نقوش تزئینی سنگ مزارها، بازخوردی از شرایط فرهنگی، اجتماعی و دینی است، که در قالب نقوش حیوانی، انسانی، هندسی، کتیبه­نگاری و نقوش نمادین تجلی می­یابد. بر اساس مطالعات میدانی به عمل آمده، قبرستان قدیمی مار زلیخا (مادر زلیخا)[i] در شهرستان دره­شهر، یکی از مناطقی است که به‌رغم فرسودگی سنگ­قبور آن به دلایل مختلف، از منظر مطالعات هنری و مردم­شناسی، قابلیت بررسی و مطالعه روشمند و علمی را دارد. از اهداف...

در میان نقوش سنتی به‌کاررفته در هنرهای مختلف طرح‌هایی کمتردیده‌شده وجود دارند که ارزش خاص خود را دارا بوده‌اند. از این میان، نقوش اسلیمی‌های ابری - ماری را می‌توان نام برد که واجد ارزش‌های بصری فراوانی هستند. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد کاربرد این نقوش بر روی جلدهای دورۀ صفوی رونق فراوان یافته است به طوری که به یکی از رایج ترین نقوش از گنجینه ی نقوش این دوره مبدل گشته است. نگارندگان در این مق...

قرن 10 میلادی در جزیرۀ آغتامار در ترکیۀ امروزی کلیسایی توسط شاه گاگیک به‌نام صلیب مقدس بنا شد که نمونه‌ای منحصر‌به‌فرد در هنر مسیحی این دوره و یکی از شاهکارهای بی‌نظیر کلیسا‌سازی به‌سبک ارمنی است. بسیاری از موضوعات و سبک حجاری‌های این کلیسا به‌شیوۀ ساسانی است، از جمله نقوش گیاهی، جانوری، اساطیری، ماسک‌های انسانی و نقوش پادشاهی. این پژوهش به روش توصیفی و تطبیقی به بررسی نقوش حجاری‌شده در کلیسای ...

چکیده نقوش چلیپایی در ادوار پیش از اسلام برای تزیین هنرهای مختلف بکار رفته است و این نقوش در تزیینات معماری دوره اسلامی نیز از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این مقاله به بررسی مفاهیم، زیبایی شناسی و سیر تحول این نقوش در تزیینات معماری دوره اسلامی ایران از آغاز تا پایان دوره زند و قاجار پرداخته شده است. هنرمندان متفکر دوران اسلامی از همان ابتدا به اهمیت نمادگرایی و زیبایی شناسی این نقوش پی برد...

در زمینه نقوش شکار در دوره عیلام نو و نمونه های هم زمانِ بین النهرینیِ آن همواره خلأ پژوهش وجود داشته است؛ به همین دلیل و با توجه به این ضرورت، مدارک و منابع موجود بررسی شد. این تحقیق دوره زمانی 650-1000 ق. م را دربر می گیرد و با نگرشی بر مهرهای استوانه ای و نقوش برجسته هم زمان در این مناطق انجام شده است. با مطالعه 29 مهر استوانه ای و 18 نقش برجسته به وجود اشتراک هایی در صحنه های حیوانات شکارشده،...

چکیده مجموعه­ای که در پژوهش حاضر بررسی گردیده، تعداد 100 عدد سفالینه منقوش وابسته به تمدن سفال نخودی هزاره چهارم تا اول ق.م. می­باشد. این آثار ارزشمند که طی حفاری از تپه گیان و گودین تپه در مرکز غرب ایران بدست آمده­اند، هم اینک به دور از بازدید عموم در مخزن موزه دفینه نگهداری می­شوند و تاکنون هیچ گونه پژوهشی بر روی آنها صورت نگرفته است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی عناصر بصری نقشمایه­هایی است ...

فرش‌های روستایی ایران منابع مهمی برای مطالعۀ هنر و فرهنگ روستایی ایران به شمار می‌روند. کاربرد نقوش و رنگ‌های به‌کاررفته در این فرش‌ها بازتاب فرهنگ، آداب و رسوم، هنر و تجربۀ زیست مردم منطقه است. حضور وجوه مشترک در نقوش به‌کاررفته در قاب‌های فرش‌های خشتی و رنگ آن‌ها حاکی از روح حاکم بر این آثار، تحت تأثیر معاشرت با طبیعت است. در این فرش‌های خشتی، تفاوت‌هایی از لحاظ ظاهری و تکنیکی وجود دارد که بر...