حکیم نظامی از شاعران بزرگ قرن ششم و یکی از قله های ادب پارسی است که با سرایش خمسه خویش، جریانی از خمسه سرایی را پس از خود ایجاد کرد.خمسه نظامی از جوانب گوناگون قابل بررسی است. از آنجا که بزرگان ادب پارسی، هر کدام دانشمندان زمان خود محسوب می شدند، لذا از اصطلاحات علوم عصر خود در آثارشان استفاده می کردند. نجوم از اهمّ علوم در گذشته به کار می رفته، بنابراین بازتاب وسیعی در ادبیّات داشته است. اشعار ن...

بحث از تکفیر تنها در میان ملل اسلامی مطرح نیست، بلکه هرگونه مخالفت با اعتقادات دیگران در ملتهای دیگر حتی غیر مسلمان را نیز شامل می­ شود. اما از آنجا که خاستگاه تکفیر در بین مسلمانان، امور اعتقادی و کلامی است و اعتقادات، نقش بسزایی در رفتار انسانها دارد، تأثیر تکفیر را می­ توان در امور سیاسی، اجتماعی و غیره به خوبی ملاحظه کرد. علمای بزرگ شیعه و سنی، در طول تاریخ سعی کرده اند، تعریف جامع و مانعی ...

دولت صفوی در سده ی دهم هجری با کمک ایلات ترک قزلباش به قدرت رسید و به همین حیث این ایلات از همان آغاز در مصدر امر قرار گرفتند از جمله این ایلات، ایل افشار بود و بالطبع این ایل نیز در تحولات این حکومت نقش آفرین بوده است، این پژوهش در تلاش برآمد تا به بررسی نقش افشارها در تحولات سیاسی ونظامی حکومت صفوی بپردازد.

اوضاع جغرافیایی و طبیعی، و مناطق مختلف در ایران ساختار نظام قومی و ایلیاتی، زمینه هایی را مهیا نمودند که ایلات و قبایل در بخش عمده ای از تاریخ ایران بر نظام سیاسی و حکومتداری کشور تسلط یابند. هجوم قبایل و صحرانشینان و سلطه طولانی مدت آنان و سپس مهاجرت ایلات و قبایل و تهدیداتی که از جانب ایشان متوجه جوامع یکجانشین شهری و روستایی بود؛ ضرورت های خود را در شکل الگوی سیاست و حکومتداری ایران نهادینه ...

چکیده ندارد.

ایلات و عشایر از نیروهای سیاسی-اجتماعی مؤثر در تاریخ ایران بوده‌اند و بسیاری از سلسله‌های حکومتی‌ ایران،خاستگاه ایلاتی داشته‌اند و ساختار نیروهای نظامی نیز عمدتا عشایری بود.با این حال،جابجائی و کوچ‌ در اجباری ایلات نیز از مسائل تاریخ ایران بویژه از صفویه به این سو بوده است. در این نوشتار،به روند و چگونگی،اهداف،علل و انگیزه‌های سیاسی-نظامی کوچ و اسکان اجباری تیره‌های‌ مختلف عشایر ایران در دوره‌ه...

ایلات آذربایجان با تولید دست بافته هایی بی نظیر که ارزش و اعتبار خاصی در میان تولیدات صنایع دستی ایران دارد، جایگاه ویژه ای را در زمینه تولید مفروش به خود اختصاص می دهند. ورنی از جمله مفروش های تخت باف این منطقه است که با نگاره هایی خاص برگرفته از شرایط طبیعی منطقه، فرهنگ بومی، باورها و اعتقادات تولیدکنندگان آن، در طرح ها و رنگ های گوناگون بافته می شود. مقاله حاضر براساس نتایج طرح پژوهشی در زمی...

کشور ایران بنا به موقعیت جغرافیایی خاص خود به ویژه از سمت شمال و شمال شرقی محل ورود اقوام کوچ نشین بوده است. اغلب حکومت هایی که در ایران تشکیل شده وابسته به ایلات بوده است و تنها حکومتی که منشأ ایلی نداشته حکومت پهلوی است. از این رو ایلات نقش فوق العاده مهمّی در ثبات و عدم ثبات حکومت های مرکزی به عهده داشته اند. کوچ نشینان که اساس زندگی آنها مبتنی بر کوچ و کوچندگی است، گاه از چارچوب مرزهای کشور ...

این گفتار گزارشی از یکی از آثار گران سنگ دوره ی قاجاریه به نام «پنج گنج حسینی یا خمسه ی حسینی »سروده ی شاعر نامدار (محمد حسین معروف به حسینی شیرازی یا حسینی قزوینی شیرازی پسر محمد حسن مجتهد اصولی )می باشد.مثنوی های پنج گانه ی این اثر عبارتند از :وامق و عذرا، مهر و ماه، اشترنامه، الهی نامه و وصف الحال، که هر یک از جایگاه خاصی برخوردار می باشد. بعد از معرفی سراینده به بررسی و چگونگی تصحیح و معرفی...

ایرانیان در گذشته، مانند بیشتر اقوام، خورشید و اختران را با تأمل و اندیشه می نگریستند. به این علت، دربارۀ آسمان ـ که بخشی از فرهنگ و اساطیررا تشکیل می دهد ـ باورها و تفکراتی به ادبیات راه پیدا کرد و ادیبان فارسی زبان کم وبیش با علم نجوم آشنا شدند و اصطلاحات و تعبیرهای این دانش را وارد شعر و نثر کردند، تا جایی که نام ستارگان، سیارات، صورت های فلکی، ... وگرایش های ذهنی عامه دربارۀ آنها، سراسر ادب...