چکیده احادیث وارد شده از امام صادق(ع) دارای فضای صدور(ورود) هستند ، که این ویژگی سبب می شود تا بتوان احادیث صادر(وارد) شده از ایشان را در بستری از ویژگی های زمانی و مکانی مورد بررسی قرار داد و به نوعی می توان با آگاهی از فضای حاکم بر جملات ، مفهوم آنها را بهتر درک نمود. کاربرد چنین ویژگی این است که در مواجهه با عبارات به ظاهر متناقض و نا مفهوم در بعضی روایات تنها با آگاهی از فضای صدور (ورود)ح...

دروغ نزد اندیشمندان اسلامی از دو منظر اخلاقى و فقهى قابل بررسى است. در این میان، اخلاق‌پژوهان به توسعه در زمینه­ی اقسام دروغ قائلند. شاخص‌ترین پیامد تربیتی دروغ که نوعی خیانت محسوب می‌شود، «اغراء به جهل» یا کشاندن انسان به راهى خلاف واقع است. از این‌رو، ادیان الهی بر مبنای فطرت حقیقت­گرای بشر، در تمام ساحات زندگی انسان، با «دروغ» به مخالفت برخاسته‌اند. آنها ضمن بررسی ریشه‌های درونی و بیرونی درو...

نوشتار پیش رو با رویکرد تاریخی ـ تحلیلی و با هدف طرح روایتی جامع از پیشینه و روند به‌کارگیری مخالفت با عامّه به عنوان مرجّح باب تعارض اخبار نوشته شده است در این اثر تلاش شده تا با واکاویدن سیر تاریخی موضوع، در خلال بررسی نوشته‌های بر جای مانده از فقه امامیه، از زمان نخستین کاربردها تا عصر حاضر، موقعیت آن نشان داده شود. درنگ در رویکردهای متفاوت پدیدآمده در مرجّحیت مخالفت با عامّه، شرایط و چگونگی إعم...

مذاهب فقهی اسلامی درباره شرط مذکر بودن وصی به عنوان یکی از ارکان وصیت عهدی اختلاف نظر دارند. اکثر ایشان وصی شدن زن را جایز دانسته‌اند. بررسی دلایل موافقان و مخالفان وصی شدن زن، از جمله عدم جواز وصی شدن زن به دلیل عدم جواز قاضی شدن وی، حائز اهمیت هستند، برخی از روایات امامیه از وصی شدن زن نهی نموده‌اند، این نوع روایات از فرضی سخن می‌گویند که زن واجد شرایط لازم وصی شدن، مانند بلوغ، عقل و غیره نبا...

بازتفسیر مفاهیم دینی و تأثیر آن بر شکل گیری انقلاب اسلامی ایران چکیده بدون تردید، انقلاب ایران در پایان دوران گذار از تجربه های پیشین جهانی و آغاز تجربه های جدید در مناسبات سیاسی و اجتماعی و فرهنگی انسان قرار دارد. بارزترین شاخص این تجربۀ جدید، بازگشت به باور های دینی و تأکید بر معنویت و معنابخشی روابط انسانی فارغ از پذیرة معمول جهانی است و این همان بنیان فکری انقلاب ایران به شمار می ...

نوشتار حاضر با مطالعه ی تاریخی و با رویکرد سیاسی، مشکلات و انحرافات جامعه ی اسلامی عصر امام باقر و امام صادق(ع) را بررسی کرده و بر اساس الگوی روشی swot جامعه ی شیعی را از بعد داخلی (به لحاظ قوت ها و ضعف ها) و خارجی (به لحاظ فرصت ها و تهدیدها) مورد بحث و فحص قرار داده است. محصول نهایی این پژوهش، شناسایی راهبردهای سیاسی موردنظر درباره ی نحوه ی مواجهه و برخورد با انحرافات سیاسی و فرهنگی توسط صادقی...

محور اصلی این نوشتار، واکاوی راهبرد شیعیان به رهبری امام کاظم علیه السلام (148- 183ق) بر اساس چارچوب نظام­مند و انسجام منطقی شهید صدر و روش ترکیبی(متن - زمینه) است. امام علیه السلام در سخت­ترین اوضاع سیاسی، با اتخاذ راهبرد ستیز و از طریق ایجاد پایگاه علمی- فرهنگی، پایگاه ارتباطاتی -تشکیلاتی، پایگاه اقتصادی - معیشتی و پایگاه سیاست­گذاری تشیع، در مقابل دستگاه خلافت عباسی، جامعة شیعیان را حفظ کردن...

سکوت مولا علی(ع) به عنوان برجسته ترین تصمیم دوران زندگانی ایشان، نقش بسیار مهمی در سرنوشت اسلام بعد از رسول خدا(ص) داشته است. سکوت حکیمانه ایشان، اسلام را از نابودی نجات داد و سکوت منفی مردم آن دوران نیز منجر به تضییع حق و انحراف مسیر هدایت بشر شد. با مطالعه نهج البلاغه درمی یابیم که موضوع سکوت از منظر علی(ع) اهمیت ویژه ای دارد. اما علیرغم وجود این اهمیت، کمتر مورد تحقیق قرار گرفته و همین امر م...

امام سجاد(ع) چهارمین پیشوای شیعیان است که در این پژوهش، زندگی و شخصیت این بزرگوار با تأکید بر جایگاه دینی و عرفانی و سیاسی ایشان در متون و دیدگاه اهل تسنن مورد بررسی قرار می گیردو با توجه به اختناق و خفقان موجود در جامعه آن عصر و وجود امرای ستمگر، ایفای رهبری دینی و سیاسی مردم امری سخت و دشوار بود اما از آنجا که امام از اهل بیت نبوت و معدن علم و وحی بودند با یک سیاست مدبرانه و به کار بردن مهمتر...

نویسنده در مقدمه، در پی کشف راز شهادت شهید اول است، در این رابطه شرایط سیاسی، اجتماعی و مذهبی زمان شهید را می شکافد و از اختناق ضد شیعی در حکومت ممالیک پرده برمی دارد، در نهایت تعصّب مذهبی و اتهام سیاسی را در شهادت شهید مؤثر می شناسد. در بخش اصلی مقاله، از عمل سیاسی و تئوری پردازی شهید سخن گفته و مؤلفه های اصلی تفکر سیاسی شهید را برمی شمارد که عبارت است از مبنای شایسته تر گزینی، که خود شایسته سا...