امنیت یکی از مؤلفه های مهم اجتماعی است و بررسی آن از دیدگاه آیت الله جوادی آملی محور این مقاله است. با توجه به اینکه ایشان در هیچ یک از آثار خود بحث مستقلی در این باره مطرح نکرده است، نگارنده این پرسش را به روش استنباطی پاسخ می دهد که تکیه اصلی این روش بر فهم و تجزیه و تحلیل آثار متفکر موردنظر در چارچوب مکتب فکری اوست. از این رو چارچوب نظری علل اربعه برگرفته شده از فلسفه اسلامی، پشتیبان نظری مب...

جنگ تحمیلی عراق بر علیه ایران، کارآمدی سازمان ملل در برقراری صلح و امنیت بین المللی را به آزمون گذاشت. سوال مقاله این است که سازمان ملل چه نقشی در پایان دادن به جنگ تحمیلی بازی کرد و بر اساس کدام چارچوب تحلیلی می توان این نقش را تبیین کرد. مقاله از دو بخش تشکیل شده است: در بخش اول به اجمال نظریه های سازمان های بین المللی مرور می شود و در بخش دوم بر اساس چارچوب مرجح، جنگ تحمیلی مورد بررسی قرار م...

نظام های امنیت منطقه ای در سال های بعد از جنگ سرد با تغییرهای مشهودی روبه رو شده است. برخی از نظریه پردازان علت آن را «سیاستگذاری رشد نهادهای امنیت منطقه ای» می دانند. اگرچه دربارة ارزش های امنیتی و راهبردی نهادهای منطقه ای و بین المللی اتفاق نظر چندانی وجود ندارد، واقعیت این است که این نهادها از اوایل دهة 1990 به بعد، رشد چشمگیری پیدا کرده اند. پیش از جنگ جهانی دوم، نهادهای منطقه ای و بین المل...

امنیت، اصلی‌ترین وظیفه دولت ملی و مهمترین موضوعی است که تا کنون مورد توجه دانشوران روابط بین‏الملل قرار گرفته ‏است. باوجود این، امنیت مفهومی ‏پیچیده، متعارض و شدیداً متکی بر رویکرد‏ها و نظریه‏‌هایی است که ناظران و پژوهشگران از آنها استفاده می‏کنند. تا کنون برای توصیف، تبیین و پیش‏بینی موضوعات امنیتی، نظریه‏های مختلفی مطرح شده ‏است. در این نوشته، تلاش می‏شود دگرگونی‏های به وجود آمده در مفهوم امنی...

این مقاله به بررسی نقاط ضعف گفتمان غالب رشته روابط بین الملل یعنی رئالیسم و نئورئالیسم پرداخته و نشان می دهد که مسائل مربوط به امنیت در عصر جدید توسط آن مفروضات به خوبی قابل تحلیل نیست. نویسنده با اشاره به توسعه نیافتگی رشته روابط بین الملل تلاش می کند با طرح نظریه های انتقادی، فرانوگرایی و فمینیسم در روابط بین الملل بر این نکته تأکید کند که این رهیافت ها، مجال بیشتری برای ورود به حاشیه رانده ش...

مسئله ی امنیت و کاهش آسیب پذیری منطقه ی کلان شهری تهران، به عنوان پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور، از گذشته تاکنون موردتوجه قرار داشته است. نامناسب بودن گزینه نظامی سازی فضاهای شهری، به دلیل «هزینه های بالای برقراری امنیت» و همچنین «افشای فضاهای راهبردی»، تصمیم گیرندگان را به تفکر در مورد شیوه های مشاهده نشدنی برقراری امنیت یا«پدافند غیرعامل» در پوشش ابزارهای برنامه ریزی و طراحی واداشته است. در این...

از جمله دانش‌های کاربردی با قابلیت نتایج محسوس برای جامعه بشری، مطالعات امنیتی است. این مطالعات آنگاه که با تجربه‌های امنیتی تاریخی عجین شود، جامعه را از آزمون‌های مجدد امنیتی حفظ می‌کند. ابن‏خلدون از جمله اندیشمندانی است که در آثار خود مباحث امنیتی را جمع و پیرامون تجربه‌های امنیتی تاریخ اظهارنظر کرده است. این مقاله با هدف فهم گفتمان امنیتی ابن‏خلدون انجام شده است، که تا کنون پیرامون آن پژوهش ...

چکیده امنیت هستی‌شناختی، منازعات و مناقشات پایدار در روابط بین‌الملل را تحلیل[Z1]  می‌کند. منازعات و مناقشاتی که ممکن است منافع فیزیکی و رئالیستی کشورها را به خطر بیاندازد. اما امنیت هویتی آن‌ها را از طریق حفظ شرافت فردی و ملی، نگاه غرورآمیز به مسائل داخلی و بین‌المللی و پرهیز از شرم تضمین کند. در این راستا یکی از محورهای چالش‌برانگیز در روابط میان ایران و غرب به طور کلی و ایر...

امنیت به مثابه مهم ترین کارکرد یک دولت از مقوله­های اساسی است که نیاز به آن در تمام ابعاد زندگی بشری به نحوی مؤثر احساس می شود و پیوندی ناگسستنی با جوهر هستی انسان دارد. اندیشمندان سیاسی، برقراری امنیت در جامعه را از وظایف اصلی دولت ها می­دانند. این مسئله در اسلام نیز از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار بوده؛ همواره طراحی آن در بستر نظام سیاسی اسلامی مورد توجه بوده است و در قرآن کریم به عنوان مهم ت...

ایده‏پردازی و سیاست‏گذاری در خصوص منبع و شیوه برقراری امنیت و تأمین آن، از جمله عناصر هر نظریه امنیتی و یا راهبرد امنیت ملی است و راهبرد امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست.مقاله حاضر در این چارچوب، به درک منابع و شیوه‏های تأمین امنیت در اندیشه امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب و جمهوری اسلامی ایران می‏پردازد و سعی در تبیین رویکرد ایشان در این حوزه دارد. بر...