ورود به جهان جدید چالش­ها و فرصت­های جدیدی را فرا روی زندگی بشر قرار داده است. جهانی شدن به عنوان پدیده­ای اقتصادی، سیاسی و فرهنگی فرآیندی چند وجهی و متضمن پیامدهایی است که پیامدهای سیاسی از آن جمله­اند. این نوشتار اساساً بر یکی از این پیامدها یعنی تأثیر جهانی­شدن بر توسعه سیاسی در شکل فرصت و تهدید تمرکز می­نماید. جستار پیش رو در بررسی این تأثیر­گذاری از چارچوب تحلیل گفتمان بهره می­گیرد تا این ا...

نظریه «زوال اندیشه سیاسی در اسلام وایران» در سال 1373 در قالب کتابی با همین عنوان به چاپ رسید واز همان زمان درباره این موضوع در مطبوعات وکتب مربوط به اندیشه سیاسی واکنش های متفاوتی نسبت به آن وجود داشته است. نظریه «زوال اندیشه سیاسی در اسلام وایران» از معدود نظریه های منسجمی است که با روش مشخص می کوشید تا خطوط کلی تاریخ اندیشه سیاسی (و به طور کلی تاریخ اندیشه) را در ایران ترسیم کند. طبیعی است ک...

مؤلّفه مشروعیّت در یک نظام سیاسی،اساس ومبنای حاکمیّت حا کمان واطاعت شهروندان ازقدرت سیاسی است. دربستر تحوّل تاریخی در جوامع انسانی اعم از غربی وشرقی، در ابتداء حاکمان، واجد فرّه الهی بودند. نظریه¬های حق¬الهی،مشروعیّت¬الهی و پس از آن نظریّه مشروعیّت دینی درعرصه حکومت و سیاست با تمسّک به کتاب مقدّس ومتون مذهبی توجیه می شدند. در تفکراسلامی¬بطور¬أعم، اختلاف نظر درباب¬ منشآء مشروعیّت برخاسته از دومبنای« معرفت ...

این مقاله به بررسی مبانی و مولفه های سیاسی انقلاب اسلامی ایران و جنبش اخوان المسلمین مصر به عنوان دو الگوی اسلام سیاسی در منطقه حساس غرب آسیا، می‌پردازد. این دو الگوی اسلام سیاسی یعنی انقلاب اسلامی ایران و اخوان المسلمین مصر هر دو بر بازگشت به اسلام راستین و حقیقی تاکید دارند، حال آنکه قرائت‌های آنان از اسلام متفاوت است. این دو در دهه‌های اخیر برای ارائه الگویی موفق از اسلام سیاسی که راه...

این مقاله ابتدا به معرفی ساختاری و محتوایی کتاب اندیشه سیاسی در اسلام سده های میانه می پردازد. محتوای آن دو بخش اصلی دارد که در مجموع ده فصل را در برمی گیرند. سپس در بخش اصلی مقاله، نکات انتقادی مهم مطرح و پیشنهادهای اصلاحی و سازنده برای بهبود آنها ارائه می شود. سرفصل مهم ترین انتقادهای آن به قرار زیراست: فقدان روش شناسی روشن و چارچوب نظری آشکار، رویکرد تحلیلی پوزیتیویستی، تاکید بر اندیشه سیاسی...

چکیده مسأله حفظ نظام، به عنوان یک واجب شرعی، در ابواب مختلف فقهی و اصولی مورد تأکید قرارگرفته است. بر این حکم همه ادله و مبانی اصلی و فرعی شرعی دلالت دارد. نظام در مفاهیم و مراتب گوناگونی مثل سامان داشتن زندگی اجتماعی، کیان کشور، حکومت، مجموعه احکام و موازین اسلام و خرده نظام های سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به کار می رود. در آیین اسلام، وجوب حفظ نظام و حرمت اخلال در نظام، به هر یک از این ...

یکپارچگی و وحدت سیاسی درمیان مسلمانان از جایگاه والایی برخوردار است . از ظهور اسلام تا اوایل قرن بیستم وجود پی درپی چند امپراطوری مسلط بر سرزمین های مسلمان نشین عامل وحدت بخش بین ملل مسلمان بوده است . البته در طول تاریخ اسلام تشتت و گسستگی هایی نیز بوجود آمده ولی با تشکیل امپراطوری دیگر که با فتوحات مجدد سرزمین های مسلمان نشین بوجود می آمد ،وحدتی دوباره شکل می گرفت. پس از فروپاشی امپراطوری عثم...

پرداختن به اندیشه ناب اسلامی مستلزم داشتن افق دید بلندی است. آگاهی از جنبه های عرفانی، اعتقادی، کلامی، فقهی و روایی اسلام منجر به ارایه ساختاری قابل تامل در حوزه نظر و عمل می شود. استاد مطهری با توجه به آگاهی توامان نسبت به علم مدرن و فلسفه غرب از یک سو و اندیشه های اسلامی از سوی دیگر، چهارچوب مناسبی را برای بهزیستی بشر تحت لوای قرائت دمکراتیک و مردم سالارانه از دین ارائه می دهد. اندیشه مطهری م...

مؤلف در این نوشتار سعی نموده است تا تحوّلات ایجاد شده در ساختار قدرت را به طور عام در دوره‏ی امویان و به طور ویژه در دوره‏ی هشام، بررسی نموده و تبعات و تأثیرات آن را در تحوّلات سیاسی و اجتماعی جامعه‏ی مسلمانان بررسی نماید. وجه مشخصه‏ی عمده‏ی کار او، نگاه نظام‏مند و تئوریک ایشان به تحوّلات تاریخ اسلام است که از حیث روشی الگویی مناسب برای پژوهشگران تاریخ اسلام می‏باشد.

ظهور و دگرگونی جریانهای اسلامگرا: مروری بر رویکردها و نظریهها دکتر سید عبدالامیر نبوی چکیده: به دنبال گسترش فعالیتهای اسلامگرایانه در منطقة خاورمیانه از ابتدای دهة 1980م. نظریهپردازیهای فراوانی برای توصیف و تبیین این پدیده صورت گرفت. موج بعدی مطالعات در این زمینه، از اوائل دهة 1990م. و در پی دگرگونیهایی که جریانهای اسلامگرا تجربه کردند، آغاز شد. هدف تحلیلگران مسائل اسلامگرایی آن بود ...