز خلافت خود قرار دادند. از آنجا که این شهر نوپا و مهاجرنشین مواضع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مردم سایر بلاد را نمایندگی می کرد، تحولات این شهر، هم نمایه ای از موقعیت امیرالمؤمنین (ع) در آن دوره است و هم در فهم کلام ایشان نقش کلیدی دارد. بنابراین، مطالعۀ اوضاع این شهر در زمان حاکمیت امیرالمؤمنین (ع) به عنوان بستر اجتماعی و فرهنگی کلام امام (ع)، ما را به اس...