مطالعات گستردۀ انجام‌شده در سه دهة اخیر نشان می‌دهد که ساختار واژی ـ نحوی ساخت‌های سببی در زبان‌های مختلف منعکس‌کنندة ادراک انسان از چگونگی رابطة سبب و نتیجه در رویدادهای جهان خارج است. در این پژوهش، پس از پرداختن به مفاهیم اصلی، ارکان و انواع ساخت‌های سببی (واژگانی، صرفی و مرکب)، در چهارچوب یافته‌های کامری (1989)، دیکسون (2000)، و هایمن (1983)، (اصل تصویرگونگی فاصله)، با استناد به شواهد و داده...

چکیده واژه «کتاب» یکی از مهمترین کلید واژگان قرآنی است که معانی متعددی را دارا می باشد. یکی از کاربردهای وسیع آن در حوزه وحی است که به پیامبران الهی اِسناد داده شده است. این کلمه از نظر لغوی به معنی «نوشته» یا «نوشتن» است که در متن عبری عهد قدیم و آیات قرآنی نیز فراوان به این معنی آمده است. در کنار این معنی ، معنی «ثبت و ضبط» نیز به عنوان معنی ضمنی قابل تصور است. اسناد مشتقات ماده «کتب» به خدای...

از مقایسه گروه اسمی ـ بدلی در فارسی و ترکیب بدلی ـ اسمی در عربی از لحاظ تعریف و ساختمان و موارد کاربرد و تقسیمات و ترتیب و آرایش اجزاء و نقش نحوی و معرفگی و نکرگی و ... همسانی ها و ناهمسانی هایی ملاحظه می شود. گروه اسمی ـ بدلی در فارسی و ترکیب بدلی ـ اسمی در عربی در داشتن دو جزء، یعنی مبدّلٌ­منه و بدل و در مبهم بودن مبدّلٌ­منه و ابهام زدایی بدل از آن و در نبودن واسطه میان دو جزء، نیز در این که ه...

در خوانِش­های دوباره و نوین از روایت­های تاریخی و اساطیری،  گاه با شباهت­های بنیادین و انکارناپذیری روبرو می­شویم که می­تواند همسانی برخی از کهن الگوها را در شکل­دهی به ساختارِ اندیشه­های انسانی، گوشزد کند؛ از جمله این داستان­ها، روایتِ ایرانی زندگی ایرج و روایت عبری یوسف (ع) است؛ اگرچه در روایات کهن، داستان ایرج نیز به عنوان متنی مذهبی و مقدّس قابل اعتنا بوده است؛ امروزه، از آن بیشتر به عنوان متنی...

آثار سعدی‌شیرازی، یکی از نامدارارترین سخن‌‌سرایان ادب فارسی، بنا به جنبه‌‌های متعدد شکلی و محتوایی، قابلیت تحلیل و بررسی را از جنبه‌‌های فراوانی داراست. این شاعر برجستۀ فارسی با سرودن اشعار قابل‌توجهی به زبان عربی، مهارت و تسلط خود را در این زبان به نحو تحسین‌براگیزی به نمایش گذاشته و این اشعار را مؤیدشیرازی به فارسی ترجمه کرده‌است. پرسش اینجاست که ترجمۀ فارسی اشعار سعدی و به عبارت دقیق‌‌تر، تر...

در خوانِش­های دوباره و نوین از روایت­های تاریخی و اساطیری،  گاه با شباهت­های بنیادین و انکارناپذیری روبرو می­شویم که می­تواند همسانی برخی از کهن الگوها را در شکل­دهی به ساختارِ اندیشه­های انسانی، گوشزد کند؛ از جمله این داستان­ها، روایتِ ایرانی زندگی ایرج و روایت عبری یوسف (ع) است؛ اگرچه در روایات کهن، داستان ایرج نیز به عنوان متنی مذهبی و مقدّس قابل اعتنا بوده است؛ امروزه، از آن بیشتر به عنوان متنی...

یکی از ویژگی‌‍‌های بارز دوزبانه‌‍‌های ارمنی ـ فارسی ایران، در مکالمات ارمنی، استفاده از نقش‌‍‌نماهای کلامی فارسی به جای معادل ارمنی آن‌‍‌هاست. در این مقاله، ضمن بررسی این نقش‌‍‌نماها و مقایسۀ آن‌ها با معادل ارمنی، نقش این عناصر و جای‌گاه آن‌‍‌ها توصیف و هم‌چنین علل استفاده از این نقش‌‍‌نماها به جای معادل ارمنی آن‌‍‌ها بررسی می‌‍‌شود. این پژوهش بر اساس ضبط 10 ساعت از مکالمات ارامنه در دو بافت مد...