با اوج گیری رقابت های مصر و عربستان در جهان عرب، به ویژه در دهه های پس از جنگ دوم جهانی، بسیاری از اعضای اخوان المسلمین مصر به عربستان سعودی رفتند و اندیشه های اخوانی را با وهابیت ترکیب کردند و رواج دادند. مهم ترین این افراد محمد قطب بود. اصلی ترین اندیشه های محمد قطب حول محور مفهوم جاهلیت شکل گرفت. از دید قطب، جاهلیت یک مفهوم سیاسی و به معنای حاکمیت قانونی، غیر از شریعت بود. وی راه گذر از جاهل...

یکی از شعرهای مشهور جاهلی، قصید ایست 23 بیتی که به شاعری یهودی به نام سموأل منتسب است. در این مقاله دربارهء صحت یا عدم صحت انتساب شعر او به دیگران بحث وگفتگو شده، و به ترجمه قصیده پرداخته شده است. در ادبیات عرب، دوره جاهلیت اهمیت ویژه ای دارد، زیرا اهم تاریخ پیش از اسلام را بیان می کند و هم نشان دهنده پیشرفت ادبیات در دوره جاهلیت است که همین امر خود بستری را در جامعه آن روز فراهم می سازد تا اعج...

هر چند واژه ی جاهلیت به مجموعه ی باورها و رفتارهای مردمان شبه جزیره ی عربستان پیش از اسلام اطلاق می شود، ولی وصف جامعه جاهلی در نهج البلاغه نشان می دهد جاهلیت، باورها و رفتارهایی است که نه محدود به جغرافیای خاصی و نه محصور در زمان خاصی است. نگارنده در این پژوهش، واژه ی جاهلیت و واژگان دیگری که در حوزه ی معنایی جاهلیت قرار می گیرد را از بعد لغوی بررسی کرده، آنگاه برای فهم مراد امیرالمومنین(ع) در...

در مقدمه مفهوم جاهلیت بیان شده که از لحاظ زمانی و مکانی چهل سال قبل از بعثت رسول را دوره جاهلیت می نماند. در فصل اول اوضاع سیاسی و اجتماعی جزیره العرب بیان شده در آنجا گروهی از مردم بر پایه نسبت خانوادگی مشترک به عنوان یک قبیله گرد آمده و منطقه حکومتی آنان منحصر به مکان بود. در فصل دوم اعتقادات دینی و شریعت عملی جزیره العرب را ذکر نموده و گفته که مهمترین معتقدات در جزیره العرب عبارت از شرک، یهو...

چکیده واژۀ علم در دوره‌های گوناگون تاریخی متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی حاکم بر هر دوره تطور معنایی پیدا کرده و در معانی مختلفی به‌کار رفته است. بررسی معناشناختی این واژه، در تاریخ قبل و بعد از اسلام، نشان‌دهندۀ کاربرد آن در معانی متفاوت و حتی متضاد است. بدین معنا که در دورۀ جاهلیت، متناسب با فضای فکری و فرهنگی حاکم بر جامعه، معنایی که از علم دریافت می‌شد با معنای آن در دورۀ اسلامی متفاوت بو...