نگارنده در مقاله حاضر‘ ضمن پرداختن به شخصیت های علمی و اخلاقی و دیدگاههای و نظرات ابن یمین فریومدی(متوفی 769 ه .ق ) ‘ او را جستجوگری معرفی می کند که در طرح مسائل اخلاقی و زمینه های تربیتی و رفتاری‘ بسیاری از راهها را آزموده و صادقانه از دیدگاه یک آموزگار‘موضوع آزادی حقوق بشر و روابط فکری و فرهنگی و مناسبات میان افراد را با پیام شاعرانه و با بیان احساسی که از شناخت هستی و ناپایداری دنیا دارد‘ از...

اشاعة فرهنگ دینی در ادبیات پس از انقلاب اسلامی(57) از پیامدهای فرهنگی این انقلاب است. با وقوع جنگ و استمرار هشت سال دفاع مقدس، مضامین دینی و مذهبی، همچون غزوات صدر اسلام، جنگ‌های امام علی(ع) با معاندان در دوران خلافت آن حضرت و به‌ویژه حماسة خونین کربلا، در شعر انقلاب و دفاع مقدس بازتاب گسترده‌ای می‌یابد، به‌گونه‌ای که این مباحث مهم‌ترین درون‌مایه‌ها و یکی از بارزترین ویژگی‌های آن را تشکیل...

ادبیات عامیانه ، گونه یی از ادبیات است که عموماً به صورت شفاهی در میان توده ی مردم شکل گرفته و به صورت سینه به سینه به نسل های بعد انتقال یافته است . فرایندی که عموماً سال ها و گاهی قرن ها ، ادامه پیدا می کند تا سرانجام توسط شخصی ، به صورت مکتوب درآمده و یا از حافظه ی تاریخی مردم پاک شود . در بررسی دقیق بسیاری از آثار ادبیات رسمی می توان تأثیرات مستقیم و یا غیر مستقیم ادب عامیانه را بر آن ها دریا...

هر انقلاب و تحول اجتماعی بر همه ی مناسبات زندگی انسان تأثیر می گذارد، رخدادهای بزرگ فقط ابعاد سیاسی و اجتماعی را تغییر نمی دهد بلکه در قلمرو هنر و ذوق نیز دگرگونی می آفریند. ادبیات پایداری گونه ای از ادبیات است که مقاومت و نبرد ملّت ها در برابر تجاوز دشمنان داخلی یا خارجی به حقوق و ارزش هایشان را بازگو می کند و بیانگر دردها و رنج هایی است که در برهه ای از تاریخ بر ملّتی تحمیل می شود. امروزه ادبیا...

چکیده توفیق موهبتی الهی است که انسان را به خواسته های معقول و منطقی که داشته باشد، می رساند و راه سعادت او را هموار می سازد. اشتیاق به کسب توفیق الهی برای رسیدن به هدف بیش از هر چیزی در کانون نگاه متکلمین، عرفا واهل دل است که همواره آنها را به تلاش و تکاپو وا داشته است. هدف این پژوهش، شناخت توفیق در اندیشه ی حافظ شیرازی، یکی از برجسته ترین شاعران عارف و عارفان شاعر پارسی گوی است. امید به توفیق...

قهرمانان داستان های حماسی از نظام های فرهنگی گوناگون و حوزه های تمدنی مختلف، گذشته از آن که در برخی موارد تمایزاتی با یکدیگر دارند، خصوصیات، ارزش ها و آرمان های مشترک هم دارند. از این ویژگی ها می توان به عنوان ابزاری مفید جهت تعریف و توصیف آنها استفاده نمود. در حقیقت قهرمانان حماسی همچون واسطه های فرهنگی هستند که می توانند به عنوان عامل پیوند فرهنگ ها باشند. همین امر ضرورت پژوهش های تطبیقی را د...

روش‌شناسی تفسیری با تمایزگذاری میان پدیده‌های انسانی و طبیعی، بر این اصل استوار است که موضوع جامعه‌شناسی دین، بعد ذهنی و معنایی صورت‌های تجلی‌یافته دین در تاریخ، جامعه و رفتار انسان‌هاست. این الگو، بر خلاف الگوی اثباتی که به منشأ دین و کارکردهای آن در سطح کلان جامعه توجه دارد، به بررسی ماهیت نمادها و اعتقادات دینی و نقش آن‌ها در معنابخشی به زندگی فردی و اجتماعی می‌پردازد. پژوهش حاضر با رویکرد ت...

ادبیات پایداری در دنیا در اغلب موضوع‌ها و زبان‌ها، جهت‌گیری واحدی را دنبال می‌کند و شاعران و نویسندگان این ادبیات هم تحت تأثیر اغراض مشترک، تلاش می‌کنند تا مهم‌ترین بن‌مایه‌های پایداری را در آثار خود منعکس کنند و به این طریق مردم را در راه مبارزه با اهداف عالی زندگی خود تشویق نمایند و بسا بررسی این بن‌مایه‌ها در دو زبان مختلف، مفهوم پایداری را تقویت می‌کند و بر میزان تأثیرگذاری آن بر اندیشه‌ها ...

جدال بر سر تصاحب زنان یکی از موضوعاتی است که در برخی حماسه های مطرح جهان به عنوان موضوعی محوری بازتاب یافته است؛ در حماسه های ملی پارسی اما، به ندرت و در صورت وجود، با رویکردی متفاوت شاهد چنین جدال هایی هستیم؛ در حقیقت شاعران حماسه سرای پارسی، از خلق حماسه هایی که در آن زنان به عنوان موضوعی محوری مطرح گردند و جدال هایی بر سر تصاحب آنان رخ دهد، گریزان بودند و آن را خلاف اهداف والای حماسه‌سرایی م...

یکی از ویژگی‌های اصلی ادبیات فارسی تجلی اندیشه‌ها و کردارهای تعلیمی است که بخش گسترده‌ای را به خود اختصاص داده است. از رسالت‌های فکری شاعران در این حوزه، بازتاب تجربه‌های ملموس و بیان هنرمندانة موضوعاتی است که راه روشن را در مسیر پیشرفت انسانی قرار می‌دهد. گفتنی است ابن‌ایمین در میان سرایندگان دورة مغول، در دیوان خود به‌ویژه در قطعات دل‌انگیزش، افق روشنی را پیش رو دارد. اشعار سرشار از نکته‌های ...