خلأ قدرت در قفقاز جنوبی در دوران پساجنگ سرد، رقابت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای را برانگیخته است. در این میان ایران و ترکیه به دلیل همسایگی، به این منطقه حساسیت های خاصی دارند. سه جمهوری تازه تأسیس، فرصت ها و چالش های جدیدی را پیش روی ایران و ترکیه قرار داده اند که برایند آن رقابت تهران و آنکارا در منطقه است. جمهوری آذربایجان و ارمنستان به دلیل داشتن مرز مشترک با ایران اهمیت ویژه ای دارند. د...

چکیده: این پژوهش تحولات کردستان عراق را به دو دلیل مورد توجه قرار داده است. اول به دلیل حضور و فعالیت دولت های منطقه ای و فرامنطقه ای در کردستان عراق پس از صدام و دوم تقویت ناسیونالیسم کردی در مناطق کردنشین ایران به دنبال تأسیس حکومت کردی در شمال عراق است. پیامد این رویداد گسترش خواسته های قومی کردهای ایران از دولت مرکزی است. از این رو این پژوهش با روش آینده پژوهی در پی پاسخگویی به این پرسش است...

تحولات جاری در خاورمیانه نشان از امکان بالای فراگیری تنش در این منطقه دارد که بستر لازم را برای ائتلاف سازی های منطقه ای فراهم کرده است. بطوری که عربستان سعودی که نفوذ منطقه ای خود را در کانون های عمده رقا بت (عراق- سوریه ویمن...) ا فزایش دهد. در همین راستا،پرسش اصلی پژوهش حا ضر این است که «ایران در تقابل با ائتلاف ‌سازی های منطقه‌ای عربستان در سال‌های بعد از 2011 چه سناریوهای بدیلی پیش رو دارد...

شروع اعتراضات سوریه از مارس 2011 پس از دومینوی انقلاب­های عربی، اگر چه با خواسته­های مردمی همراه بود، اما با فاصله­ای اندک، صحنه سیاسی سوریه را دچار اغتشاشات و ناآرامی­هایی کرد که متأثر از حمایت­ها و دخالت­های خارجی بود. با شکل­گیری بحران سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای مطابق مقدورات و محذورات خود، همچنین با تبعیت از آموزه های رئالیستی حاکم بر سیاست خارجی خود که مبتنی بر آموزه ه...

منطقه ی قفقاز به دلیل قرار گرفتن در محدوده ای استراتژیک از جهان که آنرا به مرکز ثقل ارتباط شرق، غرب، شمال و جنوب جهان تبدیل نموده است و واقع شدن در حد فاصل مناطق استراتژیک هارتلند و ریملند و از سوی دیگر همسایگی با روسیه از اهمیت بالایی برخوردار است.از سوی دیگر کشف منابع سرشار انرژی در این منطقه پس از فروپاشی جنگ سرد، نگاه قدرتهای بزرگ را به این منطقه معطوف نموده است. نویسندگان در تلاش هستند در ...

در منطقه خلیج فارس کشورها نسبت به یکدیگر در فضای ادراک متضاد قرارداشته و با نشانه هایی از «عدم اطمینان» روبرو هستند. بر این اساس، هر دولتی محیط امنیتی خود را در عرصه جهانی و منطقه ای تعریف کرده و تهدیدات را شناسایی می کند تا برای مقابله با آن برنامه ریزی کند. در این میان، تبلیغات و اقدامات غرب و به ویژه ایالات متحده در شکل دهی جهت های امنیتی کشورهای منطقه در قبال روابط خود با جمهوری اسلامی ...

ژئوپولیتیک گاز، فصل نوینی از روابط بین الملل را گشوده  که در آن کانون های تولید، مصرف و مسیر انتقال انرژی و قدرت های فرامنطقه ای اثر گذار نیز لحاظ می شود. ایران در مقام دومین دارنده ذخایر گازی جهان، در صورت تدوین یک دستور کار مبتنی بر ژئوپولیتیک می تواند در حوزه انرژی اثر بسزایی در مناسبات استراتژیک جهانی گذارده و ارزش برقراری مناسبات راهبردی پیدا کند. در این میان قدرت هژمون، همه تلاش خود را بر...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال1991/1370 فرصت های اقتصادی قابل توجه در اختیار جمهوری اسلامی ایران قرار داد. به همین دلیل ایران با اتخاذ سیاستی عمل گرایانه در منطقه ای که اقتصاد بیشترین زمینه را برای همکاری های دوجانبه و چند جانبه فراهم کرده بود، درصدد بهره برداری از این شرایط برآمد؛ اما اهمیت سیاسی، اقتصادی و استراتژیک این منطقه موجب جلب توجه قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای و حضور آنها در ح...

چکیده کشور عراق یکی از مهم ترین کشور های منطقۀ حساس خاورمیانه محسوب می شود و همواره تحولات آن در سایر کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای تأثیرگذار بوده است. عراق جدید نیز، که پس از حملۀ نیرو های ائتلافی، به رهبری امریکا، در سال 2003 و در پی سقوط رژیم دیکتاتور بعثی شکل گرفت، بسیار حائز اهمیت است و روند تحولات آن از سوی قدرت های منطقه ای و بین المللی با حساسیت فراوان دنبال می گردد. عراق جدید به سمت و...

انقلاب یاسمین تونس در اواخر سال 2010 میلادی آغاز شد و منشا تحولات عمیقی در سالهای 2011 و 2012 گردید که اولین نتیجه آن سقوط دیکتاتورها در تونس،مصر،لیبی و یمن بود.اعتراضات مردمی پس از سقوط دیکتاتورها به پایان نرسید و با طرح خواسته های جدید همچنان ادامه یافت.نوشتار پیش رو ،در پی پاسخ به این پرسش است که علل و زمینه های مشترک شکل گیری خیزش های اخیر جهان عری(2011 تا 2012) چیست؟فرضیه ای که در پاسخ به ...