تاثیر مسائل اقتصادی بر زندگی صوفیان ازموضوعات مهمی است که نیاز به بررسی دارد .علی رغم ادعای خود صوفیان ، این مسائل بر زندگی خانقاهی وروزمره آنان تا ثیرات فکری و عملی خود را بر جای گذاشته است . لذا پژوهش حاضر در پی روشن کردن این جنبه اززندگی صوفیان مسلمان تاقرن هفتم هجری است تاوضع معیشتی آنان ازنظرخوراک،پوشاک،مسکن..رامطالعه نماید. ازآنجایی که بررسی این مسائل می تواند نقش مهمی در شناخت زندگی صو...

غزالی در سیر حقیقت طلبی خویش پس از کلام، فلسفه و باطنیه به طریقه صوفیه روی می­آورد. وی مرتبه صوفیان را تا جایی ارتقا می­دهد که عقل توان درک آن را ندارد و همه حرکات و سکنات آنان را مقتبس از نور نبوت می داند. از این رو، برخلاف متکلمان، فلاسفه و باطنیه، انتقاد مهمی را متوجه آنان نمی­کند. البته او خود در رتبه عارفان بزرگ قرار نمی­گیرد و فاقد بسیاری از تجارب ایشان است. آثار عرفانی او نیز بسیار ضعیف ...

روشنفکری سبب ظهور مذاهب و مکاتبی شد که به بشری کردن امور سخت پایبند بودند؛ به گونه ای که احکام انسانی را به جای احکام الهی قرار می دادند و تفسیر تازه ای از دین ارائه می کردند و روشنفکران در آن با ذهن فاعلی خویش، عمل روشنفکری را درمورد دین انجام می دادند. بررسی برخی از جریانهای تصوف نشان می­دهند که آنچه به عنوان جریان روشنفکری غربی و روشنفکری دینی معاصر می­شناسیم، قبل از غرب و ایران معاصر، در تص...

  آسیب شناسی نظام تربیّتی خانقاهی صوفیه*   دکتر مریم شعبانزاده1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان چکیده یکی از مباحث مهمّ زندگی اجتماعی صوفیه در قرن ششم ، آداب مریدی و مرادی و به طریق اولی اعتقاد به ولایت پیران  است. «مرید» یا سالک نوپا «مراد» یا شیخی را در خانقاه برای تعلیم و طیّ طریق می‌یافت  تا با قرار دادن روح و جسم خود  در اختیارآن استاد و تلمّذ نزد اوراه‌های وص...

برخلاف شاعران عرفانی، که عموماً با تحولات اجتماعی و سیاسی بیگانه­اند، تاریخ سیاسی شیراز قرن هشتم در شعر حافظ بروز یافته است که می­توان جوهرة آن را اندیشة ایرانشهری دانست. در اواخر دورة ساسانی، مفاهیم متعددی در قالب فرهنگ و اندیشة ایرانیان شکل گرفته­بود که ریشه در چندین قرن تمدن و مواجهه با تمدن‌های دیگر داشت. اندیشة سیاسی ایران باستان یکی از مقولاتی ا­ست که در دوران اسلامی تداوم یافت و از آن به ...

توکل یکی از مفاهیم مهم قرآنی و اسلامی است و در بین اهل عرفان و تصوف یکی از منازل سالکین و از عالی ترین مقامات مقربین محسوب می شود. توکل از یکسو با اعتقادات انسان مسلمان در مبحث توحید مرتبط است و از سویی دیگر با جنبه عملی زندگی او پیوند دارد .این مسئله باعث دشواری و پیچیدگی مفهوم توکل گردیده است. بزرگان صوفیه درباره توکل و واسپاری امور زندگانی مادی و معنوی خود به خداوند دیدگاه های متعدد و متنوعی...

چگونگی شکل‌گیری پدید? خواب باوجود تکرار بسیار ، همچنان امری پیچیده و شگفت است. به جز محتوای خواب‌ها فضایی که خواب ها در آن نقل می شوند هم از جهاتی قابل توجّه هستند. خواب دیدن و دیده شدن در خواب به عنوان یک سنت در متون صوفیه به دفعات تکرار می‌شود. در این بررسی سعی کرده‌ایم با معرفی ویژگی‌های مکتب‌های فرمالیسم و ساختار‌گرایی، روایات خواب را به عنوان داستان‌هایی کوتاه مورد ارزیابی ریخت‌شناختی قرار ...

  قدرت ‌ گیری سلجوقیان و گسترش قلمرو آ ‌ ن ‌ ها در ایران، عراق و شام با فعالیت ‌ های پر ‌ دامنه ‌ ی مبلغان، داعیان و هواداران فاطمیان مستقر در مصر مصادف شد که اساس خلافت عباسی و حکومت سنی سلجوقی را تهدید می ‌ کرد. به دلیل اعتقاد غالب صوفیه در مخالفت با اسماعیلیه، حمایت همه ‌ جانبه ‌ ی سلجوقیان از صوفیان و پشتیبانی متقابل ایشان از حکومت سلجوقی و نقشی که صوفیه می ‌ توانست در مقابله با اسماعیلیان ...

تفاسیر قرآن و کتاب های صوفیه، در بردارنده مفاهیم بسیاری در ارتباط با ادبیات و الهیات اسلامی است که مطالعه روشمند و دقیق این مفاهیم می تواند به نتایج درخشانی منجر شود. اسم عظم یانام مهین یکی ازعمده و اساسی ترین این مفاهیم است که در طول تاریخ تفکر اسلامی، محل تامل و مداقه بخش عمده ای از اندیشمندان بوده است.شگفت انگیزی و جاذبه این مقوله به گونه ای بوده است که بسیاری از عرفا و صوفیه درباره آن به گم...