بی شک عرفان ابن عربی مبتنی و متکی بر قرآن، روایات و مکاشفه است، اما در رویکرد او به قرآن تفاوتهائی با دیگران وجود دارد، واساسی ترین مبنای او مکاشفه و افکار حاصل از این مکاشفات است که مکتب تفسیری او را از سایرین متمایز می گرداند. ابن عربی با اینکه به الفاظ و ظواهر قرآن سخت پایبندی نشان می دهد، دو اصل را مورد توجه قرار می دهد: یکی اینکه در فهم آیات نباید قابلیت وقدرت فهم گیرنده را مورد بی توجهی ق...

حقیقت تجارب شهودی و چگونگی تحقق آنها، از جمله مسائلی است که همه افراد، فرهنگ ها و آیین ها با آن مواجه بوده و در خصوص آن دیدگاه هایی ابراز داشته اند. دو دیدگاه عمده در خصوص حقیقت چنین تجاربی مطرح شده است: نظریه ذات گرایی که بر انسجام این تجارب و مشترک بودن آن بین افراد و اقوام تأکید داشته و دیگری دیدگاه ساخت گرایی که ایده ها و تفکرات مکاشفه گر را در تکوین و شکل دهی تجارب پر رنگ دانسته است و لذا ...

کاربرد خیال در مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی عرفان همواره مورد توجه اهل نظر در علوم فلسفی و شهودی بوده است؛ در این میان خیال در تحقق و تبیین بخش عظیمی از مکاشفات پیش روی عارف، نقش اساسی ایفا می‌کند. سهروردی و ملاصدرا در تبیین این مسأله، خیال را به دو قسم متصل و منفصل تقسیم می‌کنند. خیال متصل یکی از قوای باطنی انسان و نگهدارنده صور خیالی است و خیال منفصل عالمی مستقل است که حد فاصل میان عالم عقل...

در این رساله پس از طرح چند مبحث کلی درباره اصطلاحات عرفانی در فصل دوم پرداخته شده است. اصطلاحات مزبور عبارتند از: 1-توحید 2- تصوف 3- تجلی 4- حال و مقام 5- ذکر 6- سکر و صحو 7- شاهد ، مشهود ، مشاهده 8- عرفان ، عارف ، معرفت. 9- فناء و بقاء 10- قبض و بسط و انبساط 11- کشف و مکاشفه 12- ولی ، ولایت. یادآوری این نکته مفید است که در این تحقیق تمام اصطلاحات اولیه عرفانی مورد پژوهش قرار گرفته بود، اما ب...

نوستالژی یکی از مباحث مطرح در نقد روان شناسی است که در فارسی به حسرت سروده یا دل تنگی بازگردانی شده است. حسرت گذشته های شیرین و تقابل زمان حال با گذشته، نوستالژی نامیده می شود. غم غربت و دوری از وطن، یادکرد مرگ، حسرت دوران کودکی و جوانی، جدایی معشوق، یاد دوران باشکوه تاریخ، باستان گرایی و آرزومندی آرمان شهر از مولفه های آن به شمار می روند. احمد عزیزی، شاعر معاصر، اشکال و ابعادی از دردمندی، حسرت...

از نور به عنوان موضوع فلسفه اشراق تفاسیر مختلفی ارائه شده است، امّا بنا بر تفسیر منطبق با نظر سهرودی، نور رمز و نمادی است از آگاهی و خودآگاهی. لذا علم مدار فلسفه سهروردی است. مسئله بنیادی مقاله حاضر بررسی مشاهده یا شهود در مسئله محوری حکمت اشراق، یعنی علم اشراقی، است؛ و در صدد اثبات این فرض است که سهروردی همان‌گونه که قاعده اشراقی اِبصار را در ادراکات باطنی جاری می‌داند، اصطلاح مشاهده یا شهود را ...

از مباحثی که لازم است ارتباط آن با وحی مورد بررسی قرار گیرد، بحث مکاشفه عرفانی است .در این نوشتار سعی شده با استفاده از کُتُب لغت و آیات قرآن و کلمات عرفا به سنجش این ارتباط توجّه شود و از آنجا که شناخت چیزی با تفکّر در آثار آن است، کشف عرفانی در مرتبه وحی نمی ایستد که شناختی عمیق تر و همه جانبه است و از این جهت هیچ عارف راستینی ادّعای وحی و نبوّت نداشته است و ابن عربی نبوّت تشریعی را متاعی ویژه می دا...

بسیاری از بحث های کشفی، علمی و فلسفی را با محوریت خیال می توان تبیین، توجیه و حل کرد. کاربرد خیال در مباحث هستی شناسی و معرفت شناسی عرفان همواره مورد توجه اهل نظر در علوم فلسفی و شهودی بوده است. در این میان، خیال نقش اساسی را در تحقق و تبیین بخش عظیمی از مکاشفات پیش روی عارف ایفا می کند. از نظر ابن سینا، خیال به دو روش در مکاشفة عرفانی اثرگذار است: اول. خیال سالک با ادراک صور کمالی و حقیقی و ...

از نور به عنوان موضوع فلسفه اشراق تفاسیر مختلفی ارائه شده است، امّا بنا بر تفسیر منطبق با نظر سهرودی، نور رمز و نمادی است از آگاهی و خودآگاهی. لذا علم مدار فلسفه سهروردی است. مسئله بنیادی مقاله حاضر بررسی مشاهده یا شهود در مسئله محوری حکمت اشراق، یعنی علم اشراقی، است؛ و در صدد اثبات این فرض است که سهروردی همان گونه که قاعده اشراقی اِبصار را در ادراکات باطنی جاری می داند، اصطلاح مشاهده یا شهود را ...