نظریه ثابت و معیاری میان مفسران امامیه در رفع تعارض ظاهر آیه «وَ رَفَعَ أَبَوَیْهِ عَلَى ٱلْعَرْشِ وَ خَرُّوا لَهُ سُجَّدًا» با آیات حرمت سجده بر غیر خدا و آیات لزوم تعظیم والدین، وجود ندارد لذا رهیافت­های متنوع ادبی، روایی، تاریخی، فقهی، کلامی و عرفانی در تفاسیر آنها دیده می‌شود. شماری مسجود را الله و سجده را سجده شکر و طاعت دانسته‌اند. دسته دیگر مسجود را یوسف(ع) و سجده بر او را غیر اختیاری یا تحیّت دانسته‌اند. برخ...

در این مقاله، سوره یوسف با دقت تمام مورد بحث و تحقیق قرار گرفته و بیشتر براساس تئورى هفت مرحله اى عطار نیشابورى درخصوص سیر و سلوک عرفانى و رسیدن به قرب پروردگار و اتصال با معشوق حقیقى تطبیق داده شده است. مراحل و منازل هفتگانه ترتیب عبارت اند از: طلب، عشق، معرفت، استغنى، توحید، حیرت، فقر و فنا. اما در اثناى کار، از رموز و اصطلاحات خاص عرفا که در این گونه مسائل کاربرد مى یابند، استفاده شده است. س...

رساله "بررسی قصه یوسف در قرآن و ادبیات فارسی با تاکید بر شخصیت پردازی"با دو هدف شناخت یکی از منابع غنی ادبی کشور و بررسی امکان استفاده از آن برای نگارش متن نمایشی نوشته شده است . چرا که نگارنده معتقد است شاید یکی از امکاناتی که بتوان با پیروزی از آن، تئاتری بنا نهاد که مشکل عدم ارتباط با تماشاگر ایرانی را تا حدودی حل کند، داشتن نمایشنامه هایی است که در ارتباط با ادبیات و فرهنگ ایرانی باشد. این ...

شخصیّت یکی از مباحث مهم در حوزة انسان شناسی است که در داستان نویسی اهمیّتی بسیار دارد. قرآن کریم به تصویرپردازی شخصیّت ها اهمیّت ویژه ای داده است. بیان قرآن در توصیف شخصیّت ها، هنری و ادبی است؛ از این رو، در بسیاری از موارد از قصّه برای توصیف شخصیّت ها استفاده کرده است. سورة یوسف، یکی از مهمترین سوره های قرآن کریم از نظر تصویرپردازی شخصیّت هاست. یوسف(ع)، یعقوب(ع)، زلیخا، فرزندان یعقوب، عزیز مصر، کاروان...

در فرهنگ های مختلف قصه ها از افسانه ها و اسطوره ها نشأت گرفته و زمینه خلق آثار نمایشی را فراهم می کنند. با روی آوردن آثار نمایشی به اساطیر، افسانه ها و قصه های کهن استقبال مخاطبان نیز از این آثار بیشتر و اصالتی وصف ناپذیر یافته اند. علاوه بر منابع مکتوب، کتب مقدس و مذهبی نیز که با هدف هدایت انسان آمده است، مورد توجه درام نویسان قرار گرفته اند. نویسندگان ایرانی نیز نظر ویژه ای را به داستان ها...

عنصر الزمان هو الحجر الأساس فی الحیاه عامه وفی الحیاه الأدبیه خاصه ولطالما شغلت هذه القضیه أذهان الباحثین. ومن ثمّ فالروایه هی الزاخره بالأحداث والأفعال وهما عنصران لاینفصلان عن الزمن الروائی. فهنالک نقاشات قامت لتشید بجانب من جوانب هذا العنصر الحاسم. ومن الذین شمّروا عن سواعدهم لینالوا حظاً فی هذا المیدان هو جیرار جینت الذی اقترح نموذجاً لتحلیل الزمن الروائی فی کتابه «خطاب الحکایه» ومقترحه قام علی...

چکیده: در این پایان نامه به تصحیح و نقد و تفسیر چهار سوره ی یوسف، رعد، إبراهیم و حجر از کتاب «المبانی لنظم المعانی» پرداخته شده است. شیوه اصلی مفسر بر اساس داستان ها و مصادیق تاریخی و شأن نزول سور و آیات مبتنی است ولی از آنجایی که شالوده تفسیر بر مبنای خلاصه‏نویسی بنا نهاده شده، ناگفته های فراونی در آن نهفته است که پژوهش حاضر، با استناد به منابع روایی و تفسیری شیعه و سنی، خصوصاً تفاسیر قدما، عه...

 نشان دادن چیرگى خداوند در بخشهاى گوناگون داستان حضرت یوسف(ع) در قرآن است. نویسنده، پس از گزارش داستان حضرت یوسف(ع) تا آیه 21 سوره یوسف، عبارت "و لکنّ اکثر الناس لایعلمون" را به عنوان نقطه ختامى بر نکاتى که قرآن تا این بخش از داستان قصد توجه دادن خواننده را به آنها دارد، تلقى کرده و به توضیح و شرح جمله "واللَّه غالب على امره" به عنوان نتیجه ماجرا پرداخته و معتقد است منظور و مفهوم غلبه خداوند بر ام...

در خوانِش­های دوباره و نوین از روایت­های تاریخی و اساطیری،  گاه با شباهت­های بنیادین و انکارناپذیری روبرو می­شویم که می­تواند همسانی برخی از کهن الگوها را در شکل­دهی به ساختارِ اندیشه­های انسانی، گوشزد کند؛ از جمله این داستان­ها، روایتِ ایرانی زندگی ایرج و روایت عبری یوسف (ع) است؛ اگرچه در روایات کهن، داستان ایرج نیز به عنوان متنی مذهبی و مقدّس قابل اعتنا بوده است؛ امروزه، از آن بیشتر به عنوان متنی...

 صبر، مادر فضیلت‌ها و از پربسامدترین واژگان قرآن کریم است. نوشتار حاضر، با روش توصیفی ـ تحلیلی، مؤلفه‌های اساسی صبر را در قرآن کریم بررسی کرده، مصادیق بارز آن را در سوره‌ی یوسف (ع) مطرح نموده و در لابه‌لای مباحث، ضمن تشریح رفتارهای یعقوب و یوسف (ع)، برداشت‌ها و کارکردهای تربیتی صبر را بیان داشته است. رهیافت اصلی این پژوهش آن است که شرح صدر، خویشتن‌داری، خطاپوشی، عفت‌پیشگی، مدارا، پرهیز از بی‌تا...