شناسایی و اولویت سنجی مرکزیت (سیاسی) سکونتگاه­ های قلعه­ ای دوره­ قاجار منطقه سیستان نیاز به بررسی عوامل محیطی تأثیرگذار (طبیعی و انسانی) با استفاده از روش­ ها، تکنیک­ ها و مدل ­های متناسب دارد، ازاین‌رو هدف مقاله حاضر، بررسی و اولویت ­سنجی معیارها و شاخص­ های موجود، برای تعیین مرکزیت سکونتگاه­ های مذکور (9 مورد) با استفاده از مدل «فرآیند تحلیل شبکه» (ANP) است. در این راستا، سؤال پژوهش این‌گونه...

چکیده امروزه یکی از بارزترین نمودهای رشد سریع شهرنشینی، شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی در بسیاری از کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر شهری بدل شده است. روشن است که پدیده اسکان غیررسمی یکی از مهم ترین مشکلات شهرهای بزرگ و تا اندازه ای شهرهای کوچک در حال حاضر ایران است. اما نکته دارای اهمیت در این میان وجود شاخص ها و معیارهای متفاوتی است که این سکونتگاه ها در شهرهای مختلف...

سکونتگاه های غیررسمی و نابسامان شهری، از مهمترین مشکلات فراروی شهرهای امروزی می باشند. که اغلب مهاجرین روستایی و محرومان جامعه شهری را در خود جای داده است. این نواحی همواره دست به گریبان مشکلات عدیده ای در زمینه های مختلف از جمله عدم امکان احداث سیستم فاضلاب، عدم وجود دسترسی مناسب، فقرو آسیب های اجتماعی، پایین بودن شاخص های بهداشتی و ... می باشد.جهت ساماندهی این نواحی اقدام ضروری، شناخت جامع از...

در دو دهه گذشته نگرش به مکان زیست انسانها تغییرات چشمگیری یافته است. مسکن به عنوان یک نیاز بشر دیگر تنها یک سرپناه نیست‘ بلکه مکانی برای رشد و تعالی فرد و خانواده ومأمنی برای ارضای نیازهای مختلف مادی و معنوی وی شمرده می شود . مسکن هم در درون چهار دیواری یک خانه وهم درگستره وسیعتر محیط پیرامونش باید بتواند سلامت و بهداشت جسمی و روانی افراد ساکن در آن را تامین کند. از این رو مسکن و محیط مسکونی د...

یکی از خط مشی های مهم در برنامه ریزی و توسعه سکونتگاه های روستایی‘ سیاست سکونتگاه های مرکزی است که در آن تقویت سکونتگاه های مرکزی و مراکز روستایی و تجهیز سلسله مراتبی آنها مورد تأکید می باشد. این خط مشی در چند دهه گذشته بعنوان خط مشی غالب‘ در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه بکار گرفته شده است. از آنجایی که در این خط مشی تنوع زیادی از لحاظ تعداد‘ اندازه‘ عملکرد و سلسله مراتب سکونتگاه های مرکزی...

اسکان غیر رسمی ،پدیده ای فراگیر است که وجه کالبدی آن به سبب بروز بیرونی اش ملموس تر و به همین سبب برای بسیاری قابل درک تر است. برخی از متخصصان سادگی ورود به گفتمان اسکان غیر رسمی را دلیل ساده بودن آن می پندارند و تصور می کنند موضوع از ماهیت پیچیده ای برخوردار نیست، در حالی که واقعیت خلاف آن را ثابت می کند. اسکان غیر رسمی مقوله ای چندوجهی است که بر بستری از تعاملات حاصل از مولفه های متعدد بروز م...

شهر کرج به دلیل موقعیت جغرافیایی، نزدیکی به پایتخت و انتخاب آن به عنوان مرکز استان البرز دارای جاذبه مهاجرت بالایی می باشد. مهاجران تازه وارد به دلیل عدم توانایی در پرداخت هزینه های اجاره یا تملک واحدهای مسکونی رسمی ناگزیرند در سکونتگاه های غیررسمی اسکان یابند. اغلب ساکنان سکونتگاه های غیررسمی دارای درآمد ناچیز و جزو طبقات پایین جامعه هستند. به همین دلیل سرمایه اجتماعی در این سکونتگاه ها در سطح...

ریاضیات و هندسه دانشی هستند که انسان برای کشف روابط بین پدیده ها و همچنین نظم دهی به محیط و فضای پیرامون خود به آن دست یافته و آن را توسعه داده است. طراحی فضاهای معماری و شهری یکی از عرصه های مهمی بود که بازتاب کاربرد ریاضیات و هندسه در روند شکل گیری آن را می توان به خوبی مشاهده کرد. هدف این تحقیق، شناخت این فرایند از طریق بررسی برخی از سکونتگاه های پیش از تاریخ است. پرسش اصلی تحقیق این است که ...

گسترش شهرگرایی و خزش شهری در دهه های اخیر بسیاری از سکونتگاه های روستایی را که در پیرامون و حریم شهرها قرارگرفته اند با چالش مواجه ساخته است. یکی از این چالش ها تحولات ساختاری و به تبع آن تحول در کارکرد مسکن این تیپ از سکونتگاه های روستایی که در حاشیه شهرها به خصوص شهرهای متوسط و بزرگ هستند می باشد به دلیل اینکه در مباحث مربوط به برنامه ریزی فضایی و جغرافیایی  هر ساختاری کارکرد ویژه خود را می ط...

شناخت وضعیت موجود سکونتگاه های شهری برای سنجش سطوح توسعه یافتگی آنها از اهمیت ویژه ای در برنامه ریزی شهری برخوردار است. امروزه آگاهی از نقاط قوت و ضعف شهرها، برای ارائۀ طرح ها، سیاست گذاری ها و برنامه های شهری ضروری است. در واقع استفاده از شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی، بهداشتی و غیره می تواند معیاری مناسب برای تعیین جایگاه سکونتگاه های شهرها باشد که با مقایسۀ شهرها با توجه به شاخص ...