چکیده اگر این سخن ویتگنشتاین را بپذیریم که زبان همان ذهن است و ذهن همان زبان، دیگر برای شناخت اندیشه هرکس و از جمله حافظ راهی جز تامل جدی بر آثار زبانی او نمی ماند. اما این، همه راه نیست بلکه پس از شناخت اندیشه، سرچشمه ها و آبشخورهای آن نیز باید شناسایی شود تا راز وجودی این معجزه زبانی و ادبی آشکار گردد. در این میان،...

کاترین کربرات، زبان شناس مشهور فرانسوی، در یکی از آثار ارزشمند خود با عنوان «بیان غیر صریح »، بحثی را در مورد ارتباطات کلامی مطرح می‌کند که سرآغاز مطالعات بعدی در زمینۀ معنا شناسی، زبان شناسی و به ویژه علم ارتباطات قرار می‌گیرد.از نظر وی، امکان ایجاد بیان صریح بسیار کمتر است و اغلب ارتباطات کلامی روزمرۀ ما صریح نیست و اصولاً ما بیشتر با بیان خود، نیات باطنی و ارادۀ پنهانی خود را به طور غیر صریح ...

پویایی فرایند قرائت متن، حاصل تمهیدهایی است که همچون خطوطی پیاپی، زنجیرۀ فرضیّه های خواننده را دستخوش تغییر می کند. بررسی پیکربندی زمان در داستان سیاوش نشان می دهد که الگوی هنرمندانۀ پیرنگ از طریق برجسته کردن تمهید های هنری، از جمله به هم ریختگی توالی زمانی رویدادها شکل می گیرد. راوی با در نظر داشتن قانون هایی که رابطۀ مستقیمی با ترتیب زمانی آنها دارد، در ترتیب نقل وقایع و کنش های داستانی دست به...

پیشگویی و خبر دادن از امور پوشیده، در اساطیر و داستان های حماسی جهان امری رایج است و هیچ یک از حماسه های ملی اقوام را از آن خالی نمی یابیم. شاهنامه به عنوان اثری حماسی و گنجینه ای نامتناهی درپ‍‍ژوهش اعتقادات، امیال و اندیشه های انسان، سرشار از این گونه راز پژوهی ها و شگردها در جهت گشایش داستان هایش است که حقیقتاً درخور تأمل است. از میان انواع پیشگویی های مثبت و منفی در شاهنامه، اختر شناسی علاو...

شاهنامه از جمله شاهکارهای ادبیات جهان تلقی می گردد که با گذشت هزار  سال از نگارش آن هنوز سرلوحه ی  ادبیات حماسی ایران و جهان است. این اثر بازتاب ملی گرایی یا قوم پرستی نیست بلکه سروده ی روزگار فرهیختگی و برمحور خرد  و برای مخاطبان خردمند است. لفافه ی  بیان متأثر از روزگار  زمامداری خردمندان سامانی، و آهنگ بیان ومفاهیم مبتنی بر انسانیت و قومیت فرهیخته نهاده شده است، لذا برخلاف نظر بسیاری از نویس...

اشاره ای کلی و مختصر به حدود نسبی مفهوم آداب و رسوم ، استخراج و دسته بندی بیت هایی از شاهنامه فردوسی که در چارچوب این حدود نسبی قرار می گرفتند و نهایتا تلاش برای یافتن ریشه ی این سنن در متون کهن و تحقیقات جدید، موضوع اصلی رساله حاضر بوده است. :«پادشاهی» ، «رزم» ، «جشن ها » ، «سوگواری و خاکسپاری» ، « نامه نگاری » ، « شکار »، « تفال» ، « خواب گذاری» ، «ستاره شماری» ، « کودکان و نوجوانان»، « آداب ...

در این پایان نامه جهان بینی فردوسی درباره انسان بررسی شده است که همراه با آن چگونگی نگاه او به آفرینش مرگ و زندگی قضا و قدر خردگرایی و ویژگی های انسان آرمانی و بازتای اندیشه های هم عصر فردوسی و اندیشه های کلامی پرداخته شد در نگاه فردوسی انسان برترین مخلوق خداوند است و خرد اولین آفریده اوست بدین خاطر فردوسی ارزش آدمی را بر میزان خرد می داند. همچنین بازتابی از خردگرایی معتزله اسماعیلیه و اخوان ا...