ذکر، دعا و عبادت از جنبه های مهم انس با قرآن هستند که هر سه جنبة تربیتی داشته و در تمامی ابعاد تربیت انسان به خصوص در تربیت اخلاقی وی تأثیر بسزایی دارند. در این مقاله به منظور بررسی موضوع پژوهش از رویکرد درون دینی استفاده شده است، یعنی موضوعات قرآنی و احادیث ائمه اطهار(ع) را با روش تحلیلی و استنادی، به فعالیت های تربیتی مرتبط کرده، سپس با تبیین مفهوم تربیت اخلاقی، انس با قرآن را همانند روشی در ...

از جمله آیاتی که پیرامون آینده زمین و وارثان حقیقی آن، که نوید بخش حکومتی الهی و دینی است سخن می گوید آیه 105 از سوره انبیاء است. ذیل این آیه، روایات متعددی توسط مفسران اهل سنت و شیعه نقل شده است، و بر اساس آن ها مصادیق متفاوتی برای صالحان و وارثان زمین معرفی شده اند، و این سؤالات را به ذهن متبادر می کنند که روایات مورد استناد هر یک، از چه کسانی نقل شده و میزان اعتبار این ادله چقدر است؟ در این ...

در فرهنگ اسلامی و قرآنی و به تبع آن در ادبیات ارزشمند فارسی ، شعور و آگاهی و نیز عشق و تسبیح و عبادت ، مخصوص انسان نیست ، بلکه تمام عالم هستی و پدیده های آن درک و شعور خاص خود را دارند. پیام حق را می شنوند و به زبان و شیوة خاص خود، آن هم بر اساس علم و شعور و انتخاب به تسبیح و سجده و عبادت حق مشغولند؛ لذا عشق به خداوند در تمامی موجودات و ذرّات عالم هستی جاری و ساری است؛ ولی انسان ها چگونگی این مس...

بی‌هیچ شکی، حوزه‌ی عرفان و تصوّف، مهمترین حوزه در ادبیّات کلاسیک ایران است، که در آن یک حرکت درونی و باطنی به سمت جایگاه و مبدا اصلی که همان قرب الهی است، انجام ‌می‌گیرد. در مسیر حرکت، سالک با مشکلات و سختی‌های زیادی روبرو ‌می‌شود، که گاهی او را از هدف اصلی دور ‌می‌سازد. مشایخ صوفیّه مریدان خود را به «ذکر» مدام سفارش می‌کردند تا مرید به این وسیله خود را از حجاب نسیان و غفلت نجات دهد و با کمک پیر ب...

از جملۀ رایج‌ترین آداب دینی در میان مسلمانان، که در روایات بسیاری از آن سخن رفته، ذکر گفتن است. گذشته از آن که بر پایۀ قرآن کریم و روایات اسلامی، عباداتی مهم در فرهنگ اسلامی از قبیل نماز مصداق بارز ذکر خدا تلقی می‌شود، مسلمانان در زندگی روزانۀ خود نیز، به شیوه‌های مختلفی ذکر می‌گویند. آنها گاه مجالس وعظ و گردهم‌آییهای دینی خود را نیز «مجلس ذکر»، «مجلس ذکر اهل بیت (ع)»، یا «مجلس ذکر مصیبت» می‌شن...

چکیده با توجه به میانگین سالانه بارش در منطقه سیستان (زیر 100 میلی‌متر)، احداث استخرهای بتنی دو منظوره ذخیره آب کشاورزی (با وسعت 200 مترمربع و عمق 5/1 متر) جهت استفاده بهینه از منابع آبی خرد الزامی ‌می‌باشد. در منطقه زابل تعداد 2170 حلقه چاه جهت بهره‌برداری وجود دارد که از این تعداد فقط 218 حلقه چاه دارای استخر دو منظوره ذخیره آب می‌باشد. اگر به‌طور متوسط توان تولید سالانه ماهی از این استخرها ...

با توجه به جایگاه ویژه قرآن کریم در بیان نیازهای هدایتی بشر از سویی و اهمیت به سزای امر امامت و ولایت در اسلام و خصوصاً در مذهب شیعه از دیگر سو، عدم ذکر نام ائمه خصوصاً امام علی علیه السلام – به عنوان خلیفه بلا فصل پیامبر اکرم- در قرآن کریم می تواند برای بسیاری سوءال بر انگیز بوده و بعضاً دستاویز اغراض تبلیغاتی مخالفان شیعه واقع شود. در این تحقیق به منظور یافتن و بررسی علل عدم ذکر نام حضرت در قرآن...

درویش محمد، معروف به میرزا محمد اردبیلی بیدگلی و متخلص به محقق از علما، عرفا و شاعران سدۀ یازدهم هجری است. از وی چهار رساله و یک کتاب موسوم به ریاض العارفین و منهاج السالکین بر جای مانده است؛ تذکره الذاکرین یکی از این رساله هاست که پیش از کتاب یادشده نوشته شده است. از این رساله دو نسخه موجود است: یکی در کتابخانۀ مدرسۀ نمازی خوی و دیگری در کتابخانۀ مدرسه سلطانی کاشان. رسالۀ تذکره الذاکرین ـ به ر...

از روزگاران گذشته تا امروزه که موضوع پرداختن به معرّفی شهر آرمانی (یا شهر خوب یا شهر قابل زیست و مانند اینها) و ویژگی های آن شدت پیدا کرده است، بسیاری از حکما و مصلحان و داعیه داران شناخت راه های سعادتمندی بشر، اقدام به معرفی بهترین هایی برای انسان در زمینه های مختلف کرده اند؛ یکی از مهم ترین این زمینه ها بهترین و مطلوب ترین فضای زندگی انسان، اعم از شهر یا معماری بوده است. بسیاری از حکما و عرفا ...

سالکان طریقت، برای رسیدن به مقصود نهایی که همان برطرف شدن تعینات بشری است، باید مراحل مختلف سیر و سلوک را با موفّقیت طی نمایند. برای طی این مراحل پرخطر، مقدمات و شروطی لازم است که عین القضاه به آنها اشاره کرده است و مهمترین آنها عبارت است از: شکّ، درد طلب، سرمایه عشق، وجود پیر و.... وی که با شوقی وافر به ارشاد و هدایت مریدان نیز می پردازد، به سالکانِ طریق توصیه می کند: همه وجود خود را به پیر و شیخِ...