هنر دبیری و نویسندگی میراث فرهنگ غنی و کهنی است که از ایران باستان سرچشمه گرفته است و با ورود اسلام به ایران و پیوند فرهنگ ایرانی- اسلامی غنای خاصی یافته است. آثار نویسندگان بزرگ ادب فارسی بر مبنای اصول و مبانی، شکل گرفته است که این اصول و مبانی را می توان نظریه دبیری فارسی دانست. نویسندگان و دبیران فرهیخته زبان فارسی برای تأثیرگذاری بیشتر بر خواننده ارائه سخن را بر اساس اصول و مبانی خاصی طرّاح...

مقاله حاضر مشتمل بر سه بخش است: در بخش نخست، تحولات شعر معاصر عربی از عصر نهضت به بعد بررسی و پس از ذکر عوامل تحول ادبی، دگرگونی های پدیدآمده در شعر عربی و تأثیرپذیری آن از ادب غربی بیان شده است. بخش دوم مقاله، به بررسی عوامل جامعه شناختی تحوّل ادبی در کشور ما که به بیداری اجتماعی فکری مردم ایران منجر شد و درنهایت، زمینه ایجاد انقلاب مشروطه را فراهم ساخت، اختصاص دارد. در این مورد، دیدگاه های جام...

این رساله پژوهشی است در شعر محمد الماغوط شاعر سوری و یکی از پیشگامان قصیده ی نثر عربی . رساله مشتمل بر 4 بخش است؛بخش اول به زندگی ماغوط از جنبه های مختلف می پردازد و در پایان بخش اول سبک ادبی وی به طور مختصر مورد بررسی قرار می گیرد. بخش دوم به قصیده ی نثر اختصاص دارد و شامل 3 فصل است ؛الف) سیر تاریخی قصیده ی نثر ب) ویژگی های قصیده ی نثر ج) موسیقی در قصیده ی نثر. بخش سوم به تکنیک هایی می پردازد ...

شعر دوره سقوط با ویژگیهای خاص در تاریخ ادب عربی معرفی شده است .تقلید و تکرار و عدم نوآوری شعرا ‘ رشد کمی شعر‘ معماگویی‘بازی با حروف و کلمات ‘ و استعمال بیش از حد صنایع بدیعی ‘از جمله صفاتی است که شعر دوره سقوط را به آن متصف نموده اند . شرف الدین انصاری از شعرای قرن هفتم این دوره است . اغراض شعری او به مدح اختصاص یافته و فقط سه مورد رثاء در کل دیوان او ملاحظه می شود . او ابیات امرؤالقیس ‘ متنبی ...

ترجمۀ شعر،  یکی از مهم­ترین مباحث در مطالعات ترجمه محسوب می­شود، و همواره مورد توجه و اهتمام صاحب­نظران بوده و هست. آمیختگی زبان شعر با احساس شاعر، و بهره­مندی آن از ابهام و پیچیدگی و وجود عناصری نظیر موسیقی، عاطفه و خیال، شعر را در مرتبۀ بالاتری از نثر قرار می­دهد. و به همان میزان بر اهمیت ترجمۀ آن می­افزاید. مترجمِ شعر باید نسبت به مترجمان دیگر متون از آزادی بیشتری برخوردار باشد. ترجمۀ موفق و ...

نویسندگان معاصر عرب، در نگارش تاریخ ادبیات عربی، از همة روش‌های تاریخ‌نگاری ادبی بهره جسته‌اند، این روش‌ها، با همة اشتراکات خود، در موضوعاتی مانند دسته بندی مراحل تاریخ ادبیات عربی، روش شناساندن نویسندگان و شاعران، بررسی انواع شعر و نثر و تحلیل مضامین و درونمایه‌های شعری، متفاوت از یکدیگرند و هر کدام بر دیگری از امتیازاتی برخوردار است. در این نوشتار، با توصیف کتاب‌های تاریخ ادبیات عربی که در د...

تأثیر و تأثر فرهنگ ها امری واقعی و پذیرفته شده است . تمامی تأثیرها از ناحیه فرهنگ غالب ‘ صورت می پذیرد.فرهنگی غالب است که با طبع و فطرت انسان سازگاری بیشتری داشته باشد و از سویی نسبت به زمان انعطاف پذیر و پویا باشد. ادب عربی به معنای اخص که در فرهنگ عربی از جایگاه مهمی برخوردار بوده در راستای این تأثیر و تأثر دارای سیر صعودی و نزولی جدی است . در بین همه عوامل مؤثر‘ ظهور اسلام تأثیری عمیق در اند...

قرن چهارم و پنجم هجری شاهد شکوفایی ادبی بی¬نظیری بوده که شعر و نثر ادبیات عربی در دیگر دوره¬ها از آن بهره-مند نبوده است؛ زیرا بدنبال گسترش دولت¬های کوچک محلی، مراکز ترویج اندیشه و تولید ادبی در سراسر حکومت اسلامی افزایش یافت و با توجه به اینکه گرگان یکی از مراکز چهارگانه تمدن ایرانی آن زمان (قصر صاحب بن عباد، قصر ساسانیان در بخاری، قصر پادشاهان خوارزم و قصر شمس المعالی قابوس بن وشمگیر در گرگان ...