آیه تطهیر یکی از پرمناقشه‌ترین آیات قرآن بین مفسران شیعه و اهل سنت، پیرامون مسئله عصمت «اهل بیت» است. شیعه «اهل بیت» را مختص خمسه طیبه(ع) می‌داند و در مقابل، برخی از علمای اهل سنت «اهل بیت» را مختص زنان پیامبر، برخی دیگر شامل زنان پیامبر و خمسه طیبه و برخی دیگر «اهل بیت» را اعمّ‌ از خویشان و اقوام پیامبر و... می‌دانند. در این بین یکی از ادلّه مفسران شیعه بر این ادعا، «تغییر ضمیر» از جمع مؤنث به ...

اهل بیت: حدود دو قرن و نیم در مدینه حضور داشتند. این زمان را می توان به چهار دوره نبوی، چهار خلیفة نخست، امویان و عصر اول عباسی تقسیم کرد. مدینه وطن ائمه اهل بیت: بود و مردمانش شاهد فضل و کمال ایشان بودند و سفارش های پیامبر6 درباره ایشان را به یاد داشتند. از این­رو انتظار می­رود گرایش مردم مدینه به اهل بیت: در مقایسه با دیگر شهرها بیشتر باشد. اما این گرایش یکنواخت نیست و در دوران مختلف، فراز و ...

 ذکر نمونه‌هایى از فضائل و مناقب اهل بیت پیامبر (ع) از تفسیر "مفاتیح الأسرار و مصابیح الأبرار" اثر محمد بن عبدالکریم شهرستانى (548 - 479 ق.( است. او از فلاسفه مسلمان و امام در علم کلام و ادیان و مذاهب بود. در اشعرى بودن شهرستانى در اصول و شافعى بودن در فروع، غلو در تشیع، اسماعیلى بودن، تمایل به فلسفه و یا مخالفت با آن، اقوال گوناگون وجود دارد، ولى با تأمّل در تفسیر او عشق و ارادت وى نسبت به خاند...

چکیده: مباحث اسما و صفات الهی از پردامنه‌ترین مباحث الاهیاتی است. این مقاله برای اثبات کاربرد اسم خدا در معنای غیر لفظی، با روش کتابخانه‌ای در گردآوری مطالب، و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه‌ها، و روش تحلیل محتوا (توصیفی -تحلیلی) در تجزیه و تحلیل داده‌ها، استدلال‌های برگرفته از احادیث از اهل بیت(ع) را گونه‌شناسی و تحلیل نموده و به این نتیجه دست یافته است که از مجموع روایات اهل بیت(ع) در جوامع روایی ...

فصلنامه علمی ـ پژوهشی «تحقیقات علوم قرآن و حدیث» دانشگاه الزهرا(س) سال دوازدهم، شماره1، بهار1394، پیاپی25 بررسی و نقد آراء ماتریدی و نسفی در مورد آیات مربوط به اهل بیت(ع) شادی نفیسی سمیه خلیلی آشتیانی تاریخ دریافت:03/02/92 تاریخ تصویب:20/02/93 چکیده ماتریدیه به عنوان یکی از فرق کلامی مسلمانان در کنار دیگر فرق کلامی همچون شیعه، معتزله و اشاعره شناخته می شود‍، اما نسبت ب...

یکی از مهم ترین آیات قرآن مجید آیه شریفه تطهیر می باشد که از دیرباز از سوی علمای علم کلام و مفسّرین مورد بحث و بررسی قرار گرفته است و هرکس از زاویه دید خود به آن نگریسته و پیرامون آن مطالبی را بیان کرده است. نگارنده در این مقاله به بررسی دلالت آیه تطهیر و شناسایی مصادیق واژه «اهل بیت» در آن پرداخته است. هرچند بسیاری از مفسّران و محدّثان اهل سنّت در ذیل آیه شریفه روایاتی نقل کرده اند که مؤیّد انحصار ...

هدف:هدف از نگارش این مقاله، دفاع صحیح از ولایت تکوینی اهل بیت(ع) به عنوان یکی از آموزه‌های مهم تشیّع بود که توسط سلفی‌گرایان ایران مورد نقد و تردید قرار گرفت. روش: برای دستیابی به هدف مقاله، از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شد؛ بدین ترتیب که ابتدا دلایل و شبهات سلفی‌گرایان ذکر و سپس، تحلیل و بررسی شد. یافته‌ها: بر خلاف دیدگاه سلفی‌گرایان ایران، اهل بیت(ع) به لحاظ ظرفیت وجودی، با سایر انسانها تفاوت ...

تفسیر موضوعی، عهده­دار استخراج و اکتشاف نظریۀ قرآنی از مجموعه‌ای از آیات است. میزان گسترده­ای از روایات تفسیری پیامبر9 و اهل بیت: مبتنی بر این رویکرد، ارائه شده است. تحلیل روش­شناختی این روایات، موجب آشکار شدن زوایای دیگری از تفسیر موضوعی شده و امکان به کار گیری این روش­ها را­ در قرآن، فراهم می­نماید. در این مقاله، ضمن تحلیل روایات اهل بیت:، در تفسیر موضوعی، گونه‌ها و ویژگی‌های روش ایشان تبیین ...

قرآن کریم در دو مورد (سوره نحل، آیه 43 _ 44 و سوره انبیا، آیه 7) مرجعیت «اهل الذکر» را، دست کم در حوزه معارف دین، پذیرفته است. در مورد اصطلاح شناسی این تعبیر در بین قرآن پژوهان دو نظریه عمده به چشم می خورد: جمعی که با استناد به سیاق آیات، آنان را اهل کتاب، اهل علم و ... دانسته اند و بر نظریه ارجاع مشرکان به آنان تأکید کرده اند و جمعی که با استناد به روایات انبوه شیعی و برخی از روایات اهل تسنن، ...

یکی از راه حل هایی که می تواند به پاسخگویی از این شبهات برخیزد بدون اینکه ارتباط و تناسب آیات را بهم ریزد و یا به وادی اجتهادی بودن نظم آیات فروغلتد توجه به آیات پیرامونی آن است. از این رو برای آشکار شدن دلالت آیات بر ولایت اهل بیت و نادرستی تفسیرهای مفسران اهل تسنن و از بین رفتن زمینه اشکال های آنان بر استدلال شیعه به این آیات باید به وحدت سیاق آیات قبل و بعد که دچار نوعی ابهام شده-اند و در مظ...