معناشناسی روشمند واژگان فقهی قرآن، نقش بسزایی در درک مراد الهی از معنای آن‌ها دارد. یکی از کارهای ارزشمند آیت‌الله‌جوادی آملی در تفسیر تسنیم قاعده‌مند کردن روش شناسایی معنای دقیق واژگان فقهی است. تفسیر تسنیم برای معناشناسی واژگان فقهی قرآن و کشف مراد الهی از معنای واژه، به سه اصل مهم توجه کرده است: 1) شناسایی معنای لغوی واژۀ فقهی؛ 2) کشف معنای قرآنی واژۀ فقهی؛ 3) شناسایی معنای اصطلاحی واژۀ فقهی...

در این مقاله دو اصطلاح فنّی در متن پهلوی گزیده‌های زادِسپَرَم بررسی می‌شود. ابتدا قرائت رایج واژۀ ائفقثجظ (فصل 34: بند 28) به صورتnisārīk/nisārīg  نقد و بررسی شده است که، نخستین بار، آن را زنر (1955: 345) با این خوانش به معنی «آغازین» ارائه کرد و سپس ژینیو و تفضّلی (1993: 120) نیز آن را پذیرفتند.nisārīg  واژه‌ای تک‌بَسامَد (منفرد) در زبان پهلوی است که با اصلاحی ناچیز می‌توان آن را به‌صورت اخقثجظ (wahā...

پایان نامۀ حاضر به «بررسی نظام آوایی گونۀ اقلید در چارچوب واج شناسی زایشی» اختصاص دارد و مشتمل بر پیشگفتار، پنج فصل و ضمائم می باشد. در این اثر، نظام آوایی و فرآیندهای واجی موجود در گونۀ اقلیدی کشف، و بر اساس روشهای موجود در واج شناسی زایشی به شیوۀ خطی مطالعه گردید. داده های مورد نیاز برای انجام این تحقیق از چند منبع گردآوری شده است: 1) گفتار خود پژوهشگر به عنوان گویشور بومی 2) گفتار بیست نف...

اخیراً نقش خرید تفننی که به طور عمومی به خرید بدون برنامه معروف است و هم چنین سهم بسزای آن در مجموع خریدهای انجام شده توسط افراد مختلف، مورد توجه متخصصان بازار قرار گرفته است. در این تحقیق مدلی از پیش زمینه های مؤثر بر تمایل به خرید تفننی ارائه شده که به طورعملی و با استفاده از داده هایی که در یک مسیر زمانی (پاسخ به پرسش نامه، پس ازخرید) گردآوری شده اند، در مراکز خرید مورد آزمون قرار گرفته است. ...

در این مقاله تلفظ و معنای صحیح واژۀ «کعبتین» بررسی شده است. در بخش نخست، تلفظ و معنای این کلمه در لغت نامه ها نقد شده، گفته شده است که فرهنگ ها معمولاً برای این کلمه تنها یک تلفظ و یک معنا قائل شده اند و آن را دو تاس نرد معنی و به صورت «ka‘batayn» ذکر کرده اند که برداشتی صحیح نبوده است و در اینجا شکل دقیق تر آن بیان شده است. در بخش دوم مقاله به بررسی واژۀ کعب، کعبین و کعبتین، در متون عربی پرداخت...

واژۀ هوش در نی نامه *   دکتر پارسا یعقوبی1 استادیار دانشگاه کردستان     چکیده  با توجّه به تفاسیر و شرح­هایی که دربارۀ مثنوی ـ به­ویژه نی نامه ـ نوشته شده است، تا به حال هیچ یک از شارحان و مفسّران به معانی چند گانه واژۀ هوش در «نی نامه» توجّه نکرده است یا آنکه غیر از معنی رایج و آشنای آن واژه، معنای دیگر آن را محتمل ندانسته است. با این وصف، معنای غیر مشهور آن یعنی مرگ و نیستی، در سایة معنای...

مفهوم «احباط» یکی از مفاهیم مهم در قرآن کریم محسوب می‌شود. در این پژوهش نگاهی معناشناختی به این واژه داریم و هدف تبیین واژۀ احباط و کشف لایه‌های معنایی و استخراج مؤلفه‌های معنایی آن‌ در قرآن کریم با استفاده از شیوه‌های نوین معناشناسی خواهد بود. با نگاهی معناشناختی به این واژه و با رویکرد همزمانی و توصیفی و تأکید بر روابط هم‌نشینی و جانشینی، می‌توان گفت که واژۀ «حبط» به‌لحاظ معنایی ارتباط نزدیکی...

از دیرباز برخی اندیشمندان مسلمان بر سر کاربرد واژۀ «عشق» در نصوص دینی با یکدیگر اختلاف‏نظر داشته‏اند. مدعای اصلی منع‏کنندگان از کاربرد این واژه در باب متعلقات مقدس، همچون خدا، پیامبر و امامان، آن است که مفهوم این واژه صرفاً با امور مادی و نفسانی تناسب دارد و به همین دلیل در نصوص دینی از آن استفاده نشده و در برخی احادیث نیز مفهوم آن مذمت شده است؛ لیکن فلاسفه و متصوفه از روی ناآگاهی یا به قصد تخری...

در این مقاله ضمن ارائه نتایج حاصل از ممیزی انرژی در یک کارخانه قند نیشکری در استان خوزستان، وضعیت مصارف انرژی و شدت انرژی برای تولید شکر در آن با استانداردهای جهانی مقایسه می گردد و راهکارهایی جهت بهینه سازی مصرف انرژی دراین کارخانه ارائه می شود. همچنین نقش نیشکر درتولید انرژی و در نتیجه اقتصاد ملی مورد بررسی قرار گرفته و پیشنهادهایی در این زمینه ارائه می گردند

برهان تضایف یکی از مهم ترین براهینی است که ملاصدرا برای اثبات اتحاد میان عاقل و معقول اقامه کرده است. این برهان پس از ملاصدرا مورد مناقشة فراوانی قرار گرفت؛ برخی از حکما آن را پذیرفتند و برخی دیگر به چالش کشیدند. مرحوم علامه طباطبایی از آن دسته حکمایی است که برهان مذکور را تام ندانسته و بر آن اشکالات متعددی وارد کرده است و خود در بدایة الحکمة و نیز نهایة الحکمة برای اثبات اتحاد عاقل و معقول راه...