ساخت موضوعـی بـه فهرست موضوع‌هـای یک محمـول اطلاق می‌شود. مثلاً، فعل «خورد» دو موضوع و فعل «داد» سه موضوع در ساخت موضوعی خود دارد. معمولاً ساخت موضوعی افعال پس از افزوده‌شدن یک وند اشتقاقی به آنها تغییر می‌کند، به‌گونه‌ای که ساخت موضوعی مشتق حاصله با ساخت موضوعی کلمۀ پایه متفاوت است. در مقالة حاضر، ساخت موضوعی مشتقات فعلی زبان فارسی و تأثیر وند افزایی بر ساخت موضوعی کلمة پایه را مطالعه می‌کنیم. چ...

یاء نسبت، پرکاربردترین و متداول‌ترین پسوند و یکی از ساده‌ترین افزارهای صفت‌ساز در هر دو زبان عربی و فارسی است که از اتصال آن به پایان اسم‌های مختلف صفت‌های دارای معانی گوناگون ایجاد می‌شود. این گفتار بر آن است در حدّ بضاعتِ خود، ضمن اشاره به آن معانیِ گونه‌گون در عربی و فارسی، پاره‌ای همسانی‌ها و ناهمسانی‌ها را در این زمینه بنمایاند.  از مهم­ترین نتایج این گفتار این است که بیشتر معانی و کارکرد­های...

در متون دینی و ارتباط آن با استعاره و « ید » مقالۀ حاضر به بررسی چند معناییِ واژه مجازشناختی پرداخته است. بدین منظور عبارات استعاری موجود در زبان قرآن و ادعیه، بویژه صحیفه سجادیه که بر این واژه و کنش های آن دلالت داشتند، جمع آوری و بررسی شده است تا مشخص شود که چگونه می توان با اتکا به نظریۀ استعاره مفهومی و مجاز مفهومی، استعاره های را تبیین کرد، و نیز اینکه تحلیل شناختیِ « دست » زبانی مذکور و...

این قاعده از قواعد پرکاربردی است که در بیشتر ابواب فقه امکان اجرا دارد، پس مناسب است که دربارۀ مسائل اساسی آن بحث شود. مفاد قاعدۀ فراغ و تجاوز این است که اگر فعلی از افعال شرعی را انجام دادیم، بعد در صحیح انجام دادن آن شک کردیم، بنا را بر این می‌گذاریم که آن فعل را صحیح انجام داده‌ایم، همچنین است اگر در انجام جزیی از اجزای آن فعل شک کردیم، در حالی که از محل انجام دادن آن جزء گذشته باشیم. از آنج...

کلمۀ سایبورگ (پیوندی از دو واژۀ سایبرنتیک و ارگانیسم)  به موجودی دورگه اشاره دارد که سویه‌های زیست‌شناسی‌اش با تکنولوژی‌‌های معاصر گره خورده ‌است. سویه‌‌های زیست‌شناسی فقط به جسم انسان محدود نمی‌شود بلکه ذهن و روح را نیز در بر‌‌می‌گیرد. به اعتقاد دانا هاراوی امروزه، ما پیوندهایی ساخته‌شده و نظریه‌پردازی‌شده از اندامه و ماشین و خلاصه، سایبورگ شده‌ایم. با توجه به رشد تکنولوژی، مصداق نظریۀ هاراوی ...

زیبایی شناسی قصص قرآن کریم به معنای شناسایی بخشی از جمال و هنر بیان قرآن است. قرآن کریم کتاب داستان سرایی نیست، اما قصّه های واقعی خویش را که اهداف دینی ـ تربیتی دارند، با قالبی هنری، اسلوبی بلاغی و تصاویری زنده و پویا بیان کرده که با اندک دقتی می توان به جنبه های هنری آن در محتوا و ساختار پی برد. ساختار هندسی قصص مذکور به گونه ای ارائه شده اند که می توان بیشتر عناصر داستانی همچون عنصر شخصیّت، حا...

سرعت مبادلات الکترونیکی به شکل گیری نوع جدیدی از قراردادهای نرم افزاری موسوم به قراردادهای مجوز بهره برداری کاربر نهایی یا قراردادهای حق امتیاز کاربر نهایی انجامیده است. اعتبار این قراردادها در کشورهایی مانند امریکا همواره با شک و تردید رو به رو بوده و هنوز رویۀ ثابتی در قبال آن اتخاذ نشده است. شروع آن با قراردادهای شرینک رپ و کلیک رپ بود و قرارداد بروزرپ آخرین نوع توسعه یافتۀ آن ها شمرده می شو...

مباحث مربوط به مشروطه از زمان پیروزی آن جنبش تاکنون موضوع بحث هستند و دربارۀ آنها اختلاف نظر وجود دارد. این اختلاف نظرها از معنای کلمۀ مشروطه گرفته تا فهم آن و علل پیدایش آن و حتی پیروزی یا شکست آن را دربرمی گیرد. این اختلاف نظرها و ابهام ها در میدان عمل اجتماعی، سردرگمی بزرگی به وجودآورده است؛ به گونه ای که نه سنت شکنی ها و نوآوری های مشروطیت و نه تلاش های محققان نتوانسته است پاسخ روشنی برای ا...

در این مقاله به معرفی یک رمز دنباله ای مبتنی بر جای گشت آشوبی می پردازیم که اساساً متشکل از یک نگاشت آشوبی و یک بخش خطی است و به صورت کلمۀ محور روی یک میدان متناهی طراحی شده است. نشان می دهیم که این سامانه می تواند در دو حالت هم زمان و خودهم زمان عمل کرده و در قالب خودهم زمان دارای گیرنده ای از نوع ‎‎ناظر با ورودی ناشناخته[1] است. ضمن بررسی کارایی این سامانه با توجه به دقت نمایش ماشین محاسباتی، ...

این قاعده از قواعد پرکاربردی است که در بیشتر ابواب فقه امکان اجرا دارد، پس مناسب است که دربارۀ مسائل اساسی آن بحث شود. مفاد قاعدۀ فراغ و تجاوز این است که اگر فعلی از افعال شرعی را انجام دادیم، بعد در صحیح انجام دادن آن شک کردیم، بنا را بر این می گذاریم که آن فعل را صحیح انجام داده ایم، همچنین است اگر در انجام جزیی از اجزای آن فعل شک کردیم، در حالی که از محل انجام دادن آن جزء گذشته باشیم. از آنج...