تکافل به معنای ضامن و متعهد شدن و بیمه اسلامی (تکافل) یا بیمه تعاونی ازجمله مباحثی است که در ایران اسلامی کمتر مورد توجه قرار گرفته است و به لحاظ کمبود مبانی نظری، شناخت درست و جامعی از آن وجود ندارد. این مقاله پیشینه بیمه اسلامی و مبانی آن را در جوامع عرب بررسی می‌کند و تفاوت‌های اساسی بیمه اسلامی را با بیمه‌های مرسوم و بازرگانی برمی‌شمارد. در حال حاضر که بحث آزادسازی در صنعت بیمه مطرح است ضرو...

چکیده مفهوم سرمایه اجتماعی دارای پتانسیل لازم برای جهت دادن رفتار افراد بر پایه شبکه، هنجار، ارزش و اعتماد اجتماعی در ساختار اجتماعی است که روابط اجتماعی براساس اقدامات جمعی را تسهیل می‌کند. سرمایه اجتماعی عنصری مطلوب برای انجام همکاری‌های درون گروهی به شمار می‌رود و وجود آن جهت همبستگی اجتماعی و رسیدن به اهداف جامعه لازم می‌باشد و هرچه میزان آن بالاتر باشد دستیابی جوامع به اهداف با هزینه کمتری...

نهضت اصلاح دینی در قرن شانزدهم (رفرماسیون) به رغم همه تشابهات و همسانی ها، تفاوت های جدی و اساسی با نهضت های اصلاحی معاصر در جهان اسلام دارد که البته در یک نگاه مقایسه ای این نقاط افتراق، گاه نقطه قوت یک جریان محسوب می شوند و گاه نقطه ضعف آن. از مهم ترین وجوه افتراق می­توان به موارد زیر اشاره کرد: وجود پشتوانه های فلسفی و الاهیاتی قوی در نهضت اصلاح دینی و فقدان یا ضعف آن در جهان اسلام؛ بهره­مند...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در صورتی که به عنوان سندی بررسی شود که مورد تأیید جمع کثیری از فقها و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، حاوی مباحث صریح و مشخصی در زمینه سیاست اجتماعی است. بنابراین، مرور این قانون ما را با مجموعه‌ای از سیاستهای اجتماعی آشنا می‌سازد که به تأیید مراجع دینی نیز رسیده است. از سوی دیگر، تحول مفاهیم در حوزه‌های سیاست اجتماعی و مقایسه آن با منابع دینی نیز حاکی از همسوی...

این تحقیق کوشش کرده است که از دریچة سرمایة‎‎‎‎‎ اجتماعی به حج بنگرد تا نتیجه بگیرد که حج چه کارکردهایی در توسعه و ارتقای سرمایة اجتماعی جهان اسلام دارد؟ هدف این است که اثبات کنیم حج نه‌تنها مولد سرمایة‎ اجتماعی، بلکه خود، سرمایة‎ اجتماعی پایدار و تمام‌ناشدنی برای دنیای اسلام است که به‌طور دائم در حال افزایش است  و ما می‏توانیم با استفاده از ظرفیت‌های حج، راهکارهای عملی رسیدن به وحدت و یکپارچگی...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در صورتی که به عنوان سندی بررسی شود که مورد تأیید جمع کثیری از فقها و اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است، حاوی مباحث صریح و مشخصی در زمینه سیاست اجتماعی است. بنابراین، مرور این قانون ما را با مجموعه‌ای از سیاستهای اجتماعی آشنا می‌سازد که به تأیید مراجع دینی نیز رسیده است. از سوی دیگر، تحول مفاهیم در حوزه‌های سیاست اجتماعی و مقایسه آن با منابع دینی نیز حاکی از همسوی...

شبکه های منطقه ای، بنابر ویژگی های خود، شرایط متفاوتی را برای شکل گیری و یا رشد گروه های ضدسیستمی فراهم می کنند. نظم های منطقه ای به لحاظ پایداری، امنیت، ثبات و پویایی یکسان نبوده و با معماهای امنیتی مختلفی روبه رو هستند. امروزه جهان اسلام، به عنوان یک شبکه منطقه ای، با انبوهی از چنین گروه هایی مواجه است. لذا یکی از مهم ترین موضوعات، علل شکل گیری این گروه ها در نظم های منطقه ای، از جمله در گستر...

رفتار مسئولانه از شاخص‏های انسان سالم است که تقویت و رشد آن جز با شناسایی عوامل مؤثر بر رفتار مسئولانه امکان‏پذیر نخواهد بود. حوزه­ مسئولیت انسان شامل مسئولیت فردی، خانوادگی، اجتماعی و مسئولیت در برابر عهد و پیمان الهی است. تناسب تکلیف با توان فرد و عمل به تکالیف از جمله نکات مهم در جهت افزایش مسئولیت است. این موضوع از زمینه‏های مهم مورد مطالعه جامعه‏شناسی است و طرح آن در قرآن، به منزله­ آن است...

هدف: هدف از نگارش این مقاله، بازسازی و صورت‌بندی دلایل مرتضی مطهری دربارۀ معناداری علم اجتماعی اسلامی بود. بر این اساس، هم نظر اثباتی و مستقل وی بیان شده است و هم گفته‌های نفی‌ای و انتقادی دیگران پاسخ داده شده‌اند. روش: گردآوری داده‌های این مقاله، متن‌مدار بود و در مرحلۀ تحلیل داده‌ها نیز روش استنباطی و استنتاجی مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی به کار گرفته شد. یافته‌ها: نقدهای مرتضی مطهری به بی‌معنا...

آزادی از مفاهیم مهمی است که در بسیاری از آموز ههای دینی و غیردینی مطرح شده و هر مکتب با توجه به دیدگاه خود، تعریف خاصی از آزادی بیان کرده است. در فقه اسلامی با توجه به تأکید قرآن بر آزاد بودن انسان، مفهوم آزادی در قالب اصول فقهی درآمده است. هدف این مقاله بررسی مبانی فقهی اسلام در زمینه آزاد یهای سیاسی واجتماعی است و با مطالعه آرای فقهی، دیدگاه های مختلف در زمینه آزادی بررسی شده است. از آنجا که ...