مفهوم ذوق در داوری زیباشناسی دلالت‌های روشنگرانه چندی دارد که یک مورد از آن‌ها تأمل‌برانگیزتر از بقیه به نظر می‌رسد؛ همگانی بودن حکم ذوقی. ذوق اساساً امری نه خصوصی بلکه اجتماعی است. برخلاف دید امروزی ما به پدیده ذوق همچون موضوع شخصی که منجر به دید نسبی گرایانه در زیباشناسی می‌شود، ذوق برای کانت و زیباشناسی دوره روشنگری نه‌فقط به معنای امری ذهنی، بلکه مصداقی از غریزه اجتماعی بود که غالب فیلسوفان ...

بحث از زیبایی و مصادیق آن موضوعی است که همواره در طی تاریخ به آن پرداخته شده و در متون عرفانی، فلسفی، روان شناسی، ادبیات، و غیره از آن سخن رانده اند. زیبایی امری نسبی است و هرکس تعریفی از آن دارد. فلاسفه ای چون افلاطون، ارسطو، هگل، کروچه، و دیگران هرکدام تعریفی از زیبایی داشته اند. گروهی زیبایی را نه در صورت، که در درون پدیده ها جست وجو می کنند و شهود را گامی در درک زیبایی های هستی می دانند. سپ...

هدف از این تحقیق بررسی یکی از عناصر مشترک میان ادبیات و فلسفه یعنی سبک و فرم است تا از این طریق نشان داده شود محتوای یک متن فلسفی را نمی توان جدای از فرم و سبک ارائه آن دریافت. برای این کار با استفاده از روش کتابخانه ای و تحقیق اسنادی، نخست به پی گرفتن تعریفی از ذات و ماهیت فلسفه پرداخته شد و نشان داده شد که پرسش از چیستی فلسفه باید از تعریف آن فراتر رود و به ذات آن برسد و برای این کار وجوه اشت...

در وهلۀ اول به نظر می رسد که کانت درصدد تمایزگذاری جدی میان زیبایی و اخلاق است. این نکته را می توان از آنجا استنباط کرد که او در تحلیل امر زیبا بر حسب کیفیت، میان امر مطبوع، امر خیر یا اخلاقی و امر زیبا تمایز قائل می شود و اعلام می کند که لذت ناشی از امر زیبا نه برای ارضای تمایلات جسمانی ماست (مطبوع) و نه برای رسیدن به هدفی اخلاقی. از سوی دیگر کانت در برخی از فقرات نقد قوۀ حکم از نوعی ارتباط می...

کارگاه تخصصی تهران پژوهی در راستای همایش دوم پدیدارشناسی منظر شهری با عنوان «زیباشناسی فضای جمعی» در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد. بازدید خانم دکتر «مارتین بوشیه» از تهران و مطرح شدن تفاسیر ایشان از برخی نقاط شاخص آن، مجالی کوتاه برای ارزیابی رویکرد و روش مداخله های زیباسازانه در شهر تهران به شمار می رود. اگرچه مخاطبان اصلی منظر، شهروندان هستند، اما شنیدن نظرات تخصصی با نگاهی متفاوت می توا...

یکی از مباحثی که همواره در حوز? زیباشناسی مطرح بوده، بحث استقلال این حوزه از سایر حوزه ها است. از نظر «تاتارکیه ویچ» سابق? این بحث به قرون وسطا یعنی آراءِ «ژان اسکات اریگنا» می رسد. اما «استولنیتز» در مقاله ای با عنوان «در باب اهمیت لرد شافتسبری در نظری? زیباشناسی مدرن»، بر این اعتقاد بود که این نظریه نخستین بار نزد «شافتسبری» پرورده می شود. البته باید توجه داشت که به هیچ وجه مراد وی از «بی عُلقگ...

پس از انتخاب تهران به عنوان پایتخت توسط «آغامحمدخان قاجار»، تحولات اساسی در ساماندهی و توسعه تهران به وجود آمد. محور این تحولات، کشف «خیابان» به عنوان فضایی قابل سرمایه گذاری در عرصه های مختلف بود. ایجاد احساس مطلوبیت هرچه بیشتر در شهر که با زیبایی خیابان رابطه مستقیم دارد، به توسعه بیش از پیش خیابان ها منجر شد. تهران معاصر در چهار دوره تاریخی (قاجار، پهلوی اول، پهلوی دوم و جمهوری اسلامی) نگرش...

چکیده منوچهرخان معتمدالدولۀ گرجی پس از فتح شیراز و ممسنی، حدود دو سال بین سال‌های 1250تا 1252ق/ 1834تا 1836م، بر این سامان و بر تمام ایالت فارس حکومت کرد. این دوران از دوره‌های مهم تاریخی فارس و ایران در دورۀ قاجار است. در تذکرۀ خطی «مدایح‌المعتمدیه» که به نام معتمدالدوله و در شرح زندگانی سیاسی او نوشته شده است، به‌عمد یا به‌سهو، شرح وقایع این دو سال به‌اجمال و در عمل به‌گونه‌...

گذشته عنصر زمان و رویداد نقش اصلی را در نورپردازی و چراغانی شهرها بازی می‌کرد، امروز ولی عنصر مکان و فضا نقش بیشتری را در نورپردازی شهر ایفا می‌کند. در واقع چراغانی به عنوان رسمی دیرین در فرهنگ ایران به بزرگداشت زمان‌های خاص معطوف بوده، در حالی که امروز نورپردازی به تزئین مکان‌های خاص می‌پردازد. چراغانی نیمه شعبان در مقابل نورپردازی بناهای خاص نمونه‌های این دو رویکرد بشمار می رود. مجله «منظر»،...

بومگارتن مدعی است که زیباشناسی، یک علم یا شاخه‌ای از فلسفه است. بدون شک علم‌بودن مستلزم لوازمی چون تمایز از سایر حوزه‌ها، بهره‌مندی از قانون‌مندی ویژه، حاکمیت اصول و ادعای کلیت است. به عبارت دیگر، بومگارتن باید برای معرفی زیباشناسی به‌عنوان علم، نخست خصوصیات منحصربه‌فرد این حوزه و تبعیتِ آن از قوانین خاص را توضیح دهد تا بدین وسیله آن را از سایر شاخه‌ها و حوزه‌ها متمایز کند. اشاره به اصول بنیادی ...