این مقاله به بررسی رابطه ی میان طریقت نقشبندیه و فعالیتهای تجاری در عصر تیموریان (771-913ه.) می پردازد. توجه به اصول عقاید این طریقت، عوامل فکری زمینه ساز در فعالیتهای اقتصادی پیروان آن را روشن می کند. این عوامل را می توان در چهار مفهوم خلوت در انجمن (صحبت)، ذکر خفی، خدمت، و کار دسته بندی کرد. وجود تعالیم معطوف به فعالیت های اقتصادی در طریقت نقشبندیه سه پیامد مهم داشت؛ نخست رواج و نفوذ گسترده ی...

یکی از ویژگی‌های تاریخ‌نگاری دوره‌ی تیموری حکومت‌محوری آن است.اگرچه این رویکرد به ظاهر تداوم اقدام‌های مورخان دوره‌های قبلی است؛ اما بررسی متون این دوره نشان می‌دهد که انگاره‌های موجود در جامعه‌ی عصر تیموری و نیاز شدید امیرزادگان تیموری برای کسب مشروعیت‌بخشی، جریان تاریخ‌نگاری این دوره را تا حدودی با سایر دوره‌های تاریخی متمایز کرده است.تاج‌السلمانی از متقدم‌ترین این افراد بود که اهداف و انگاره...

تا کنون به طور دقیق وجامع آثار منبت کاری دوره تیموری بررسی نشده است وفقط گهگاهی در بعضی از کتابهای لاتین وبعضی از پایانامه ها به بخشی از این موضوع اشاره شده، به طور مثال در کتاب هنرهای ایران ، فقط دو اثر از سمرقند نام برده شده و توضیحات کامل در مورد آثار ندارد جهت رفع این خلاء مهم در منابع آثار هنری ایران لازم بود تا کلیه آثار چوبی در دسترس، دوره تیموری مورد مطالعه قرار گیرد و ویژگیهای هنری آن ...

خواجه غیاث­الدین پیراحمد خوافی یکی از وزرای مشهور دورۀ تیموریان می­باشد که سی سال منصب وزارت را در دورۀ شاهرخ و جانشینانش برعهده داشت. اگرچه پیراحمد توانست در دورانِ طولانیِ وزارت خویش در دستگاه حکومتِ شاهرخ، مصدر و منشأ خدمات ارزنده­ای شود، امّا یکی از مسائلی که در خصوص روزگارِ وزارت وی مطرح شده، مسئلۀ سوءاستفاده های مالی است که در منطقه جام (تربت جام کنونی) اتفاق افتاده و پیراحمد هم به طور غیرمستق...

آموزش از روزگار قدیم تا به امروز که به صورت نظامی پیچیده در آمده متناسب با درجه تمدن، نوع حکومت و مقتضیات سیاسی اجتماعی و مذهبی در هر دوره ای تغییر و تحول یافته است. یکی از این ادوار دوران زمامداری جانشینان تیمور(912-807ه.ق) است. در این دوره نهاد آموزش جایگاه ویژه ای یافت و سلاطین، شاهزادگان،امرا، خواتین و عالمان هر کدام به سهم خود در رشد این نهاد اهتمام نمودند. با وجود آرامش نسبی، ثبات سیاسی و...

نوشتار حاضر به بررسی وضعیت تجارت خراسان و ماوراءالنهر در عهد تیموریان می‌پردازد که یکی از عناصر تشکیل‌دهنده اقتصاد تیموریان است. در این نوشتار با اتکای به داده‌های موجود در منابع و با رویکردی توصیفی – تحلیلی، اوضاع تجارت منطقه، از ظهور تیمور تا انتهای حکمرانی بایقرا موردبررسی قرارگرفته است. مقاله این پرسش اساسی را موردتوجه قرار می‌دهد که وضعیت تجارت در خراسان و ماوراءالنهر در دوره تیموریان چگون...

نگارش و کتابت در اسلام به سبب ثبت کلام وحی همواره از جایگاه مهمی برخوردار بوده است و از این¬رو هنر خوشنویسی و خطاطی در جهان اسلام به یکی از شریف¬ترین هنرهای بصری تبدیل شد و در معماری به صورت کتیبه¬نویسی درآمد. دوره تیموری از لحاظ معماری و هنر سرآمد دوره¬های اسلامی بشمار می¬رود. در این دوره از ذوق و هنر خوشنویسان در تزئین بناها بسیار استفاده شد که حاصل فعالیت خطاطان صاحب فن در سبک-های مختلف بود...

آغاز حکومت سلاله­ دوم شروانشاهان دربندی در شروان، با یورشهای تیموری هم زمان بود. شیخ ابراهیم دربندی (821-780ه.ق-1418-1378م)، بنیان گذار سلسله محلی مذکور و دو تن از جانشینان او توانستند با تنظیم روابط خارجی، بیش از یک قرن دولت محلی شروان را در مقابل امپراتوری های قدرتمند تیموری و ترکمن­ها محافظت کنند. شیخ ابراهیم به حاکمیت تیمور گردن نهاد و خلیل الله نیز، هم با تیموریان و هم آق­قویونلوها رابطه د...

تیمور با کشورگشایی‌های خود عالمان و هنرمندان را از مناطق ایران، آناتولی، شامات و عراق جمع‌آوری کرد و به سمرقند انتقال داد. در دوره تیموریان، سمرقند و هرات به مراکز علمی و هنری تبدیل شدند. عالمان و هنرمندان زیادی در این شهرها گرد آمدند. با گسترش مناسبات فرهنگی میان ایران و آناتولی به تدریج برخی از عالمان و هنرمندان به عثمانی مهاجرت کردند. حمایت سلاطین عثمانی از مهاجران و اوضاع نابسامان داخلی ایر...

دوره ی تیموری دوره ی تقابل دو نهاد امارت و وزارت است .در یک سو گفتمان وزارت محور به نمایندگی وزرا و طرفداران آن حضور داشته و در جبهه مقابل گفتمان امارت محور با محوریت امرا و حامیان خود هدایت گر جریان های سیاسی و اجتماعی عصر تیموری بوده اند. تا پیش از آن نمایندگان گفتمان وزارت محور با دو شاخص خرد ملک داری و هنرنویسندگی در معرفی این گفتمان موفق تر از نمایندگان گفتمان امارت محور عمل کرده اند. در م...