دشت خاوه در شهرستان دلفان (نورآباد) یکی از دشت های مهم زاگرس مرکزی است که در منطقه پشتکوه شرقی و در بین کوه های گرین و سفید کوه واقع شده است. در این دشت، 36 محوطه باستانی شناسایی شده که قدیم ترین آن ها مربوط به دوره نوسنگی بی سفال و جدیدترین آن ها مربوط به قرن های متأخر دورۀ اسلامی است. از این تعداد، بیست محوطه دارای بقایای دوره اشکانی بوده اند. مباحث مورد توجه در این مقاله اغلب براساس فعالیت ه...

این پژوهش در صدد بررسی تاریخچه ارگ قدیم بم در ادوار مختلف تاریخ ایران در دوران پیش از اسلام و دوران اسلامی است. شناخت حوزه جغرافیای ارگ بم، نیازمند مطالعه جغرافیای طبیعی و تاریخی استان کرمان و شهرستان بم خواهد بود. علاوه بر محدوده جغرافیایی، تاریخچه ارگ بم از دوران اشکانی تا دوره ی پهلوی مورد مطالعه قرار گرفته است و از فضاهای شاخص ارگ بم و کارکردهای آنان و تغییرات در این مکان ها در طول تاریخ سخ...

یکی از هنرهای تزیینی دورۀ اشکانی نقاشی دیواری است که آثار آن از چند محوطۀ کلیدی مانند دورا اروپوس به دست آمده است. این نقاشی ها در خانه های خصوصی و پرستشگاه های شهر اجرا شده است. پرسش اساسی این پژوهش بررسی سبک و تأثیر و تأثرات فرهنگی نقاشی های پرستشگاه خدایان پالمیری، مهرابه، کلیسا و کنیسه است. در این پژوهش با استفاده از روش کتابخانه ای به بررسی توصیفی- تطبیقی سبک نقاشی ها پرداخته شده است و هدف...

برخی کارشناسان درخصوص دلبستگی اشکانیان به فرهنگ و سنن ایرانی تردیدهایی روا داشته اند با این حال در تحقیقات اخیر شواهدی علیه این رویکرد ارائه شده است. گذشته از پیوندهای کهن فرهنگی و هنری ساتراپی پارتیا با سنن و فرهنگ ایرانی باید نمودهای فرهنگی، سیاسی، و اجتماعی سنن ایرانی، در دوران طولانی اشکانی، را به مثابۀ شواهدی علیه این رویکرد تلقی کرد. در این جستار، با بررسی برخی از این شواهد، سعی می شود خط...

کاخ شائور در سمت غربی محوطه باستانی شوش و در مجاورت رود شائور قرار دارد. کاوش­های این محوطه از سال 1970 تا 1976 م توسط هیات فرانسوی به سرپرستی رمی بوشارلا و آدران لابروس با همکاری محمود کردوانی از ایران انجام گرفت. در این محوطه سه لایه باستانی مربوط به دوره اسلامی، اشکانی و هخامنشی شناسایی شد. در طی این کاوش­ها ظروف شیشه­ای از دوره­های اشکانی تا اسلامی کشف گردید. آثار اشکانی شائور، به ظروف دارو...

اشکانیان دودمانی از شاهان ایرانی بودند که 475 سال بر ایران فرمان راندند. به سبب کمبود منابع نوشتاری آن، سکه‌ها منابع بسیار سودمندی در شناخت شرایط اقتصادی، فرهنگی و هنری این دوران به شمار می‌آیند. با مطالعه بر روی سکه‌های این دوران که دارای نوشته هستند می‌توان چگونگی سیر و تحول خط آن را ارزیابی نمود. در این میان عمده سکه های با نوشته ی پهلوی اشکانی، درهم­های سیمین اشکانی ضرب اکباتان، طی سال­های ...

از مهمترین مشکلات شناخت معماری پیش از اسلام کمبود آثار سالم برجای ­مانده از آن زمان است. این مسئله به خصوص در مورد دورۀ اشکانی (247  ق. م تا 224 م) صدق می­ کند. دوره ای که در آن مدارک خاص، کمیاب و گنگ است و معمولاً بیشتر آثار معماری مربوط به این دوره در خارج از مرزهای ایران امروزی قرار دارند. به دلیل کمبود آثار معماری دورۀ اشکانی، شناخت ما در مورد معماری این دوره بیشتر بر اساس قلاع و دژهای برجای...

چکیده: مردم شناسان در مطالعه فرهنگ، اجزا گوناگونی را مد نظر قرار می دهند، یکی از این اجزا هنر می باشد که حاوی اطلاعات غنی جامعه شناختی و مردم شناختی است. هنر هر جامعه ای بازتاب همان جامعه ای است که در آن تولید شده است. در این مطالعه پژوهشگر سعی داشته با مطالعه ی آثار هنری به جا مانده از دوره ی هخامنشی، اشکانی و ساسانی چگونگی بازنمایی زنان در هنر را نشان داده و امکان تحولات ساختاری را در هنر د...

حکومت پارت به عنوان یکی از بزرگ ترین و مهم ترین تمدن های ایران در دوران تاریخی مطرح است. با وجود وسعت و اهمیت زیاد این دوره تاریخی اطلاعاتی که از آن به خصوص در زمینه معماری مذهبی وجود دارد اندک است. هرچند کاوش های علمی باستان شناسی در دوران اخیر برخی از ناشناخته های فرهنگ و هنر دوره پارت را بازگو و روشن نموده، هنوز راهی طولانی باقی مانده است. در پژوهش حاضر سعی شده است تا حد امکان اطلاعات موجو...