بر اساس تقسیم‌بندی مشهور تاریخی در مسأله‌ی حسن و قبح، متفکران مسلمان در حوزه‌ی مباحث اخلاقی یا باید طرفدار روی‌کرد معتزله باشند، یا روی‌کرد اشاعره. اما این برداشتِ دقیقی نیست. دیدگاه‌های معتزله و اشاعره در مسأله‌ی حسن و قبح، دیدگاه‌های مرکبی است که می‌توان با نگاه‌های تحلیلی مناسب، به تجزیه‌ی آن‌ها به مؤلفه‌های کوچک‌تری پرداخت. بالمآل با ظاهر شدن آن مؤلفه‌های خردتر، می‌توان با ترکیب برخی مؤلفه‌ه...

یکی از مسائل مهم و بنیادین در علم کلام و اعتقادات بحث حسن و قبح است. این مسأله از دیر باز میان عدلیه و اشاعره مورد اختلاف واقع شده است. عدلیه قائل به حسن و قبح عقلی بوده و اشاعره به حسن و قبح شرعی معتقد گشته اند. اهمیّت این مسأله بیشتر از این جهت است که نحوه جهت گیری در آن، بر دیگر مسائل کلامی تأثیر گذار است و چهارچوب اعتقادی انسان بر اساس آن شکل می گیرد. فخرالدین رازی شخصیتی موثر در حوزه کلام ا...

مـسـلمـانان از نـظـر فـقـهـی و آنـچـه مـربـوط بـه فـروع دیـن می باشد،پس از رحلت پیامبر گرامی اسلام (ص) به مرور زمان تفسیر،تاویل و برداشت های متفاوتی از کلام خدا و سنت رسول الله (ص) نمودند که همین موضوع موجب بروز تفرقه بین مسلمین صدر اسلام و ظهور فرقه ها و فرقه های فقهی و کلامی مـختلفی تـقـسـیـم شـد : شیعه، زیدی ،اسماعیلی، حنفی ، شافعی ، مالکی ، حنبلی و از سوی دیگر اشعری، اعتزالی و امامی مهمترین...

عنوان ثمرات و نتایج بحث، شاید عنوان چندان زیبنده ای نباشد و نویسنده نیز در اختیار آن مختار نبوده است. بحث افضلیت، موضوعی است که در کتب کلامی مورد پژوهش قرار گرفته است و مهتران و پیشاهنگان ما، خود بی عنوان ثمره، ثمره آن را تعیین کرده اند. این بحث در "شرایط امام" منعقد می گردد و در آن جا یکی از شروط امام افضلیت دانسته می شود. روشن است که با قبول این شرط، که قبول آن بدیهی است، دانسته می شود که اگر...

یکی از راه‌های اثبات آغاز ماه قمری بر طبق روایات اسلامی، بیّنه بر رؤیت هلال است. در این باره بحث می‌شودمی‌شود که اگر شاهد یا شاهدانی عادل، در منطقه‌ای هلال را رؤیت نمودند، شهادت ایشان بر رؤیت، برای سایر مکلّفین، آیا در همه ‌جای زمین قابل تمسّک است یا در بخشی از آن؟ منطوق روایات باب صوم، فاقد هرگونه قید مکانی برای حجیتبیّنه بر رؤیت هلالبوده و اطلاق لفظی آن‌ها ثابت است. هرچند که به دلیل کرویت زمین، ا...

در این تحقیق سعی گردیده تا با تحلیل توحید و توحید افعالی در مکتب اشاعره به تفسیرهایی که اشاعره از موضوع توحید بر اساس آیات و روایات به¬دست داده¬اند، پرداخته شود. بدین منظور، با بیان استدلال های آن¬ها به مبانی¬ای که دیگر فرقه¬های متکلمان هم چون معتزله و امامیه برخلاف دیدگاه آن¬ها آورده¬اند، توجه گردیده و سپس این موضوع بر اساس نظریات شهید مطهری مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته شده است. بر همین اساس،...

چکیده مسأله ی امامت و جانشینی پیامبرصلّی الله علیه وآله ، از مهم ترین و گسترده ترین موضوعاتی است که در طول چهارده قرن ،همواره مورد توجه مسلمانان و محلّ بحث های فراوان بوده است.تشکیل دو گروه شیعه و سنی و به دنبال آن بروز جنگ های سیاسی اختلاف نظر های فراوان در مسائل عقیدتی و فقهی و...از پیامدهای همان اختلاف بر سر جانشین پیامبر است. این اهمیّت و ارزشمندی، مبحث امامت باعث شد که مبحث نصب امام را انتخ...

نظریۀ کسب توسط ابوالحسن اشعری مطرح شده و مورد اقبال اکثریت اهل سنت قرار گرفته است. عالمان اشعری برای اثبات آن، افزون بر ادلۀ نقلی، به تقریر ادلۀ عقلی مختلفی مانند استحالۀ اجتماع دو علت بر معلول واحد، استناد به اطلاق صفت اراده، علم و قدرت خداوند و لوازم باطل نظریۀ رقیب کسب پرداخته‌اند. نویسندگان در این مقاله علاوه بر تبیین، به نقد مهم‌ترین ادلۀ عقلی اشاعره خواهند پرداخت و نشان خواهند داد که نه ت...

  امکان یا عدم امکان دیدار حق از مسائل پرشور و پیچیده ای است که در طول تاریخ تفکر اسلامی آراء و نظریات گوناگونی را به خود اختصاص داده است؛ آن چه که از گفته های عرفای اسلامی روشن می شود و فرمایشات و استدلال های ائمه معصومین علیهم السلام آن را تائید می نماید این است که ایشان رؤیت با چشم ظاهر و حتی عقلی(علم حصولی) را محال دانسته، تنها رؤیت قلبی را که نتیجه سلامت قوای درونی و باطنی انسانها است جایز...

در این مقاله روشی نوینی برای طراحی رؤیتگر برای سیستمهای غیر خطی بر اساس معادله ریکاتی وابسته به حالت (SDRE) ارائه شده است. علیرغم اینکه استفاده از رؤیت گر SDRE در مسائل کاربردی توسعه قابل توجهی پیدا نموده است، توسعه تئوری این نوع رؤیت گرها کمتر طرف توجه قرار گرفته و مسائلی از قبیل تحلیل پایداری و همگرایی آنان مغفول مانده است. در این مقاله پایداری رؤیت گر SDRE بر اساس تئوری لیاپانوف مورد تحل...