براساس مدارک باستان شناختی ویژگی های فرهنگی دوره ی مفرغ جدید و آهن i در بخش شرقی شمال غرب ایران نسبت به حوزه ی دریاچه ارومیه تفاوت های چشم گیری دارد. این تفاوت در الگوهای استقراری و فرهنگ های رایج در این دو حوزه به تفاوت ویژگی های جغرافیایی حاکم بر هر حوزه بستگی دارد. با وجود این که عصر مفرغ جدید را در حوزه دریاچه ارومیه با عنوان فرهنگ سفالی نوع ارومیه و خابور معرفی کرده اند، ولی بارزترین ویژگی...

همواره شناخت انسان و فعالیت های انسانی در مطالعات باستان شناسی و مردم شناسی از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. برای این منظور و برای درک بهتر این مفهوم، باید از فرهنگ، نحوه زندگی و همچنین چگونگی سازگاری انسان با محیط اطرافش چه در گذشته و چه امروز آگاهی داشت. تاکنون پژوهش های میدانی اندکی بر روی نقوش بافته های منطقه سیستان و بلوچستان صورت پذیرفته است، لزوم انجام این گونه از پژوهش ها، نگارنده ...

عصر مفرغ بلوچستان یک از ناشناخته ترین دوره های باستان شناسی ایران است . در حقیقت هدف از ارائه چنین موضوعی به عنوان موضوع پایان نامه بررسی ویژگی استقرارهای محوطه های عصر مفرغ بلوچستان در سه حوزه رودخانه ای مهم یعنی ماشکید در شرق شهرستان سراوان، سرباز در شهرستان سرباز و بمپور در شهرستان ایرانشهر است که از دیدگاه شیوه معیشت، روابط فرهنگی و ... مورد بررسی قرار می گیرند. بررسی و مقایسه شیوه های معیش...

سفال به عنوان مهمترین و فراوان ترین داده ی فرهنگی در اکثر محوّطه های باستانی از اهمیّت بالایی در مطالعات باستان شناسی برخوردار است؛ به نحوی که بسیاری از دوره بندی های تاریخیِ صورت گرفته، بر مبنای مطالعات نمونه های سفالی می باشد؛ از این رو، شناخت سفال هر دوره و هر منطقه، یکی از بنیادی ترین مراحل تحقیقات باستان شناسی است. مطالعه ی سفال دوره ی اشکانی با توجّه به استفاده ی فراوان آن در این دوره، از جای...

در این پژوهش سعی شده تا محوطه های مختلف دشت جواد آباد معرفی و بررسی شوند. در این پژوهش در مجموع 33 محوطه مورد بررسی قرار گرفت که 14 محوطه آن برای اولین بار بررسی شد و به ثبت رسید، دیگر محوطه ها در سال 1380 توسط آقای خلعتبری به ثبت رسیده بود. نتایج بررسی در محوطه های محتلف وجود سه دوره استقراری مختلف را در دشت جواد آباد نشان می دهد: دوره استقرار تاریخی، اسلامی و آغاز تاریخی. نتیجه مهم و قابل توج...

سرزمین بلوچستان در طی دوران اسلامی دارای استقرارهای انسانی بسیاری بوده، اما متأسفانه مطالعه سفالینه های اسلامی در این حوزه کم تر مورد توجه محققان و باستان شناسان قرار گرفته است. برای تأمین این منظور، بر آن شدیم که مجموعه سفالینه های اسلامی جمع آوری شده در بررسی روش مند باستان شناختی مکران جنوبی (شهرستان های نیک شهر و چابهار) در استان سیستان و بلوچستان را مورد مطالعه و بررسی قرار داده و حاصل کار...

چکیده این نوشتار تلاش دارد با نگاهی بر زیورهای بازمانده از لرستان باستان، به گونه شناسی و نمادشناسی این هنر ارزشمند بپردازد. مهم­ترین اهداف این پژوهش، بررسی تکنیک­های­ ساخت و تزیین زیورهای لرستان و دسته بندی زیورهای لرستان برپایه شکل، جنس، کاربرد و نقشمایه­ها است. پژوهشگران، این دست ساخته­ها را حاصل هنر بومی منطقه می­دانند که در فرآیندی دراز و با درآمیختن تجربه محلی با هنر فرهنگ­های همجوار (آشو...

یکی از مصداقهای بارز پیوند بینش اسلامی و پدیده های جغرافیایی زیارتگاهها وبناهای مذهبی است.این بناها به تعداد زیاد در روستاها پاره ای از سرزمین های اسلامی بخصوص خاورمیانه و جاهایی که شیعیان اکثریت دارند،پراکنده اند . خوزستان با وسعت پهناوری که در یک سمت با حاشیه خلیج فارس ودر یک سمت با رشته کوههای زاگرس واقع شده است یک نوع معماری در قالب آرامگاههاو بناهای مذهبی با گنبد مضرس یا اورچین در خود جای...

تحلیل روابط درون و برون منطقه‌ای دوران مفرغ در جلگه مازندران و دشت‌های میانکوهی آن بر اساس سفال، مسئله‌ی اصلی پژوهش حاضر است. سفال­های شاخص این دوران، خاکستری و سیاه براق و سفال قرمز ساده و منقوش (مفرغ قدیم) بوده است. نگارندگان، چگونگی وجود این سفال‌ها را در هفت محوطه‌ی کاوش‌شده و هشت محوطه‌ی بررسی‌شده‌ در این منطقه، ارزیابی و با سفال‌های مناطق همجوار مقایسه نمودند. این پژوهش اولا مشخص نموده که...

بررسی و تحلیل سیر کیفی و کمّی محتوای آموزشی دروس باستان شناسی در ایران با گذشت یکصد و پنجاه سال از آغاز فعالیتهای باستان شناسی در ایران و نیز قریب هشت دهه از آغاز آموزش رشته باستان شناسی هنوز محتوای آموزشی دروس این رشته ماهیت کاربردی مطلوبی ندارد؛ به نحوی که دانش آموختگان این رشته برای فعالیتهای عملی و کسب تجربه و مهارتهای فنی و حرفه ای لازم نیازمند گذراندن دوره های کار عملی و میدانی در هیئتهای ...