سقوط سلسله صفوی بر اثر تسلط شاهان سست عنصر بر آن بود، که با فراهم نمودن زمینه ضعف نهاد شاهی، شرایط برافتادن این خاندان به وسیله یاغیان افغانی را فراهم نمودند. در میان دوره سقوط اصفهان تا بر تخت نشستن آقامحمدخان، آنچه صفویان با تدبیر و شمشیر به دست آورده بودند، از دست رفت و جامعه ایرانی به وضع «جنگ همه بر علیه هم» نزدیک گردید. در این دوره اقتصاد داخلی و خارجی ایران از هم پاشید. جنگ های داخلی و ت...

بحران سالار در خراسان از مهم‌ترین بحران‌های دوره‌ قاجار است. با توجه به‌گستردگی و ابعاد گوناگون، می‌توان آن را از زوایای مختلف مورد مطالعه و تجزیه و تحلیل قرار داد. در تحقیق حاضر تلاش شده است زمینه‌ها و مراحل شکل‌گیری بحران سالار مورد بررسی قرارگیرد و به ‌این پرسش پاسخ داده شود که مهم‌ترین زمینه‌ها، ابعاد و مراحل شکل‌گیری این بحران چه بوده است؟ نکته‌ بارز و قابل توجه در این مقاله، بهره‌گیری از ...

میسیونرهای فرانسوی - که به آنها لازاریست گفته می­شود – در دوره محمدشاه وارد ایران شدند و با استقرار در شمال غرب ایران، روستای خسروآباد سلماس را مرکز اصلی کارهای خود قرار دادند. با سرمایه­گذاری سنگین و برنامه­ریزی درازمدت به تأسیس مدرسه تربیت کشیش در خسروآباد اقدام کردند. بعد از حضوری طولانی در دوره مظفرالدین­شاه، تمام تلاش را برای تثبیت کامل موقعیت خویش در روستای خسروآباد به کار بردند که در این...

مساجد شاهی یا سلطانی، یکی از انواع مساجدی هستند که در دوره­ی صفویه ظهور نمودند. سازندگان این مساجد، مرکز ثقل امور دینی را از مساجد جامع به این گونه مساجد منتقل کردند، تا آنان که نامشان با مسجد همراه بود نیز، در مرکز توجّه عموم قرار گیرند. ساخت مساجد شاهی در دوره­ی قاجار، به­خصوص در دوره­ی حکومت فتحعلی شاه قاجار، توسعه و گسترش بسیاری یافت، به­گونه ای که در پنج شهر قزوین، تهران، زنجان، بروجرد و سم...

هنر نقاشی قاجار تلاقی احساس هنرمند ایرانی اسلامی است که با اوج شیوه اروپایی آن روز، دوره رشد تکنولوژی را آغاز کرده بود. پژوهش حاضر به منظور مطالعه مفاهیم و کاربرد رنگ در نقاشی قاجار انجام گردیده است، بدین منظور از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده و اطلاعات به روش کتابخانه ای گردآوری گردیده است. به علت عدم انجام هر گونه تحقیق تخصصی در این زمینه، محور پژوهش این پایان نامه بر مبنای مفاهیم و کاربرد رن...

میسیونرهای فرانسوی - که به آنها لازاریست گفته می­شود – در دوره محمدشاه وارد ایران شدند و با استقرار در شمال غرب ایران، روستای خسروآباد سلماس را مرکز اصلی کارهای خود قرار دادند. با سرمایه­گذاری سنگین و برنامه­ریزی درازمدت به تأسیس مدرسه تربیت کشیش در خسروآباد اقدام کردند. بعد از حضوری طولانی در دوره مظفرالدین­شاه، تمام تلاش را برای تثبیت کامل موقعیت خویش در روستای خسروآباد به کار بردند که در این...

نقاشی عصر قاجار به طور عمده، به دو دوره تقسیم می شود: دوره نخست؛ مقارن با سلطنت فتحعلی شاه نضج می یابد تا عصر ناصری دوام می آورد؛ بر تلفیق صور نگارگری و تزئینی با دستاوردهای هنر ناتورالیستی تکیه دارد و سیطره کلی دستاوردهای هنر ایرانی در آن، حائز اهمیت است. دوره دوم، با سلطنت ناصرالدین شاه و ظهور هنرمندان اروپارفته، شکل می گیرد و مبتنی بر بازنمایی از هنر طبیعت گرای غرب است. شاهنامه عمادالکتّاب، م...

پدیده ی عکاسی با اختلاف سه سال از اختراعش در اروپا همزمان با حکومت قاجار وارد ایران (1842م/1258هـ .ق) شده و همزمان با آن رشد کرده است. عکاسی در ابتدای اختراع در اروپا جهت بکارگیری احتیاج به بستری مناسب داشته که به دلیل قرابتش به نقاشی از قواعد و ظرایف هنر نقاشی اروپایی بهره مند گشته است. فرضیه حاکی از آن است که این مدل تأثیرگذاری در ایران نیز تکرار شده و عکاسی دوره قاجار در نوع چیدمان پیش زمینه...

تصویر فرشتگان در دو دورۀ هنری قاجار و رنسانس دارای ویژگی های مشترک و گاه متفاوت است. این مقاله می کوشد تا با مقایسۀ تطبیقی نسخه های چاپی برجای مانده از تصاویر فرشتگان، در دو دورۀ هنری قاجار و رنسانس، به کشف شباهت ها و تفاوت های فرشتگان از منظر بصری بپردازد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که تصاویر فرشتگان در نسخ چاپی هر دو دورۀ هنری گاه، با وجود تفاوت هایی مختصر در شیوۀ اجرا، شباهت هایی نیز از نظر ن...

با همگانی شدن ابزار کتابت به تدریج قلمدان به عنوان محفظه ای برای نگهداری قلم پا به عرصه هنرهای تزئینی نهاد. از زمان ساخت اولین قلمدانها اطلاعات دقیقی در دسترس نیست .اما شواهد نشان می دهد قلمدان های سده نهم ه.ق اغلب فولادی و نقره یا طلا کوب بودند. در قرون بعد ، تا قبل از دوره صفویه قلمدانها از چوب یا فلز ساخته و گاهی برای تزئین آن ازمفتولهای زرین و سیمین استفاده می شد. این قلمدانها که اغلب سنگی...