چکیده پیوند فرهنگی و ادبی ایران و هند در طول تاریخ، پیوندی استوار و غیر قابل انکار بوده و با فراز و فرودهای بسیار در گستر‌ه‌ی روزگاران استمرار داشته است.‌ ‌این پیوند در عصر صفویان ایران و گورگانیان هند به اوج خود رسیده که شعر و ادبیات این عصر، آیینه‌ی تمام‌نمای آن است. شعر صائب که نقطه‌ی اوج شعر این عصر است، با هنرمندی‌های بسیار، تعامل فرهنگی و ادبی این دو سرزمین را به تصویر کشیده به گونه‌ای که...

با وجود کتابها و منابع بسیار زیاد و سودمند در باب شعر و شاعران غربی قرن بیستم و دورهی مدرن هنوز مطالب زیادی است که نمی دانیم و چهره های بیشماری وجود دارند که نمی شناسیم. یکی از این شاعران طراز اول اما گمنام شاعر توانای انگلیسی بزل بانتینگ است که نه تنها در ایران بلکه هنوز در زادگاه خود انگلیس نیز در گمنامی به سر می برد. هدف این مقاله در اصل معرفی این شاعر ارزشمند به خوانندگان ایرانی و نیز بررسی...

شفیعی کدکنی و ادونیس از شاعران معاصر نوگرا هستند که روحیات مشابه و زبان شعری نزدیک به یکدیگر دارند؛ هر دو در روستا و دامان طبعیت بزرگ شده اند. هر دو درآغاز به شعر و ادبیات کلاسیک دلبستگی عمیق داشتند و به همان سبک شعر می سرودند و بعدها به شعر نو گرایش پیدا کردند. شفیعی شاعر معاصر ایران و ادونیس شاعر معاصر عرب از قریحه و فطرت شاعری، در شعر خویش از دیدگاهی انسانی و اجتماعی سخن می گویند. اندیشه ها ...

یکی از جریان‌های مدرن شعری در اروپا و ایران، شعر «تجسّمی» (Concrete poetry) است. شعر «تجسّمی» یکی از هنجارگریزی‌های نوشتاری (Deviation) و برجسته‌سازی‌های زبانی (Foregrounding) است که از درهم آمیختگی شعر و گرافیک پدید می‌آید. در این جریان شعری، ساختار نوشتاری متن به گونه‌ای گزینش می‌شود که نوع چیدمان و طرز تلفیق حروف، واژه‌ها و جملات شعر، نوعی تصاویر دیداری قابل تأویل بیافریند. در این مقاله، اهتما...

ادبیات متعهّد از قرن هجدهم میلادی در اروپا آغاز شد و علیه حکومت های جابرانه جنبش­هایی را به وجود آورد. این نوع جنبش های مردمی که بعدها سراسر جهان را فرا گرفت، در نخستین سال های سدة بیستم منجر به قیام مشروطه در ایران شد. این نوع ادبیات، که در شعر پیشین ایران بی سابقه بود، در گیرودار مشروطه به طرزی شگرف، جامعة ایران را به جنبش درآورد و شعر و ادب فارسی را از رکود هزار ساله رهایی داد. این مقاله نگا...

  کودتای مارکسیستی هفت ثور 1357ش در افغانستان، منشأ تحولات ادبی این کشور طی دهه‌های اخیر بوده است. این کودتا که با مقاومت شدید مردمی، ورود ارتش سرخ و آغاز جنگ در افغانستان همراه بود، زمینه مهاجرت مردم، نویسندگان و شاعران افغانستان را به سایر نقاط جهان، بویژه کشورهای همجوار فراهم ساخت. در این میان، ایران نیز به دلیل قرابتهای فرهنگی، زبانی و مذهبی، پذیرای گروه کثیری از شاعران مهاجر افغانستان بود ...