چکیده مفهوم رایج علم و دانش در ایران و کشورهای اسلامی از مفهوم نوین علم در جهان صنعتی متمایز شده است. بر این مبنا در این مقاله، توضیح داده می شود که چرا کشورهای اسلامی هنوز مفهوم نوین علم را نپذیرفته و در این زمینه توسعه نیافته اند. در این مقاله این عدم پذیرش و توسعه نیافتگی علمی همراه با مصداق های رایج توضیح داده شده است. در ادامه بر اساس تلقی های مختلف از علم به معرفی علم دینی پرداخته و ضمن ...

علم عقود ابنیه نخستین بار به این نام در ارشاد القاصد ابن اکفانی (سدۀ 8ق) یاد شده است؛ اما تأمل در تعریف و متون منسوب به آن معلوم می‌کند که این علم پیشینه‌ای کهن‌تر دارد. نخستین نشانه‌های آن در احصاء العلوم فارابی و با عنوان «علم ریاست بنا» یافت می‌شود. هیچ متنی از دوران اسلامی به‌دست ما نرسیده است که انتساب به این علم در آن، یا در دانشنامه‌ها، تصریح شده باشد؛ فقط سخن از این است که ابن هیثم و اب...

قواعد روش‌شناختی حاکم بر پارادایم‌های علم و اهمیت ورود ارزش‌ها و اخلاقیات در آنها از موضوعات مورد بحث مسئولیت اجتماعی علم به شمار می‌رود. مسئولیت اجتماعی علم عبارت است از مبانی روش‌شناختی و ارزش شناختی هر حوزه از علم که تعهد نسبت به این مبانی به عنوان مسئولیت اجتماعی عالمان آن علم شناخته می‌شود. در پارادایم‌های غربی، مسئولیت اجتماعی علم دارای مبانی متفاوت، متکثر و حتی متضاد است؛ در حالی‌که در ج...

-

این مقاله گزیده‌ای از یافته‌های طرح مطالعاتی «سیاست‌گذاری‌های علم و فناوری برای کشور» است، که در چارچوب طرح سیاست‌گذاری کلان علم و فناوری برای کشور (مهدوی؛ 1378) تعریف و اجرا شده است. در این بررسی تاکنون تجربه‌ها و سیاست‌های 19 کشور مورد مطالعه قرار گرفته است. در این بررسی‌ تطبیقی از طبقه‌بندی موضوعی زیر استفاده شده است: سیاست‌گذاری علم فناوری، اقدام‌های حمایتی و انگیزشی، سیاست‌های اطلاع‌رسانی،...

مقصود دکتر نصر از علم، علوم تجربی رایج در غرب است ‌که از سوی تفکر غربی اداره می‌شود. به اعتقاد وی، باید علوم تجربی با هویت سنتی تولید شوند. راه نقد غرب و مدرنیسم، در دست داشتن مبانی حکمت خالده و جایگزین کردن آن به جای تجدّد غربی است. علم جدید مایة بحران­های مختلف نظیر بحران زیست محیطی بوده است. علوم سنّتی بر اصولی ماورای طبیعی بنا شده­اند و عمیقاً با پیش‌فرض‌های فلسفی علوم جدید تفاوت دارند. علوم ج...

از آنجا که اخلاق ارتباط مستقیم با نحوه وجود انسان دارد و به ساحت انسانی انسان مربوط می شود، پس نمی توان زمانی را بدون مسائل اخلاقی در نظر گرفت. اما ارائه کردن مکاتب خاص اخلاقی و تحلیل عقلی مسائل اخلاقی را به طور چشم گیر در سقراط و شاگردانش میتوان مشاهده کرد. رویکرد جدید علمی و توجه بی اندازه به علوم تجربی و آثار خیره کننده آن بشریت را از توجه کافی به معنویت به غفلت انداخته است. استاد مطهری از...

اهمیت این پژوهش از دو منظر مطرح می گردد:نخست؛ جایگاه ویژه این دانش در علوم بلاغی فارسی و اهمیت خاص آن به عنوان کارآمدترین ابزار بررسی متون ادبی. علم معانی زیربنا و شالوده اساسی سخن است که به تبیین جهان بینی و اندیشه های درونی شاعر می پردازد. جا به جایی عناصر جمله، ایجاز و اطناب و مفاهیم مستتر در الفاظ کلام، همه در ارتباط مستقیم با سطوح و لایه های درونی سخن و ترجمان ذهن گوینده است. وجه دیگر اهمی...

در زمان ما این ایده رایج است که علم و دین دو فرهنگ زیربنایی متفاوت دارند. بعضی از دانشمندان معتقدند که آنها به دو فرهنگ مستقل وابسته اند. بعضی نیز معتقدند که آنها در بعضی زمینه ها همپوشانی دارند، و برخی آنها را متعلق به دو فرهنگ مکمّل می دانند. این مقاله می کوشد که ثابت کند علم، آن گونه که معمولا فهمیده می شود، یک فرهنگ خودکفا ندارد و فی الجمله با دین زمینه های مشترک دارد. بعلاوه، علم مبتنی بر ب...