چکیده   در منتها الیه ضلع خاوری فلات آذربایجان و در بطن توده های کوهستانی تالش، سبلان و بزغوش چاله زمین ساختی هموار و مرتفعی با عنوان «دشت اردبیل» جای گزیده، که از ویژگی های مورفولوژیک منحصر به فردی برخوردار است. فرو افتادگی این چاله و سد شدگی آن به وسیله گدازه های آتشفشانی سبلان و تخلیه روان آب های جاری در سطح دامنه های کوهستانی به سمت آن باعث گردیده که در طول کواترنر به عنوان یکی از چندین دری...

مهمترین واحدهای زمین­شناسی منطقه­ی رباط سفید به مجموعه­ی افیولیتی با سن کرتاسه فوقانی وابسته­است که به ترتیب فراوانی شامل الترامافیک­های سرپانتینی­شده (دونیت، هارزبورگیت و پیروکسنیت)، گابرو و دایک­های دیابازی رودنگیتی­شده است. لنزهای کرومیتیتی در واحد هارزبورگیت و دونیتی به­شدت سرپانتینیزه قرارگرفته­اند و مخصوصاً همیافتی بسیار نزدیکی با واحد دونیتی دارند به نحوی که غلاف­های دونیتی در برگیرنده­ی ...

گستره مورد مطالعه، حوضه قم-ساوه، حاشیه شمالی ایران مرکزی و پهنه آتشفشانی ارومیه-دختر، بین گسل­ چپ بر کوشک-نصرت در شمال و شمال خاوری و گسل تلخاب در جنوب باختری قرار گرفته است.  مهمترین گسل های پهنه مورد مطالعه، بر اساس نقشه های زمین­شناسی 1:100000 منطقه، شامل کوشک-نصرت، ساوه، ایندس، تفرش، نوبران، تلخاب، البرز و پهنه گسله کوه قرمز  است. در پژوهش حاضر سعی شده میزان فعالیت زمین­ساختی این پهنه، با ا...

بررسی­های ریخت­زمین­ساختی گسل شمال تبریز حاکی از نرخ بالای فعالیّت­های تکتونیکی در طول این گسل می­باشد. شاخص­های زمین­ریختی محاسبه شده برای گسل شمال تبریز نیز تأییدکننده فعال بودن این گسل می­باشد. گسل شمال تبریز یا طول تقریبی 97 کیلومتر، از دو قطعه اصلی (قطعه شمالی و قطعه جنوبی) تشکیل شده است. تغییرات مقادیر شاخص­های ریخت­زمین­ساختی در طول گسل شمال تبریز نشان­دهنده اختلاف در رفتار این گسل در طول...

تشکیل و جهت گیری اشکال ژئومورفولوژی نتیجه عملکرد عوامل و فرایند های مختلفی است که در این میان عوامل زمین ساختی از اهمیت ویژه ای برخوردارند. منطقه مورد تحقیق یک توده سنگ آهکی و بخشی از زاگرس رورانده(مرتفع- شکسته) در غرب ایران می باشد که در استان کرمانشاه و شمال شهر کرمانشاه واقع شده و به ناهمواری های بیستون- پراو مشهور است. در این تحقیق ارتباط و نقش فرایند های زمین ساختی از جمله گسل ها و درز و ش...

با توجه به لرزه خیزی ایران و اهمیت زمین ساخت فعال، در ارزیابی مخاطرات طبیعی، و مدیریت مناطق پر جمعیت شهری، مطالعات ریخت سنجی جهت تعیین فعالیت زمین ساختی نسبی ضرورت دارد. گستره مورد مطالعه در جنوب باختری شهرستان لنجان قرار دارد، و از نظر زمین ساختی در پهنه سنندج– سیرجان واقع گردیده است. در این پژوهش حوضه آبریز گستره مورد مطالعه، به سه بخش a، b و c تقسیم شده، و هر بخش نیز، در جایگاه خود به چندین ...

منطقه مورد مطالعه در شرق ایران و زیر پهنه سیستان و لوت و ازتوابع استان خراسان جنوبی بوده و در شهری به نام خوسف قرار دارد .از انجا که کانون تعدادی از زمین لرزه هایتاریخی و دستگاهی در شهر خوسف قرار می گیرد ،خطر زمین لرزه – گسلش درگستره شهر خوسف می تواند به عنوان یک مسئله که پتانسیل ایجاد خطرات مالی و جانی را در بر دارد مطرح باشد .وجود حرکات کواترنری ناحیه بدیهی بوده و شاخص های کمی ریخت زمین ساختی...

پهنه برشی شاه­آباد در منطقه شمال­خاور بیرجند یک پهنه برشی راست­بر پانه­ای شکل با حاشیه­های ناموازی می­باشد. مقایسه آرایش محورهای تنش در کواترنری با استفاده از تحلیل خش­لغزهای گسلی و ساختار­های جوان نشان می­دهد که ساختارهای کواترنری مانند تاقدیس شاه­آباد، تاقدیس مرک، شکستگی­های کششی و نوارهای دگرریختی محمد­سلطان نیز می­تواند به­علت تعداد مراحل زمین ساختی حداقلی که بر آنها وارد آمده در تعیین تنش­...

در شماره پیش سپهر بحث ما بر سر حرکات زمین بود، ولی به مناسبت، کمی از اصل مطلب دور افتادیم و مطالبی کوتاه درباره عالم شمسی بیان کردیم، که دانستن آنها برای هر علاقه­ مند به جغرافیا لازم به نظر می ­رسید.  در این شماره مطلب خود را درباره حرکات زمین دنبال می­ کنیم، زمین ما دارای دو حرکت مشخص است یکی وضعی و دیگری انتقالی.

منطقه ی مورد مطالعه در شمال شهرستان سمنان واقع شده است و از نظر جایگاه زمین شناسی، بخش خاوری پهنه ی البرز مرکزی به حساب می آید. پهنه ی البرز مرکزی به خاطر وجود گسل های جوان از جایگاه ویژه ای در مطالعات زمین ساختی برخوردار است. تراکم گسل ها در این ناحیه زیاد است و اکثر این گسل ها از نوع فشاری هستند و به همین علت خطر زمین لرزه در آن ها به نسبت بالاست. در تحولات زمین شناسی این منطقه، گسل های شمال ...