مهمترین تحوّل اجتماعی مستمر و بدون انقطاع در تاریخ خلیج فارس، «مهاجرت و جابجایی جمعیّت» در دو سوی کرانه های آن است، این پدیده از چنان اهمیّتی برخوردار است که بدون بررسی و در نظر گرفتن آن، نمی توان به درک درستی از رویدادها و حوادث این منطقه به ویژه در دوران پیش از نفت، رسید. اگر با ترسیم یک خط فرضی، طول خلیج فارس را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم کنیم و با توجه به منابع تاریخی سمت و جهت مهاجرتها را...

برای شناسایی آثار دوره های پیش از تاریخ دشت سرخس، یک فصل بررسی باستان شناختی به روش میدانی در این دشت انجام شد و به وسیله مطالعه آثار گردآوری شده و مطالعات کتابخانه¬ ای مشخص گردید که هفت محل دارای آثار پیش از تاریخ، یعنی از دوره پارینه سنگی تا دوره پایانی عصر آهن را دارد. وسعت و تداوم فرهنگی در محل های پیش از تاریخ این دشت و وجود چهار رودخانه تجن، شورلوق، هریرود و کشف رود با امکانات و شرایط زیس...

حوضه آبریز رودخانه ابهر، منطقه ای مهم در مطالعات باستان شناسی حاشیه شمال غربی فلات مرکزی، غرب و شمال غربی ایران به شمار می رود. مطالعه و شناخت این منطقه، با توجه به قابلیت های زیست محیطی و موقعیت جغرافیایی اش، در درک روابط منطقه ای و بر هم کنش های فرامنطقه ای میان مناطق جغرافیایی - فرهنگی یاد شده، بسیار مهم و درخور توجه است. با این وجود، تاکنون توجه چندانی به مطالعات باستان شناسی منطقه نشده و د...

دوره باکون یکی از مهم ترین فرهنگ­های عصر مس­سنگی ایران، مرحله مهمی در زمینه تغییرات اجتماعی- اقتصادی جوامع پیش ­از تاریخ ایران در فارس محسوب می شود. با توجه به پژوهش­های باستان­شناسی، اطلاعات مفیدی از این دوره فراهم شده است که بیانگر گسترش یک فرهنگ نسبتاً همگون با پراکنش سفال نخودی منقوش در سراسر فارس و استان­های هم جوار آن است. شمال فارس یکی از مناطق حاشیه­ای و سرحد، برهم کش­های فرهنگی با مناطق...