سلسله سامانیان یکی از حکومت های ایرانی بعد از اسلام است که در سرزمین ماوراءالنهر توسط امیر اسماعیل سامانی در سال 279ه.ق با پایتختی بخارا تشکیل شد.امرای سامانی علاوه براین که مسلمان بودند علاقه زیادی به فرهنگ و تمدن ایرانی داشتند و می خواستند یک تطبیق و سازگاری بین فرهنگ و تمدن ایرانی با اسلام به وجود بیاورند برای این کار از وزیران و دبیران لایق و علاقه مند به دانش و فرهنگ استفاده کردند. هماهنگی...

تلاش متفکران ایرانی با مسئله غرب‌شناسی منجر به شکل‌گیری طیف‌های مختلف فکری از غرب‌زدگی تا غرب‌ستیزی شده است. در این میان، شناخت دیدگاه‌های ِمتفکران فعال ِگفتمان اسلام انقلابی در محیط جمهوری اسلامی بخاطر تاثیرگذاری در سپهر نظر و عرصه عمل حایز اهمیت است. شناخت ماهیت و نوع نگاه آیت الله خامنه‌ای به تمدن غرب  مسئله‌ای اساسی در فهم جهت گیری و چگونگی تعامل یا تقابل  انقلاب اسلامی با این پدیده می‌باشد. ...

پیروزی انقلاب اسلامی در ایران خون تازه ای در پیکرة امت اسلامی به جریان انداخته و حیات جدیدی به جهان اسلام بخشیده است. امروزه‘ تجدید حیات اسلام به بحث انگیزترین و قابل توجه ترین موضوع در عرصة سیاست جهانی تبدیل شده و بخش قابل ملاحظه ای از ادبیات سیاسی جهان‘ به ویژه غرب‘ را به خود اختصاص داده است. متفکرین و پژوهشگران حوزة سیاست جهانی هر یک از منظری به این تحول نگریسته و نظریه های متعدد و متعارضی ر...

عدالت یکی از عمده‌ترین ارزش‌های معنوی در طول تاریخ تمدن بشری است که مورد توجه اندیشمندان مکاتب مختلف بوده است؛ لذا تعیین رویکرد یک نظام سیاسی به مسأله‌ی عدالت، در طراحی و تدوین نظریه‌ها و الگوهای توسعه نیز مؤثر خواهد بود. این نوشتار می‌کوشد تا ضمن مقایسه‌ی جایگاه عدالت در الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت با الگوهای غربی توسعه، به این سوال پاسخ دهد که «وجوه تمایز عدالت در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت ب...

اگر تمدن را مجموعه ای از مؤلفه هایی بدانیم که مبتنی بر یک اندیشه بنیادی و در قالب نظام های گوناگون سامان می یابد، خاستگاه این اندیشه بنیادی در تمدن پیشین مسلمانان، آموزه های وحیانی اسلام بود که هسته مرکزی این آموزه ها در قرآن آمده است. به این ترتیب، قرآن بنیان معرفتی، منطق ترکیب و تعیین کننده چگونگی رابطه میان اجزا و ترسیم کننده جهت اصلی تمدن مسلمانان بوده است. این یافته را می توان با نگاهی درو...

آیات فقهی قرآن به عنوان بخشی از آموزه های دینی و نیز سرچشمه اولیه دانش فقه افزون بر تعیین تکلیف مکلفان دارای پیامدها و کارکردهای اجتماعی هم است. این پیامدها به صورت مستقیم و غیرمستقیم نظام های مختلف تشکیل دهنده یک جامعه را از خود متأثر می سازد و اثرپذیری نظام ها از این مؤلفه ها به نوبه خود به اثرپذیری یک تمدن از آنها می انجامد. این نوشتار با مبنا قرار دادن تقسیم بندی مرحوم شهید صدر از مباحث فقه...

مقاله ابتدا به توانمندیها و نقش محوری زبان عربی، خصوصاً بر نقش  فرهنگی آن از صدر اسلام تا عصر حاضر اشاره می کند.  سپس بر این تأکید می شود که اسلام تنها نظامی صرفاً اعتقادی نیست، بلکه نظامی حکومتی، اجتماعی، حقوقی، فکری و هنری است که در آن مذهب نقش مرکزی را دارد . این دو موهبت یعنی زبان ومذهب نقش عمده ای درشکل گیری تمدن اسلامی داشته اند. تمدن اسلامی علاوه بر استفاده از دستاوردهای  تمدنهای دیگر چیز...

سلسله غزنوی در قرن چهارم هجری / دهم میلادی دولت قدرتمندی را در خراسان بزرگ و نواحی مرکزی ایران تشکیل دادند و از این طریق به شهرت جهانی رسیدند. آنها با رسیدن به حکومت ، وراث تمدن و فرهنگ با سابقه و درخشانی شدند که در این سرزمین باستانی بر اساس رسوم وسنت‌های اسلامی و ایرانی وجودداشت. سلاطین غزنوی نیز از آنجایی که در قلمروی ایران و تحت حکومت سامانیان پرورش یافته بودند، شدیداً تحت تأثیر فرهنگ ایرانی...

تبارشناسی مجموعه ای از تکنیک های تاریخی مورد استفاده در فلسفه است که برای اولین بار توسط فردریش نیچه، فیلسوف آلمانی و پس از او توسط میشل فوکو، فیلسوف پست- مدرن فرانسوی در مطالعاتشان به عنوان اصلی ترین روش تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. در این مقاله کوشش شده است تا از رویکرد تبارشناسانه به منظور ریشه یابی مبانی معرفت شناختی و هستی شناختی و روش شناختی علوم مدرن در عصر رنسانس استفاده شود تا بت...

در بخش دوم مقاله ، مباحث زیر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است . بیان نمونه هایی از تاثیرات فرهنگ اسلامی ، اسلام پذیری ایرانیان پیشر تر از حمله اعراب به ایران ، تاثیر فرهنگ ایرانی بعد از فتح ایران ، تاثیر فرهنگ سیاسی ایران در نحو ٠ حکومت و تدبیر حاکمان عرب مسلمان، تاثیر فرهنگ ایرانی در ارتباط با ترویج فرهنگ اسلامی ، در هر یک از این مباحث . با استناد به اسناد و مدارک تاریخی ، کوشیده شده است تا م...