بررسى زبان قرآن از چشم‌انداز واقع‌نمایى گزاره‌هاى قرآنى است. نویسنده، با طرح این سؤال که آیا زبان قرآن، در جملات و گزاره‌هاى گوناگونى که آورده، زبان بیان عالم واقع است، یا آنکه ارتباطى با واقع‌ها و هست‌ها ندارد، و تنها قصد تحریک احساسات را دارد و در نتیجه نمى‌توان از آن بایدها را نتیجه گرفت؛ یا آنکه قصد توصیف و گرایش واقع و تحریک و انگیزش را توأمان دارد؟ به بررسى انواع جملات قرآنى و توصیفاتى ر...

 نقد و بررسى روش‌شناسى جان وَنْزْبرو در مورد تحلیل ادبى قرآن، تفسیر و سیره است. جان وَنْزْبرو استاد مدرسه مطالعات شرقى و آفریقایى در دانشگاه لندن براى حل کردنِ معضلاتى که در راه شناخت تاریخ اسلام وجود دارد، راه‌حل نظام‌مندى ارائه کرده است. وى در دو کتابش "مطالعات قرآنى" و "محیط فرقه‌اى"، مسأله شکل‌گیرى قرآن با توجه به شهادت متون تفسیرى بر این تکوین و تکامل و تحول دین اسلام را دنبال کرده است. نویسنده، ...

گزارش شناسایى بنیادهاى اندیشه‌هاى سیاسى امام در گستره آیات قرآنى است. از نگاه امام، سیاست دین، سیاست الهى و عین دیانت است که به دلیل زمزمه شعار جدایى دین از سیاست و عرضه مکاتب انحرافى با مهجوریت قرآن مهجور شده است. در صورتى که قرآن کتاب حکومت است و در سایه حکومت قرآنى علاوه بر دست‌آوردهاى مادى، رشد معنویت نیز امکان‌پذیر مى‌شود، معنویت و خدا محورى عامل کنترل قدرت سیاسى و طاغوت ستیزى است که قرآن ...

 بررسى نقاط همسو و ناهمسو در میان متون اصلى سه دین بزرگ ابراهیمى یعنى یهود، مسیحیت و اسلام است. نویسنده در چهار محور تاریخ، تشریع، معارف و اخلاق نگاه و بیان قرآن و عهدین را به مقایسه و ارزیابى گرفته است. در محور نخست از دو زاویه بحث کرده است 1- ثبت رویدادهاى تاریخى که در این زمینه قرآن با تورات و انجیل همسویى نسبتاً زیاد دارد البته تفاوتهایى نیز هست امّا تورات و انجیل همسویى زیادى با یکدیگر ندارن...

 از دیرباز موضوع تقسیم آیات قرآن به محکم و متشابه و تبیین معنای تأویل، مورد توجه مفسران قرآن بوده و دربارۀ سه موضوع: محکم، متشابه و تأویل بحث‌های گسترده‌ای انجام گرفته است. بیشترین بحث‌ها به تعیین معنای متشابه مربوط می‌شود که در میان انظار گوناگون دو نظر طرفدار بیشتری دارد. متشابه یعنی عوالم غیبی مانند: برزخ و صراط و امثال اینها و متشابه یعنی صفات خبری که به‌ظاهر حاکی از تجسیم و تشبیه خداست و ن...

 طرح دیدگاه‌هاى قرآنى و دانشهاى قرآنى اسماعیلیه با استفاده از متون اصلى این فرقه و بررسى آراى ایشان در باب تأویل، مَثَل و ممثول است. نویسنده، پس از اشاره گذرا به عوامل دشمنى با اسماعیلیه، نتایج پژوهش در افکار و باورهاى قرآنى باطنیان را برشمرده و سپس به دلیل نام‌گذارى قرآن، نزول قرآن، اعجاز قرآن، تحریف قرآن و نسخ از نگاه اسماعیلیان پرداخته است. اسماعیلیه، با تحلیل عقلى، ماهیّت وحى را تبیین مى‌کنند ...

 طرح دیدگاه‌هاى قرآنى و دانشهاى قرآنى اسماعیلیه با استفاده از متون اصلى این فرقه و بررسى آراى ایشان در باب تأویل، مَثَل و ممثول است. نویسنده، پس از اشاره گذرا به عوامل دشمنى با اسماعیلیه، نتایج پژوهش در افکار و باورهاى قرآنى باطنیان را برشمرده و سپس به دلیل نام‌گذارى قرآن، نزول قرآن، اعجاز قرآن، تحریف قرآن و نسخ از نگاه اسماعیلیان پرداخته است. اسماعیلیه، با تحلیل عقلى، ماهیّت وحى را تبیین مى‌کنند ...

 بررسى مبانى، روشها و اسلوب بیانى تفسیر اهل‌بیت(ع) است.  میراث تفسیرى اهل‌بیت (ع)، گنجینه نهفته و ناپیراسته‌اى است که مى‌باید آن را کشف کرد و پالود اما با ابزار و معیارهاى کلى نه فحص و تحقیق موردى که کارى بس دشوار و یا ناممکن است.  نگارنده از پیوند میان قرآن و عترت و از مهجور ماندن و ضرورت پیراستن سره از ناسره میراث تفسیرى اهل‌بیت(ع) سخن مى‌گوید. نخست دیدگاه‌هاى دانشیان در اعتبار و حجیت اخبار...

 نقد مقاله‌اى با عنوان "بازنگرى تاریخ انبیاء اثر آقاى محمد باقر بهبودى است.نویسنده، بخشهایى از مقاله اصلى را نقل مى‌کند و با دلایل عقلى، قرآنى و روایى مورد نقد قرار مى‌دهد. دراغلب موارد نقد متوجّه نکاتى است که نویسنده بلاعلم و بدون دلیل در جزئیات تفسیرى اظهار نظر کرده است. برخى از این موضوعات عبارتند از: بهشتى که آدم(ع) و حوا در آن مى‌زیسته‌اند، شجره ممنوعه، شیطان، پیدایش نسل اولیه بشر، نفرین نک...

 معرفى پایان‌نامه‌هاى قرآنى موجود در کتابخانه تخصصى مرکز فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبلیغات اسلامى حوزه علمیه قم است. این فهرست براساس ترتیب الفبا تنظیم شده و اطلاعات کتابشناختى هر اثر - ردیف، عنوان پایان نامه، موضوع، نگارنده، استاد راهنما، استاد مشاور، مقطع درسى پایان‌نامه، نام دانشگاه و یا دانشکده، سال تنظیم و نگارش، تعداد صفحات و پاورقى - در آن آمده است. از مجموع 217 پایان‌نامه معرفى شده، 14 عن...