در ادبیات کلاسیک بررسی راوی و کانون‌شدگی در داستان و رمان بصورت کلی و در زاویه دید خلاصه می‌شد‌. اما با ظهور نظریه‌های جدید زبان‌شناسی از سوی برخی صاحب نظران بخصوص ژنت، این‌دو بصورت دقیق‌تری مورد بررسی قرار گرفت و از هم مجزا شدند. راوی یعنی کسی که داستان را نقل می‌کند و کانون‌گر یعنی کسی که چیزی را مشاهده و سپس مورد توجه قرار می‌دهد. هدیه حسین نویسنده عراقی از رمان نویس‌های معاصر عراق است که ت...

چکیدهرمان «من نوکر بابا نیستم» احمد اکبرپور از آثار حائز اهمیت و با ارزش ادبیات کودک و نوجوان است. این اثر، کمتر نقد و ارزیابی شده است. در مقاله‌ی حاضر با اتخاذ رویکردی جامعه‌شناختی به ارزیابی اثر پرداخته‌ایم و برای این منظور، از نظریه‌ی پیر بوردیو، بهره گرفته‌ایم. او در مباحث نظری خویش، مفهوم خشونت نمادین را طرح می‌کند که در معنای تحمیل مفاهیم و عقاید به طبقات و گروه‌های اجتماعی است. این تحمیل...

برپایۀ نظریۀ «منطق گفت وگویی» میخائیل باختین، رمان بیش از هر چیز، یک پدیدۀ زبانی است که اصالت آن با ویژگی «چندزبانی»­اش پیوند دارد. زبان در چارچوب علم فرازبان­شناسی، از رویکردهای اجتماعی و ایدئولوژیکی مختلف سخنگویان حکایت دارد. رمان­نویس دنیای متکثر از لحن ها، صداها و جهان­بینی­های متنوع را در ساختار زبان رمان، در سخن شخصیت ها، سخن راوی و زبان انواع ادبی و غیر­ادبی به کار می­گیرد و نظام می­بخشد...

این مقاله به واکاوی ساختار روایی و شیوۀ خاص روایتگری در رمان بعد از پایان فریبا وفی پرداخته است. وی از داستان‌نویسان پرکار عصر ماست که از اولین رمان وی پرندة من تا کنون دغدغۀ او کاستن از گرفتاری‌‌های زنان در اجتماع بوده است. رمان بعد از پایان، آخرین رمان اوست که همچنان به مسائل زنان می‌پردازد، اما برای تأثیر بیشتر داستان در جامعه و متناسب با اوضاع زمان، علاوه بر انتخاب موضوع از روش، طرح، نشانه ...

تغییر، مساله‌ای بنیادی در جامعه‌شناسی است که زنان در دوران کنونی نقش مهمی را در آن بازی می‌کنند. می­توان گفت یکی از زمینه‌های اصلی نمود تغییرات، بستر ادبی جامعه است و بدین لحاظ بررسی رابطه­ی بین ادبیات و جامعه و به ویژه بازنمایی متون ادبی در علوم اجتماعی سبقه­ی تاریخی دارد. پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی و تکنیک می‌مه‌سیس[1]به دنبال پاسخ به این سؤال برآمده که شخصیت و جایگاه زن در برهم کنش با...

این مقاله می کوشد شیوه واکنش و دریافت افراد دین دار را در رمان های مصطفی مستور توضیح دهد. برای پاسخ به این پرسش، سه رمان اصلی مستور با نام های «روی ماه خداوند را ببوس»، «استخوان خوک و دست های جذامی» و «من گنجشک نیستم» با روش «نظریه مبنایی» واکاوی شده است. یافته های به دست آمده از رمان ها نشان می دهند که افراد در مواجهه با تجربیاتی چون «مرگ» و «رنج بشری» خود را در برابر پرسش هایی از معنای زندگی ...

زنان تنها در شرایطی می‌توانستند آثار ادبی خود را منتشر کنند که جایگاه اجتماعی خاص خود را داشته باشند. برای دستیابی به این جایگاه، حرکتی پایه‌ریزی شد که در نهایت به جنبشی تحت عنوان فمینیسم منجر شد. از زمانی که زنان پا به عرصه اجتماع و فعالیت‌های ادبی گذاشتند، در بررسی آثار ادبی، پژوهش-هایی مبنی بر ویژگی‌های نوشتاری آنان شکل گرفت. در این پژوهش دو رمان برجستۀ معاصر (بامدادخمار از فتانه حاج‌سیدجواد...

رمان «عصفور من الشرق» از توفیق الحکیم و داستان بلند «قندیل ام هاشم» از یحیی حقی هر دو از آثار به نام ادبیات معاصر عرب هستند که اتفاقا هر دو، چالش های روابط میان شرق و غرب ر ا به تصویر کشیده اند. اما علی رغم نگارش این دو رمان به فاصله ای نزدیک از یکدیگر (دهه 40 و آغاز دهه ی 50) و همچنین محوریت روابط شرق و غرب در هر دو، تفاوت های زیادی در ساختار هر دو رمان و نحوه ی ارائه ی مضمون اصلی در آنها، به ...

پژوهش حاضر کوششی است برای بررسی ساخت اطلاعی جمله در رمان «چراغ ها را من خاموش می کنم» زویا پیرزاد. این پژوهش با تمرکز بر مفاهیم مطرح در نظریه ساخت اطلاع لمبرکت (1996) ، به عنوان چارچوب نظری پژوهش، ساخت اطلاع و نوع ساخت کانونی حاکم بر جمله های رمان مذکور را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. بدین منظور، بخشی از پیکره زبانی جهت بررسی های بیشتر انتخاب گردید. در ابتدا از هر یک از 50 بخش این رمان، دو ج...

پژوهش حاضر به بررسی مهارت های تفکر انتقادی در رمان های نوجوان تألیفی - گروه سنی د و ه - در دهة 80 شمسی پرداخته است. نمونه های این پژوهش در قالب دوازده رمان نوجوانان، به صورت هدفمند و طبق نظر 26 نفر از متخصصان ادبیات کودک انتخاب شده است. روش پژوهش، تحلیل محتوای کیفی قیاسی است. تحلیل رمان ها بر اساس مهارت های تفکر انتقادی فاسیونه است که شامل شش مهارت تفسیر، تحلیل، ارزشیابی، استنباط، توضیح و خودتن...