به زعم پوپر، اگر چه در نهان خویش، از برخی داوری های ارزشی متأثر شده است، اما به آن معنا نیست که خود مرتکب همان خطایی شده که پوزیتیویست ها را بدان متهم کرده است. در این مقاله، ضمن پرداختن به نقش ارزش داوری در فلسفة علم پوپر، نشان داده شده است که تأثیرپذیری پوپر از ارزش داوری، فراتر از آن چیزی است که وی به آن اذعان می کند. به نظر نگارنده، دو موضع مهم در روش شناسی علمی پوپر، مستعد نفوذ ارزش ها هست...

این مقاله با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی، به تبیین رویکرد پوپر در تعلیم و تربیت و به ویژه، فرایند یادگیری می پردازد. بررسی آرای پوپر بیانگر آن است که اندیشه های وی طیف گسترده ای از موضوعاتی چون فلسفة علم، معرفت شناسی، فلسفة اولی، علوم، ریاضیات، هنر و... را دربر می گیرد. اعتقاد پوپر به عقل و التزام وی به عقلانیت و تکریم انسان و توجه به مسئلة سعادت و رضایت، همچنین دیدگاهش در معرفت شناسی، مبنی ...

چند سال پیش ریموند اسمولیان، منطق دان و استاد معما، مسئله ای طرح کرد که من هیچ رقیبی برای آن در کسب عنوان دشوارترین معمای منطقی همۀ دوران ها، نمی شناسم. در این مقاله، معما را شرح می دهیم، حلی برای آن ارائه می کنیم و آن گاه به اختصار، یکی از جالب توجه ترین جنبه های آن را مورد بحث قرار می دهیم.

پوپر معتقد است که هایزنبرگ در تعبیرش از اصل عدم قطعیت دچار اشتباه شده است. به نظر وی، وجود حدی برای دقت که مدعای هایزنبرگ است، نتیجة منطقی فرمول‌های تئوری کوانتوم نیست، بلکه فرضی اضافی است. به باور پوپر، تعبیر هایزنبرگ از عدم قطعیت حاوی عناصر متافیزیکی و لذا ابطال‌ناپذیر است. پوپر با ارائة نظریة پراکندگی آماری، تفسیری جدید از عدم قطعیت ارائه می‌دهد تا نشان دهد امکان اندازه‌گیری‌هایی دقیق‌تر از ...

طرح مسأله: این مقاله می‌کوشد با طرح دیدگاه‌های کلاسیک دولت رفاه، تناقضات ذاتی و پیامدهای منطقی آنها را نشان دهد و نظریه دولت رفاه پوپر را در مقابل این دیدگاه‌ها صورت‌بندی نماید و سپس آراء منتقدان معاصر دولت رفاه را مطرح کرده و میزان توانایی پاسخگویی هر کدام از مبانی فلسفی دولت رفاه را در مقابل نقد ناقدان به محک گذارد. و در ادامه به سؤال‌هایی که در پی می‌آید، پاسخ دهد: الف : رفاهی که مدنظر پوپر ...

در این مقاله، ابتدا دو معنای متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگری به معنا و مفهوم «حادثه ی تاریخی» یا «موضوع علم تاریخ». مطلب مورد بحث این مقاله فقط دانش تاریخ است و درباره ی موضوع علم تاریخ اصلا سخنی به میان نیامده است. در این مقاله، ابتدا دو معنای متفاوت تاریخ از یکدیگر تفکیک شده است. اول به معنا و مفهوم «دانش تاریخ» و دیگری به معنا و مفهوم «حادثه ی ت...

استمرار در واحد زمان » و «وجود مسأله ای » اصیل در عالم واقع ،رابطه ای برقرار است ؛ از جمله موضوعات جنجال برانگیز حوزه فلسفه علم می باشد که تاکنون مورد توجه و بهره برداریهای بسیاری قرار گرفته است . این که کارل پوپر کتاب گران سنگ خود«منطق اکتشاف علمی » را با این نقل قول از کانت آغاز کرده ، دلالت بر اهمیت و حساسیت این مدعای فلسفی دارد. پرسشی که به تبع از ادعای بالا در حوزه مطالعات امنیتی ـ و بسیار...

دو رویکرد اصلی در معرفت‌شناسی تکاملی وجود دارد: رویکرد تمثیلی یا اسپنسری، رویکرد تحت‌اللفظی یا داروینی. در رویکرد نخست تلاش برای نشان دادن این است که فرایند رشد فرهنگ و علم، شبیه به فرایند اصلی رشد جانداران در زیست‌شناسی و بر اساس انتخاب طبیعی است، در حالی که در رویکرد دوم تلاش برای نشان دادن این است که نه تنها رشد و تکامل فیزیکی حیوانات و انسانها، محصول و نتیجه‌ انتخاب طبیعی است، بلکه رشد ساخت...

در تاریخ فلسفة علم، در قرن بیستم، از چهار تحوّل مهم می­توان سخن گفت که هریک دربرگیرندة گفتمان خاصی در عرصة فلسفة علم هستند.گفتمان نخست، پوزیتیویسم و استقراگرایی؛ گفتمان دوم، ابطال‌گرایی کارل پوپر و قواعد ریاضی‌گونة لاکاتوش؛ گفتمان سوم، ساختارگرایی و نسبیت‌گرایی تامس کوهن و گفتمان چهارم، هرمنوتیک. هدف از مقاله حاضر بررسی تاریخچه و ریشه هرمنوتیک و استخراج آن در حوزة تعلیم و تربیت است. در واقع هدف ...

استقراء و تجربه از مسائل مهم فلسفه علم در جهان معاصر است که در فلسفه ابن­سینا و پوپر همواره مورد توجه بوده است. ابن­سینا با استناد به مواردی چون اخذ ذاتی، قاعده اتفاقی و قیاس خفی، تلاش نمود تا تجربه را از استقراء جدا کند و برای آن یقین و کلیت مشروط خاصی را لحاظ کند؛ ضمن اینکه تقسیم او از استقراء به تام و ناقص نیز اهمیت خاص خود را دارد. پوپر با نظر به مشکل عدم­ امکان استنباطات کلی در استقراء، تل...