توافق بر سر وصایت و جانشینی علی(ع) موضوع مشترک میان همه فرق شیعی است و شاخص تفکر شیعی  انقیاد در برابر ولایت امیرالمؤمنیین علی بن ابی طالب(ع) است.در میان فرقه های شناخته شده شیعه ،اسماعیلیان قرائتی متفاوت از جایگاه امام  علی(ع) در سلسله مراتب ائمه دارند. جایگاه ممتاز و متفاوت امام علی(ع) و گاه منحصر بفرد وی در سلسله مراتب ائمه اسماعیلیه یافت پاسخ این پرسش اساسی را ضروری کرده است که جایگاه علی(ع...

آراء امام علی )ع( در زمینه علوم قرآنی و آثار منتسب به آن حضرت )ع( در این حوزه مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده، پس از گزارش تعریف های گوناگون درباره علوم قرآنی، به بررسی طرق روایی و معرّفی بخشهای رساله علوم قرآنی منتسب به امام علی )ع( پرداخته و دیدگاه های امام علی )ع( را درباره تأویل قرآن، تنزیل قرآن، محکم و متشابه، عدم اختلاف و تناقض در قرآن، عام و خاص، اسباب نزول، ناسخ و منسوخ و اعراب قرآن ب...

آیات بسیاری درقرآن وجود دارند که شأن نزول آنها در تفاسیر روائی شیعه، اهل بیت(ع) یا امام علی(ع) دانسته شده‌است؛ اما در تفاسیر اهل سنت بر افراد دیگری از جمله خلفای راشدین انطباق داده شده است. آیۀ 274 بقره یکی از این آیات است. آیۀ مذکور در تفاسیر اهل سنت، بر اصحاب خیل، عثمان بن عفان، عبدالرحمن بن عوف و ابوبکر مصادیق انفاق کنندگان منطبق شده است. بررسی‌ها در این مقاله نشان می‌دهد، روایات مورد استناد...

خانواده نهاد اساسی و محوری در جامعه است و به عنوان هسته نخستین سایر نهادهای اجتماعی به شمار می‏آید. خانواده کوچک‏ترین واحد اجتماعی است که اساس و زیرساخت واحدهای بزرگتر به شمار می‏رود. میزان موفقیت و سهمی که افراد برای ایفای نقش در واحدهای بزرگ اجتماعی ایفا می‏کنند بستگی تام به نحوه رشد و تربیت و شکوفایی استعداد های آنها در کانون مقدس خانواده دارد. همچنین با نگاهی به وضعیت نابسمان اجتماع درمی یا...

این رساله با هدف بررسی مفهوم گسترده آموزش و تربیت شهروندی در نهج البلاغه انجام شد. آموزش و تربیت شهروندی دربرگیرنده یادگیری دانش، مهارت ها و ارزش هایی است که با ماهیت زمینه های فرهنگی یک جامعه همخوانی دارد. این تحقیق درصدد پاسخگویی به سوالات زیر است: بررسی بنیادهای آموزش شهروندی در نهج البلاغه؟ بررسی محور های اموزش شهروندی در نهج البلاغه؟ بررسی مبانی و اصول آموزش شهروندی؟ و روش های متناسب با ...

پژوهشی که پیش رو دارید، با هدف تحلیلِ زبان­شناختیِ کاربرد واژۀ فارسی «قهرمانه» در بیانات امام علی(ع) صورت گرفته است. هر چند این واژه در زبان­های عربی، ترکی و کردی به کار رفته، ولی در اصل فارسی بوده است و ریشه آن، به لحاظ قواعد زبان­شناسانه و تاریخ، به زبان پهلوی برمی­گردد. همچنین، هر چند این واژه در مصادر رواییِ شیعه و سنّی با معانی گوناگونی به کار رفته، ولی بازه زمانی که این پژوهش در نظر دارد، در ...

در مطالعات تمدنی اسلام، «امیرالمؤمنین» یکی از واژه های پرکاربرد و مهم است و عموماً بر کسی اطلاق می شود که رهبری سیاسی جامعه اسلامی را بر عهده دارد، اما آیا در وضع اولیه به همین معنا بود یا تغییری در آن رخ داده؛ آیا دارای مصداق معینی بوده یا درگذر زمان و تابع نیاز جامعه اسلامی پدید آمده است، همیشه مباحثی را به خود معطوف داشته است. این مقاله با رویکردی علمی و جدای از نگره های عقیدتی بر آن است تا ج...

ناامیدی یکی از حالات هیجانی منفی در انسان است که عوامل بسیاری از جمله نداشتن سعه­ی­ صدر، عدم اعتقاد به خدا، وسوسه­های شیطانی، امیدهای دروغین، شکست­ها، سوءظن و ... سبب پدید آمدن آن می­شوند و پیامدهای خطرناک و غیر قابل جبرانی را به­دنبال دارد. بسیاری از سخنان حکیمانه­ و ارزشمند امام علی(ع) در کتاب نهج البلاغه حاوی چگونگی عمل­کرد و ارائه­ی راه­کار درباره مقابله و کنترل این حالت هیجانی است. همچنین ...

اارتباط اخلاق و سیاست همواره مورد توجه دانشمندان، سیاست مداران، فیلسوفان و مدیران جوامع بوده است. برخی برآنند که باید اخلاق تابع سیاست باشد، گروهی دیگر معتقدند که باید سیاست بر اساس موازین اخلاقی تنظیم شود و دسته سوم نیز به جدایی بین آنها باورمندند. این پژوهش با روش توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی و تحلیل این مسئله از نگاه امام علی(ع) به عنوان الگوی سیاست و اخلاق پردا...

دیک الجن حمصی یکی از معدود شاعران عصر عباسی است که به جای مدح این و آن، شعرش را تنها در راه بیان احساسات و عقاید خویش قرار داده است. یکی از مهم­ترین باورهای این شاعر علوی، اعتقاد به حق مسلّم امام علی (ع) در جانشینی پیامبر (ص) است که در دیوانش هرچه زیباتر به تصویر کشیده شده است. وی برای اثبات خلافت امام علی (ع)، دو دسته از دلایل نقلی و عقلی را مطرح می­کند. در بخش دلایل نقلی، واقعة غدیر خم، حدیث م...