ابن‌تیمیه برای بیان مطالب جدید و فتواهای بحث‌برانگیز خود، مجبور بود مفهوم برخی از الفاظ را تغییر دهد و معانی آنها را چنان تعریف کند که از دل این مفاهیم، فتواهای دلخواهش را بر اساس اجتهاد خویش صادر کند. مهم‌ترین لفظی که مفهوم آن توسط ابن‌تیمیه تغییر یافت، عبارت است از: تضییق مفهوم سلف، که طبق مبنای او، سلف فقط شامل افرادی است که نزدیک به قرن پیامبر بودند. طبق این نظریه، فقها، علما و دانشمندان خل...

یکی از مباحث جدی و اساسی علوم قرآنی بحث نسخ در قرآن است. اهمیت این بحث را از روایات ائمه (ع) که در این باره رسیده می توان فهمید.این مقاله، نسخ در قرآن را از دیدگاه شیخ طوسی (ره) با استفاده از دو کتاب « التبیان فی تفسیر القرآن» و « العده فی اصول الفقه» ایشان مورد بررسی قرار داده است. نسخ در قرآن بر سه قسم قابل تصور است: نسخ حکم بدون لفظ، نسخ لفظ بدون حکم، نسخ حکم و لفظ با هم نسخ حکم بدون لفظ ب...

این مقاله در صدد مقایسه و بررسى ریشه‌شناسى واژه‌هاى نصارا و انجیل [Gospel] از نگاه قرآن و انجیل است. با وجود شباهتهاى واضح میان تصویر عیسى)ع( در قرآن و انجیل، تفاوتهاى گزارشهاى دو کتاب، بنیادى و اساسى است، و مهم‌تر از آن جزئیاتى است که بین هر دو کتاب مشترک است؛ عیساى قرآن، انسانى است که از جانب خداوند به او وحى شده است، حال آنکه عیساى انجیل، طبیعت و منشأ الهى دارد و از وى با عنوان »پسر خدا« یاد...

یوری روبین در پژوهش خود با عنوان «بوزینگانی رانده­شده باشید: مسخ بنی­اسرائیل به بوزینه و پس­زمینۀ کتاب مقدس و میدراشی آن» بر پایۀ ادلّه و شواهدی و با استفاده از روش مقایسه‌ای‌‌ ـ تحلیلی، داستان مسخ شدن «اصحاب سبت» در قرآن را برگرفته از داستان «منّ و سلوی» در کتاب مقدس دانسته است. پژوهش حاضر با روش تحلیلی‌ ـ انتقادی به ارزیابی دیدگاه­ها و مستندات روبین پرداخته و ضمن ردّ ادّعای وی با استفاده از آیات ...

پژوهش گر در این پژوهش با دو سوال اساسی روبرو شده است: در ابتدا این که بررسی ائتلاف لفظ با معنا در نهج البلاغه چگونه به روشنایی و تفسیر مناسب از کلام امام علی(ع) منتهی می شود و دوم چگونه امام علی (ع) در خطبه های خویش از شیوه ی گزینش الفاظ در به انجام رساندن کلام بهره جسته اند. هر لفظی موقعیت خاصی را می طلبد، باید گفت در هر کلام لازم است شرایطی وجود داشته باشد تا سخن بر جان خواننده قبول طبع افتد؛...

تاریخ را می ­توان تکاپوی بشر برای رسیدن به حکمت دانست. حکمت حلقه اتصال آموزه ­های همه ادیان است؛ زیرا همگی به درستی یا به خطا، در پی کشف واقعیات، سازگاری و استفاده از آنها در جهت سعادت دیرپای بوده ­اند. از سوی دیگر، مفهوم حکمت که هردو بُعد نظری و عملی مذکور را دربر می­ گیرد، شامل معارف آسمانی و زمینی است و چونان پلی، معارف آسمانی و زمینی را به یکدیگر پیوند می­ دهد. این جستار، عمدتاً با استناد به ...

در دوران دفاع مقدس و دوره ی پس از آن تا کنون، حوزه ادبیات و تولیدات مکتوب، نیز از این حادثه اثرات شگرفی پذیرفت و در عرصه ی ادبیات انقلاب گونه ای خلق شد که از آن به عنوان ادبیات دفاع مقدس تعبیر می شود. لذا ضروریست تا این حوزه به علت ماهیت فرهنگی آن از منظر سیاست گذاری فرهنگی مورد کنکاش قرار گیرد. گام ضروری در این امر، بررسی آسیب ها و الزامات سیاست گذاری فرهنگی حوزه ی ادبیات دفاع مقدس می باشد تا ...

مسیحیان از همان دوره های اولیه تاریخ مسیحیت، کتاب مقدس  خود را عاری و بری از هرگونه خطایی می پنداشتند. اما در دورۀ جدید، جایگاه کتاب مقدس متزلزل شد و بسیاری به آن با دیدۀ تردید نگریستند تا آنجا که امروزه بسیاری از مسیحیان و حتی الاهی دانان مسیحی اعتقادی به خطاناپذیری آن ندارند. بحث در این باره از دو جهت بااهمیت است: نخست، از جهت جایگاه کتاب مقدس در ایمان مسیحی، و دوم تزلزل این جایگاه در دورۀ جد...

سرگذشت قارون، به عنوان مظهر ثروت آمیخته با کبر و غرور و طغیان در سه سوره از قرآن مطرح شده است : “ سوره های قصص، عنکبوت و غافر ”. سوره عنکبوت و غافر، در هر کدام فقط یک آیه، اما در سوره ی قصص ضمن هفت آیه غرور و سرمستی قارون از ثروتی بی حد، و در پی آن فراموشی خداوند و نیکی به دیگران و در نهایت هلاکت وی را به تصویر می کشد. به گفته ی قرآن، قارون از قوم موسی (ع) است و بر آنها ستم می کند. ثروت بسیاری ...