ظرافت­های بلاغی آیات قرآن کریم که از جنبه­های اعجاز این کتاب جاودانه به شمار می­آید، از دیرباز مورد بررسی دانشمندان علوم قرآنی بوده است. یکی از مباحث بلاغی قرآن کریم، سبک‌شناسی (Stylistics) است که به عنوان یک حوزۀ نوین، ضمن بهره­گیری از دست‌آوردهای علم بلاغت، با معیارهای جدید به بررسی جلوه­های سبکی قرآن می­پردازد. مقاله حاضر با روش توصیفی­ ـ ­تحلیلی و بر اساس معیارهای سبک‌شناسی، به بررسی زیبای...

تمثیل یکی از مهم­ترین ابزارهای ادبی است که به لحاظ ساختاری و محتوایی بازتاب ویژه­ای در گسترۀ ادب فارسی دارد. با توجه به قابلیت­های ارتباطی این گونۀ ادبی، برای بیان مفاهیم مختلف غنایی، تعلیمی، حماسی، عرفانی و ... از آن استفاده می­شود. این میزان از انعطاف­پذیری، موجب ماندگاری نقش­آفرینی تمثیل در حوزۀ ادبیات شده است. یکی از شاعران معاصر که در سروده­های خود برای تبیین و تشریح منظور خود، هدفمندانه ا...

تهیّه هیدروگراف های سیل در راستای تأمین اطّلاعات پروژه های مهار سیلاب ضروری است. حال آن که امکان دست یابی به اطّلاعات دقیق سیلاب به دلیل مشکلات اجرایی و فقدان ایستگاه های هیدرومتری مناسب بسیار هزینه بر و مشکل است. در همین راستا تهیّه و تحلیل هیدروگراف های واحد یکی از شیوه های معمول و کارآ در مطالعات سیل در حوزه های آبخیز محسوب می شود. از آن جایی که اصولاً فرضیات حاکم بر تهیه و کاربرد هیدروگراف واحد ...

هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی اضطراب مرگ بر اساس هوش معنوی دانشجویان دانشگاه و طلبه های حوزۀ علمیۀ شهرستان اردکان و میبد انجام یافته است. روش: در این تحقیق، نمونه ای 188 نفره شامل 89 نفر دانشجوی کارشناسی و 99 نفر طلبۀ حوزۀ علمیه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سپس از آزمودنی ها خواسته شد که مقیاس هوش معنوی و اضطراب مرگ را تکمیل کنند. یافته ها: یافته های تحلیل رگرسیون چندگان...

کتاب تاریخ جهانگشای جوینی اثر خامۀ توانای علاءالدین عطاملک جوینی یکی از ارزشمندترین کتاب‌هایی است که در حوزۀ تاریخ و زبان و ادبیات فارسی در دست داریم. کتاب وی علاوه بر این که از نظر تاریخی حائز اهمیّت فراوان و در بردارندۀ مطالب دقیق، و روشن‌کنندۀ گوشه‌های تاریکِ وحشتناک‌ترین برهۀ تاریخ ایران است، از دید ادبی نیز درخور توجه و دارای ارج و ارزش فراوان است. در این مقاله کوشش شده است که نگاهی بر جنبه‌...

صدر الدین عینی (1256ـ1333ش/1878ـ1954م) پیشگام ادبیات نوین فارسی ـ تاجیکی قرن بیستم ورارود به شمار می‌آید. او منتقد، شاعر، نویسنده، تاریخ‌نویس و زبانشناس بوده و آثاری در هر یک از این زمینه‌ها خلق کرده که بیشتر آنها سهم بزرگی در دگرگونی‌های ادبی، اجتماعی و فرهنگی ورارود قرن بیستم داشته است. نگاه ویژۀ عینی در بیشتر آثارش با تعریف خاص سوسیالیسم روسی معنا می‌یابد. این تحقیق با نگاهی انتقادی در پی پا...

نزدیک به چهار دهه است که روایت‌شناسی به عنوان علمی مستقل، در غرب جای خود را باز کرده و در مطالعه و بررسی متون ادبی از آن استفاده می‌شود. یکی از نظریه‌پردازان برجستۀ روایت‌شناسی، ژرار ژنت فرانسوی است که به گفتۀ بسیاری از محققان، کامل‌ترین نظریات را در باب این حوزه داده است. آرای دقیق و منسجم ژنت در حوزۀ روایت‌شناسی، به‌ویژه در مبحث زاویۀ دید، چنان ظرفیتی دارد که می‌‌توان با کمک الگوی روایت‌شناسی...

تعبیر «حماسۀ عرفانی» در نیم‌قرن گذشته و به‌ویژه در دو دهۀ اخیر، تداولِ قابلِ‌توجهی در حوزۀ پژوهش‌های ادبی یافته است؛ و حتّی عدّه‌ای از محققان، فرضِ وجودِ «حماسة عرفانی» را همچون ژانری مستقل در ادب فارسی طرح کرده‌اند. در پژوهش حاضر کوشیده‌ایم بر اساس نظریة جدید ژانر نشان دهیم که علی‌رغم وجود بعضی تشابهات میان جنبه‌هایی از متون حماسی و بعضی نمونه‌های ادب صوفیه، نهایتاً از منظرِ نقدِ ژانر نمی‌توان صحّت چنین...

عطار نیشابوری، شاعر و مؤلفی است که با قرارگرفتن در دوره­ای بین عصر سنایی و روزگار مولوی، حلقۀ اتصال آغاز و اوج مسیر عارفانۀ شعر فارسی شده است. در آثار عطار باتوجه­به آشنایی او به داستان­پردازی و استفاده از حکایات گوناگون، مشابهت­های مضمونی با یکدیگر دیده می­شود. در این پژوهش حکایات مشترک تذکرة‌الاولیا و مثنوی منطق­الطیر بررسی و برای دریافت نحوۀ ارتباط و مناسبات آنها با یکدیگر، از مباحث بینامتنی...