قرآن کریم در دو مورد (سوره نحل، آیه 43 _ 44 و سوره انبیا، آیه 7) مرجعیت «اهل الذکر» را، دست کم در حوزه معارف دین، پذیرفته است. در مورد اصطلاح شناسی این تعبیر در بین قرآن پژوهان دو نظریه عمده به چشم می خورد: جمعی که با استناد به سیاق آیات، آنان را اهل کتاب، اهل علم و ... دانسته اند و بر نظریه ارجاع مشرکان به آنان تأکید کرده اند و جمعی که با استناد به روایات انبوه شیعی و برخی از روایات اهل تسنن، ...

وجود آیات متشابه که از واقعیت‎های مورد اذعان خود قرآن است، به‎خاطر طبیعت متشابه‎بودن مدالیل آن‎ها، زمینه را برای تأویل نادرست و کژتابی‎های فکری و رفتاری فراهم می آورد که از منظر قرآن با ارجاع آن‎ها به آیات محکم و نیز مراجعه به اهل بیت (علیهم‌السلام)، می‎توان تأویل صحیح از آن‎ها را به‎دست داد. از سوی دیگر، بخشی از روایت‎های تفسیریِ موجود از امام رضا (علیه‌السلام) به تاویل آیات متشابه اختصاص یافته...

اگرچه ارتباط پزشک ـ صنایع می تواند فرصتی استثنائی در ارتقای دانش پزشکی و مراقبت از بیمار باشد، امّا فرصتی برای ایجاد تورش های مختلف نیز هست؛ تورش هایی که اغلب، زیان های احتمالی آن متوجه بیماران می شود نه طرفین درگیر در ارتباط (پزشک و صنایع). عوارض بالقوه ناشی از ارتباطات کنترل نشده فرد حرفه ای ـ صنایع، جوامع علمی سراسر دنیا را به سمت اعمال کنترل، از طریق تدوین کدهای الزام آور حرفه ای ـ اخلاقی سو...

   بیان‏ المعانی نخستین تفسیر تنزیلی است که در آن تمامی سوره‌های قرآن کریم را با الهام از مصحف امام علی(ع) و تکیه بر سیاق و نظم آیات و توجه به مقتضیات زمان نزول، از منظری تاریخی و بر اساس ترتیب نزول مورد بررسی قرار داده است. او بهترین روش تفسیری را روشی می‌داند که در بستر عصر نزول قرآن و بر اساس ترتیب نزول آن باشد. از آنجا که قرآن کریم به زبان عربی نازل شده، در...

کتاب الصحیح من سیره النبی الأعظم، تألیف سید جعفر مرتضی عاملی، یکی از مهم ترین منابع در مطالعات سیره شناسی است که در آن از روش های گوناگون تاریخی استفاده شده است. در این نوشتار، روش های عاملی در ارزیابی احتمالات تاریخی در کتاب الصحیح، شناسایی، دسته بندی و برای هریک، نمونه ای ذکر شده است. ارزیابی احتمالات تاریخی توسط عاملی را می توان در سه مورد ذیل دسته بندی کرد: 1. ترجیح یک احتمال تاریخی، مانند:...

قرآن کریم در دو مورد (سوره نحل، آیه 43 _ 44 و سوره انبیا، آیه 7) مرجعیت «اهل الذکر» را، دست کم در حوزه معارف دین، پذیرفته است. در مورد اصطلاح شناسی این تعبیر در بین قرآن پژوهان دو نظریه عمده به چشم می خورد: جمعی که با استناد به سیاق آیات، آنان را اهل کتاب، اهل علم و ... دانسته اند و بر نظریه ارجاع مشرکان به آنان تأکید کرده اند و جمعی که با استناد به روایات انبوه شیعی و برخی از روایات اهل تسنن، ...

از طریق اسباب نزول می توان بر معنا و مقصود آیات و سور دست یافت. شأن نزول آیات فضای اندیشیدن در باره آیه را روشن­تر و به درک بهتر آیه کمک می کند. در میان مفسران و صاحب نظران، در میزان تأثیر روایات اسباب نزول در تفسیر و فهم، اختلاف نظر وجود دارد. البته اصل روشنگری سبب نزول، در فهم آیات به عنوان قراین حالیه را نمی توان منکر شد؛ به شرطی که با مضمون آیه و لحن و سیاق و تمام ملاک های بررسی روایات مطاب...

پژوهش حاضر به تبیین سه رابطه؛ الف: «تناسب آیات با اسباب نزول»، ب: «تناسب آیات با ترتیب نزول»، و ج: «تناسب آیات با ترتیب و اسباب نزول»، پرداخته است. تناسب آیات، اسباب نزول و ترتیب نزول سه مقوله علوم قرآنی و به عنوان ابزارارهای فهم متن قرآن بسیار حائز اهمیت هستند. این سه علم، رابطه های تنگاتنگی با یکدیگر دارند. فهم چگونگی این رابطه ها و توجه به آن ها، فهم صحیح قرآن را در پی خواهد داشت. قرآن دارای...

علی بن ابراهیم قمی، از برجسته ترین محدثان شیعی است که روایات فراوانی از ایشان در کتب معتبر شیعه نقل شده است. کتاب تفسیری نیز به ایشان منتسب شده که هم اکنون موجود است، ولی به علت آمیختگی مطالب صحیح و ناصحیح در آن، عده ای در انتساب آن به این عالم بزرگ تردید کرده اند. در بررسی آسیب های موجود در تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی، روایات و مطالب ناهمگون، سست و خرافی به چشم می خورد که اعتبار آن را مخ...

بررسی سبب نزول آیه ولایت - مائده، 55 - و اثبات نزول آن درباره علی (ع) است. نویسنده، با استناد به روایات، نزول آیه ولایت را در شأن علی (ع) بر می شمارد و زمینه هایی نزول آیه ولایت، داستان اعطاء خاتم، نظریات دیگر در خصوص سبب نزول این آیه، استشهاد به سیاق آیات، اشکالات و شبهات وارده بر نزول آیه ولایت درباره علی (ع) را به تفصیل مورد نقد و بررسی قرار داده و اثبات کرده است که آیه ولایت بر اساس روایات ...