مقدمه: ایران یکی از ده کشور حادثه¬خیز از بُعد بلایای طبیعی است که بروز سوانح و حوادث متعدد، سبب خسارات قابل توجه جانی و مالی در آن می شود. ابعاد تخریب ایجاد شده از طریق سوانح طبیعی به ویژه زلزله، سیل و نظایر آن، چنان وسیع است که مناطق بسیار گسترده¬ای از کشور را می تواند تحت تأثیر قراردهد. از طرفی، سوانح و بحران¬ها اغلب ناگهانی هستند، در صورت تدریجی¬بودن نیز به بشر فرصت کافی نمی دهند و ضایعات، خس...

در طول جنگ تحمیلی هشت ساله عراق علیه ایران، بخش بزرگی از عملیات های نظامی دو کشور عموماً در جبهه جنوب اتفاق افتاد. برای هر دو کشور، تحولات جبهه های جنوب به مراتب از اهمیت بیشتری نسبت به تحولات سایر جبهه ها برخوردار بود. با آغاز مرحله سوم جنگ و استراتژی تنبیه متجاوز ایران، جبهه جنگ به خاک عراق کشیده شد. تصرف بصره عمده ترین هدف عملیات های نظامی ایران در منطقه جنوب بود. عراق و حامیان این کشور به خو...

کشور عزیزمان ایران در روز سوم شهریور 1320 با تهاجم نیروهای شوروی سابق از شمال و انگلیس از جنوب به اشغال نیروهای متجاوز درآمد و این مقاله درصدد پاسخ به این سوال می باشد که آیا عملیات نظامی اشغال ایران توسط ارتش‌های انگلیس و شوروی یک عملیات مرکب بود یا خیر؟ عملیات مرکب به عملیاتی گفته می شود که نیروهای نظامی یا ارتش‌های بیش از یک کشور و ملت،‌تحت فرماندهی واحد در آن شرکت داشته باشند...

هدف پژوهش حاضر شناسایی و فهم بسترهای تسهیل‌کننده تصمیم‌گیری فرماندهان لشکر 41 ثارالله در عملیات والفجر 8 بود. در این راستا، با ده نفر از فرماندهان این لشکر مصاحبه انجام شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش‌شناسی کیفی نظریه‌ی زمینه‌ای انجام گرفته است. شش مقوله‌ی اصلی و یک مقوله هسته از خلال کدگذاری داده‌ها استخراج شدند. تفکّر نظامی و استراتژیک فرماندهان، طرح مانور و عملیات، عملیات شناسایی...

امروزه طراحان جنگی به خوبی می دانند که اجرای عملیات به صورت تک نیرویی و مبتنی بر یکی از عرصه های زمین، هوافضا و دریا پیامدی جز شکست و یا تحمل تلفات سنگین به دنبال نخواهد داشت. لذا طرحریزی و اجرای عملیات ها غالباً به صورت مشترک و با مشارکت عناصری از هر یک از عرصه های پیش گفته انجام می شود. بکارگیری مشترک عرصه های سنتی موجب تقویت قدرت سخت در میدان نبرد شده در حالی که بخش قابل توجهی از توان رزمی دش...

ارتفاعات مشرف بر سد دربندیخان از سال های اولیه جنگ یک هدف مهم در استان سلیمانیه عراق به شمار می آمد. عدم موفقیت در تصرف این ارتفاعات در عملیات والفجر10 باعث تسلط دید و تیر دشمن بر عقبه یگان های مستقر در دشت حلبچه گردید. لذا برای رفع این نقیصه عملیات بیت المقدس4 تنها یک هفته بعد به اجرا درآمد. آن چه پیش روست، فشرده ای از مباحث مربوط به ویژگی های جغرافیایی و نظامی و پیشینه عملیات در این منطقه و ض...

در راهبرد اِعمال قدرت نظامی علاوه بر تسلیحات، تجهیزات و فناوری، وجود آیین­نامه­های مختلف به‌ویژه آیین­نامه­ عملیاتی و رزمی ضروری است. ازاین‌رو این پژوهش که با رویکرد تحلیلی-توصیفی نگاشته شده، تلاش دارد کاربرد آیین­نامه­های عملیاتی و رزمی را در اِعمال قدرت نظامی نیروهای مسلّح جمهوری اسلامی ایران به‌طور مشروح بیان نماید. جامعه آماری پژوهش شامل فرماندهان و جانشینان قرارگاه منطقه­ای و معاونین ستاد نیر...

ورود توان رزمی سپاه در جنگ، موجب بروز تحولا تی در جنگ شد که نتایج آن توقف دشمن و بیرون راندن متجاوزان از سرزمین های اشغالی بود. پس از این مراحل، سپاه با توان کسب کرده پس از عملیات بیت المقدس به مرحله جدیدی از استراتژی نظامی کشور وارد شد که نیازمند افزایش توان رزمی این نهاد بود. استراتژی تنبیه متجاوز با عملیات رمضان آغاز شد، اما فرماندهان سپاه خیلی زود دریافتند که توان موجود پاسخگوی نیاز استراتژ...

توجه به مکان‌گزینی در یگان‌های نظامی، از موضوعات اساسی طراحان نظامی به منظور کاهش تلفات انسانی و تسلیحاتی است. لجستیک به عنوان یکی از ارکان اصلی درگیری‌های نظامی و در واقع ستون فقرات تمامی جنگ‌ها شناخته می‌شود. یکی از مهم‌ترین عوامل در طراحی لجستیکی، تعیین کانون، تمرکز و مکان‌یابی آن است. سامانه اطلاعات جغرافیایی با توان پردازشی بالا و مدیریت حجم بالای اطلاعات، فرماندهان و طراحان این عملیات را ...

عملیات روانی از عوامل مهم پشتیبانی از یگان‌ها در میدان جنگ است با کاربرد صحیح آن میل به جنگیدن در نیروهای خودی تقویت می‌شود و در عوض روحیه دشمن تضعیف می‌گردد. یگانی در جنگ موفق خواهد بود که بتواند عملیات روانی را بنحو مطلوب در پشتیبانی از عملیات تاکتیکی بکار گیرد. عملیات روانی کم هزینه تر از کاربرد سایر سلاح بوده و در همه اعصار و جنگ‌ها کم و بیش استفاده می‌گردد. مهمترین عامل موفقیت در جنگ انگیز...