در میان مؤلفه های چندلایه و ترکیبی هویتی ایران دوره ساسانی، آگاهی و تعلق تاریخی یکی از مهم ترین آنهاست که کمتر در پژوهش های مربوط به این عصر بدان توجه شده است. این عنصر هویتی در دوران پیشا ساسانی نیز وجود داشت، اما در این دوره با توجه به نگرش و ایدئولوژی سیاسی ـ دینی ساسانیان و دادن رنگ و لعاب عامدانه به آن و حرکت در جهت مشخص و تعریف شده، اهمیت بیشتری یافت؛ زیرا از نظر مؤسسین سلسله، با اهتمام ب...

نقاشی در انتهای دورة قاجار تحت تأثیر ارتباط با اروپا و ظهور تکنولوژی دچار تغییرات شد. این مقاله با رویکرد بینامتنیت به مطالعۀ دو اثر نقاشی از زنان قاجار می‌پردازد که یکی از آن‌ها کار هنرمندی گمنام و دیگری اثر اسماعیل جلایر دانش‌آموختۀ مدرسۀ دارالفنون است. مسئلۀ مورد پژوهش در این مقاله، مطالعۀ نشانه‌ها و تحلیل آن‌ها در نقاشی از زنان و تطبیق معنای نشانه‌ها به صورت بینامتنی و لایه‌ای است. نشانه‌ها...

زنان در دوران تیموری نیز مانند ادوار پیشین پایبند و فرمانبردار مردان بوده اند و اهمیت و اعتباری که زن در عهد مغول داشت تا حدودی در دوره تیموریان نیز تداوم یافت و زنان در این عهد وارد عرصه سیاست و اجتماع شدند و در فعالیت های فرهنگی و اقتصادی شرکت می کردند و در جنگها در کنار مردانشان ، حضور داشتند و از غنایم جنگی بهره می بردند. و در جشن ها و شادی ها نیز شرکت می کردند و گاه خود میهمانی ها ترتیب می...

«شایسته‌سالاری» در نظام مدیریتی، از مسائل مهم اخلاق حرفه‌ای است که این مقاله به بررسی آن در دیوان رسائل دوره عباسیان می‌پردازد و با توجه به نوشته‌های نظریه‌پردازان آن روزگار در این‌باره، از پای‌بندی عملی به این ارزش گزارش می‌کند و به بازخوانی سیر تاریخی و اهمیت منصب دبیری و شروط به دست آوردن آن از دید عالمان و رجال دیوانی عصر عباسیان و میزان انطباق بین انتصاب‌ها با معیارهای دیوانی و منصب دبیری ...

این نوشته تحقیقی است در بررسی و شناخت لباس و پوشش زنان در نگارگری دو سلسله صفویه و قاجاریه که به این منظور سعی بر این شده که به تاریخچه ی مختصر و شیوه های نگارگری در این دوره ها پرداخته شود و با توجه به نگاره های این دو دوره با طراحی لباس و پوشش زنان آشنا شویم. هنر نگارگری ایرانی، از دیرباز تا قرن یازدهم ه.ق در خدمت مصور ساختن کتابها و نسخ خطی ادبی بوده است، به همین جهت، برای شناخت پوشش زنان ب...

هنر در دوران معاصر پدیده ای جامع، گسترده و بسیار پیچیده است که با نظام های علمی و انسانی در حوزه های مختلف ارتباط دارد. نشانه شناسی به عنوان حوزه ای که نظام های نشانه ای را بررسی می کند، قابلیت بالای در تحلیل آثار دیداری بدست آورده است. در این رساله تلاش شده تا نشانه شناسی عکس های درباری دوران قاجار بر مبنای روش توصیفی تحلیلی بررسی شود. چگونگی کارکرد رمزگان غیرگفتاری، روابط همنشینی اجزا تصویر ...

پیکرنگاری درباری مهم ترین مکتب نقاشی قاجار است که با اتکا به ویژگی های تکنیکی جدید و سنت نگارگری ایرانی به نوع جدیدی از منش تصویری دست یافت. در نگارگری ایرانی نوع خاصی از واقع نگاری آرمانی در جریان است که واقعیت را نه صورت قابل مشاهده توسط بینایی، بلکه صورت آرمانی آن می داند. این صورت آرمانی الزاما وجه غیر مادی امور نیست بلکه پیشتر، منظورشان مادی هر پدیده است که از منظر انسان قابل دیدن نیست. ام...

منصب نسقچی که از زمان صفویه در نظام دیوانی و تشکیلات دربار وجود داشت پس از سقوط صفویه همچنان به حیات خود ادامه داد اما در دوره قاجاریه به عللی چند از فهرست تشکیلات درباری ایران حذف گردید. واکاوی علل و عوامل موثر بر حذف این منصب از فهرست مناصب دوره قاجاریه به عنوان مسئله اصلی این تحقیق مد نظر است. روش گردآوری داده ها در این پژوهش کتابخانه ای و اسنادی است و روش تحلیل تبیین کارکردی. نتایج حاصل از ...

حکومت ساسانی با اتکاء به دو اصل اساسی و انقلابی تمرکز دین و دولت با ساختار سیاسی- نظامی قدرتمندی شکل گرفت. این حکومت در ابتدا با پشتیبانی نیروهای قدرت­گرای اشرافیت درباری متکی بود و این عاملی برای فزونی اقتدار چنین گروه­هایی در تمام امور لشکری و کشوری شد . چنین روندی به تناوب قدرت و ضعف شاهان تا دوره قباد و خسرو اول تداوم یافت. با ظهور قباد و پسرش خسرو ، روند جدایی و تنش میان پادشاه و اشرافیت د...