هم‏زمان با وقوع انقلاب‌های مردمی در جهان عرب، تلاش‏های شهروندان بحرین برای اصلاح ساختار سیاسی این کشور آغاز شد که خیزش گستردة مردمی در برابر نظام سیاسی حاکم بر این کشور را درپی داشت. این تلاش‌ها که تاکنون به‌طور پیوسته ادامه داشته، سبب شده‌اند شماری از شهروندان این کشور جان خود را از دست بدهند؛ اما نظام سیاسی حاکم بر این کشور، تاکنون از پاسخ به درخواست‏های مخالفان و معترضان امتناع ورزیده است. د...

پژوهش حاضر بر پایه تحلیل گفتمانی و بر اساس مدل پاتر و وترل به گنجینه تفسیری محمدرضا پهلوی و دگرهای هویتی وی پرداخته است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که چهار عنصر سرمنشاء بیگانه هراسی وی در طول دوره زمامداری اش بوده است. چپ گرایان، مذهبیون، کشورهای عربی و غرب چهار عنصر یاد شده هستند که در نمودهای زبانی محمدرضا پهلوی نمایان گشته است. نتایج همچنین نشان می دهد این عناصر چهارگانه از منزلت یکسانی...

ادبیّات تطبیقی به عنوان یک علم، در دو قرن اخیر در کشورهای اروپایی و عربی و اسلامی ظهور کرد؛ ولی مفهوم تطبیق از قرن­ها پیش در ادبیّات ملل مختلف وجود داشته است و ادبا و ناقدانی بوده­اند که نوعی مقایسه، موازنه و تطبیق را میان ادبا و ادبیّات ملل مختلف انجام می­دادند. بررسی ریشه­های ادبیّات تطبیقی؛ به ویژه در کشورهای اسلامی و عربی، از این رو اهمّیّت دارد که بدون واکاوی میراث اسلامی در زمینه ادبیّات تطبیقی،...

از زمان وقوع وقایع سیاسی ـ اجتماعی در جهان عرب در سال 2011 که به تغییر رژیم‌های سیاسی کشورهای تونس، مصر، لیبی و یمن انجامید و نظام‌های سیاسی سایر کشورهای عربی را درگیر چالش و بحران کرد، تحلیل‌ها و آثار متعدد و متفاوتی درخصوص ماهیت، چرایی، چگونگی و پیامدهای این وقایع ارائه شده‌ است. این تحلیل‌ها با یکدیگر تفاوت‌ها و اختلاف‌های عمده‌ای دارند و هر کدامشان نیز از زاویه متفاوتی به تغییرات کشورهای عر...

در جنگ‏هایی که اتفاق می‏افتد، کشورهای همسایه و کشورهای منطقه و فرامنطقه براساس منافعی که از آن جنگ‏ها ممکن است داشته باشند یا منافعی از آنها که در نتیجه آن جنگ ممکن است مورد تهدید قرار بگیرند به موضع‏گیری می‏پردازند. جنگ تحمیلی عراق علیه ایران نیز از این قاعده مشتثنی نیست. در مقاله حاضر تلاش شده فراز و فرود روابط ج.ا.ایران با لیبی در خلال دوره جنگ مورد بررسی قرار بگیرد. مطمئناً بازنگری در نوع رو...

هلال شیعی؛ فرصت ها و تهدیدها برای جمهوری اسلامی ایران، اعراب و آمریکا دکتر امیرمحمد حاجی یوسفی تاریخ دریافت: 20/08/1387 تاریخ پذیرش: 09/10/1387 چکیده پاییز 1383 زمانی که از یک سو، بحران هسته ای ایران به اوج خود رسیده و از سوی دیگر، عراق به سمت جنگ داخلی شتاب گرفته بود، ملک عبدالله دوم- پادشاه اردن- ادعا کرد: نتیجۀ اصلی جنگ در عراق، شکل گیری یک «هلال شیعی» تحت سلطه ایران بوده است. چند ماه بعد د...

موج عدالت خواهی نسیم آزادی در اواخر سال 2011م سرزمین­های عربی را در نوردید و تعدادی از رژیم­های عرب منطقه را ساقط کرد. این جریان هنوز هم، سایر کشورهای منطقۀ خاورمیانه و شمال آفریقا را تهدید می­کند، حال باید منتظر بود و دید که گروه­های سازمان­یافته و متشکل اسلام­گرا در صدد پیاده کردن کدام الگوی سیاسی اند ؟ مقالۀ حاضر با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخ دادن به این پرسش اصلی است که آیا تر...

باور ما در این مقاله این است که جمهوری اسلامی ایران باید جغرافیای تمرکز سیاست خارجی خود را از کشورهای عربی خاورمیانه به عنوان منطقه نفوذ خود به کشورهای شرقی و شمال شرقی خود تغییر دهد. نویسنده با استفاده از نظریه‌های واقع‌گرایانه در حوزه عملکرد سیاست خارجی در جهت تأمین منافع ملی با استناد به تداوم تعارض میان حوزه‌های نفوذ ایران و کشورهای عربی در منطقه، استدلال می‌کند که تغییر در تمرکز منطقه‌ای ر...